Stowarzyszenie Anthill wraz z Archidiecezją Lubelską zrealizowało projekt „Teraz przyszedł czas… Fulman, Wyszyński, Goral”, którego celem było upamiętnienie biskupów lubelskich.

Mieszkańcy diecezji i turyści mogli poznać wybitnych pasterzy, których biogramy przypomniały wystawy plenerowe prezentowane przed archikatedrą. Ostatnim etapem projektu były wydarzenia związane z upamiętnieniem bp. Mariana Leona Fulmana. 26 września w archikatedrze lubelskiej proboszcz ks. Krzysztof Kwiatkowski przewodniczył Mszy św., a ks. Józef Maciąg przybliżył postać wybitnego pasterza z pierwszej połowy XX wieku.

Pierwszy biskup odrodzonej Polski

Marian Leon Fulman urodził się w 1866 r.; pochodził z zamożnej rodziny wielkopolskiego przemysłowca. Odpowiadając na głos powołania, podjął studia w seminarium duchownym we Włocławku i w 1889 r. przyjął święcenia kapłańskie. Pracując z młodzieżą gimnazjalną i seminaryjną dał się poznać jako troskliwy wychowawca i gorący patriota. Za działalność na rzecz zniewolonej przez zaborców Polski został osadzony w wiezieniu na Pawiaku, a następnie skazany na zsyłkę. Po powrocie z wygnania był proboszczem w kilku parafiach, w tym w Częstochowie. Duszpasterskiej pracy charyzmatycznego kapłana towarzyszyła działalność charytatywna, szczególnie w latach I wojny światowej. 24 września 1918 r. ks. Marian Leon Fulman otrzymał nominację na biskupa lubelskiego. Konsekrowany 17 listopada 1918 r. stał się pierwszym biskupem odrodzonej Polski. 1 grudnia odbył ingres do katedry lubelskiej, z którą związał się aż do śmierci w 1945 r.

Działalność pasterska

W homilii ks. Józef Maciąg zwrócił uwagę na rozległą działalność pasterską bp. Mariana Leona Fulmana, który podjął dzieło odbudowy życia kościelnego po prześladowaniach carskich i zniszczeniach spowodowanych wojną. Jego wielką troską był poziom życia kapłańskiego; apelował o świętość kapłanów i ich ofiarną służbę. Kładł nacisk na naukę religii, przestrzegał przed bezbożnymi ideologiami, troszczył się o ubogich. Dziełem bp. Fumlana był synod diecezjalny, zwołany w 1928 r. Jako biskup lubelski stał się pierwszym Wielkim Kanclerzem KUL, o rozwój którego zabiegał. Zakładał uniwersytety ludowe i robotnicze, wspierał chrześcijanie związki zawodowe. Powołał Instytut Wyższej Kultury Religijnej, który przez następne dziesięciolecia stał się kuźnią odpowiedzialnych katolików. Jego dziełem jest też budowa gmachu gimnazjum biskupiego, w którym do dziś funkcjonuje renomowane liceum ogólnokształcące. Jako pasterz rozległej diecezji troszczył się o parafie; wybudował ponad 40 kościołów. Restrukturyzując diecezję powołał aż 86 nowych parafii, szczególnie na terenach wschodnich, pounickich, opuszczonych przez Rosjan, przy czym sprzeciwiał się działaniom państwa zmierzającym do nawracania siłą prawosławnych na wiarę katolicką. Z jego inicjatywy do Lublina powróciły liczne zakony, zlikwidowane w czasach zaborów przez carat. W maju 1939 r. dziękował Bogu za 50-lecie kapłaństwa. Nie spodziewał się, że u schyłku życia na jego barki zostanie nałożony krzyż wielkiego cierpienia.

Droga cierpienia

Gdy 1 września wybuchła II wojna światowa, bp Marian Leon Fulman odprawił Mszę św. za ojczyznę na stopniach katedry. Następnego dnia na miasto i świątynię spadły niemieckie bomby, siejąc śmierć i zniszczenie wśród niewinnych ludzi. Już w listopadzie 1939 r. Niemcy zorganizowali łapankę na świeckie i duchowne elity miasta; 27 kapłanów zostało osadzonych w wiezieniu na zamku. W sumie niemiecki terror dotknął 150 kapłanów i seminarzystów, z których 53 zginęło, w tym bp. Władysław Goral. 17 listopada bp Fulman został brutalnie aresztowany i po fasadowym procesie skazany na śmierć. Przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, w całkowitej izolacji oczekiwał na wykonanie wyroku. Po interwencji Stolicy Apostolskiej został osadzony w areszcie domowym na plebanii w Nowym Sączu. Mimo odosobnienia starał się przewodzić ukochanej diecezji, a nawet potajemnie wyświęcił 11 księży. Po latach udręki wrócił do Lublina i odbył ponowny ingres do katedry 25 lutego 1945 r. Kilka miesięcy później, 18 grudnia, zmarł. Jego miejsce zajął bp Stefan Wyszyński.