Sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu w Będzinie-Syberce jest
pierwszą w Polsce tego typu świątynią - pomnikiem martyrologii Polaków
na Wschodzie. 28 maja 2000 r. bp Adam Śmigielski SDB konsekrował
sanktuarium, które znajduje się w parafii Nawiedzenia Najświętszej
Maryi Panny. Wystrój wnętrza, eksponowane Sale Pamięci przypominają
i uczą patriotyzmu. Są lekcją historii, której nie można zapomnieć.
Do dzisiaj parafianie wspominają początki powstania kościoła na osiedlu
Syberka, w latach 70. osiedla PPR w Będzinie. Utarczki z SB, ciągłe
delegacje do urzędów, by wydano zezwolenie na budowę kościoła. W
latach 70. powstanie świątyni na osiedlu stało się niezbędne. Wierni
zbierali podpisy pod petycją do władz, aby zezwoliły na nowy kościół.
Trudno dziś zliczyć, ile delegacji parafian pukało do drzwi urzędów,
aby dostać to zezwolenie. Jednak, gdyby nie ich upór, nie byłoby
dzisiejszego sanktuarium. Dopiero rodząca się "Solidarność" przyczyniła
się do sukcesu. Zezwolenie wreszcie otrzymano w październiku 1980
r. Wierni gromadzili się przy przydrożnym ołtarzyku, modlono się,
śpiewano pieśni. To jednak przeszkadzało PRL-owskim władzom, które
na różne sposoby przeszkadzały i szykanowały zaangażowanych w sprawę
budowy kościoła. Wielokrotnie Służby Bezpieczeństwa zdejmowały w
nocy ustawiony przez wiernych ołtarz. Jeszcze nie istniejącą parafię
nawiedził Cudowny Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej. 19 marca 1981
r. wymierzono teren pod budowę kościoła.
Parafię utworzono 1 kwietnia 1981 r., zaś 1 maja dekret
wszedł w życie. Proboszczem został ks. Stefan Gibała, dotychczasowy
proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Będzinie. Opiekę duszpasterską
nad wiernymi prowadziło wówczas 4 kapłanów, kleryk i siostry honoratki,
które do dzisiaj prowadzą posługę, pomagają w katechizacji i animują
duszpasterstwo dzieci.
Pierwsza Mszę św. odprawiono 31 maja 1981 r. pod gołym
niebem. Stan wojenny przerwał na kilka miesięcy budowę, zabezpieczono
materiały wybuchowe, używane do kruszenia skały znajdującej się pod
wznoszoną świątynią. Najintensywniejszy okres to lata 1982-83, kiedy
wzmagano się z pracami betonowymi. W 1989 r. bp Miłosław Kołodziejczyk
poświęcił dolną kaplicę. Architektem świątyni i jej wystroju był
arch. Ryszard Kumor, konstruktorem zaś inż. Jan Gbyl. Realizuje większość
prac plastycznych artysta Romuald Korus.
Od początku powstania parafii w zamierzeniach kościół
miał być pamiątką Golgoty Wschodu. Miał przypominać to historyczne
miejsce upamiętniające polskich powstańców skazywanych na sowieckie
łagry. Świątynię budowano z ofiarności parafian, którzy ponosili
wszystkie koszty budowy. Momentem dopingującym do utworzenie z kościoła
pomnika pamięci martyrologii Wschodu był apel kapelana Rodzin Katyńskich
ks. prał Zdzisława Peszkowskiego w 1995 r. Dzisiaj Syberka jest pierwszym
tego typu przedsięwzięciem w Polsce, upamiętniającym w swoim wystroju
i klimacie martyrologię Wschodu.
Przed wejściem do świątyni znajduje się, wkomponowany
w fundamenty kościoła, krzyż z wizerunkiem Matki Bożej Katyńskiej
i wypisanymi miejscami kaźni. Przy nim parafianie modlą się w czasie
większych świąt kościelnych i państwowych, czy rocznicowych. 24 maja
1997 r. sosnowiecki ordynariusz bp Adam Śmigielski SDB, na prośbę
parafii, dekretem ustanowił będziński kościół - sanktuarium Polskiej
Golgoty Wschodu. Nad wnętrzem góruje olbrzymi 11-metrowy krzyż z
ponadtrzymetrowym wizerunkiem Chrystusa, lekko pochylającego się
w kierunku ludzi. Na skrzydłach znajdują się dwie olbrzymie płaskorzeźby:
jedna przedstawia na podstawie Grottgera "Widzenie w katordze", druga
zaś patronów diecezji sosnowieckiej: św. Brata Alberta i św. Rafała
Kalinowskiego. Również stacje drogi krzyżowej są zapisem męczeńskiej
drogi Polski do wolności - zmartwychwstania. Zaczyna się stacją "
Sądu nad Chrystusem", na której widnieje spętana postać Chrystusa
z konturami mapy Polski i datami najazdu na nasz kraj przez Niemcy (
1 wrzesień 1939 r.) i Rosji (17 wrzesień 1939 r.), a kończy zwycięstwem
pokonanych i wypisanymi miejscami kaźni na nieludzkiej ziemi. Niebawem,
jak mówi ks. prał. Stefan Gibała proboszcz, mają pojawić się na głównych
filarach płaskorzeźby przedstawiające świętych męczenników: Wojciecha,
Stanisława, Andrzeja Bobolę i bł. Karolinę Kózka. W dolnej części
kościoła można oglądnąć pamiątki po zamordowanych na Wschodzie Polakach,
szczególnie pochodzących z Zagłębia i Śląska. W Izbie Pamięci znajdują
się fotografie, rzeczy osobiste i rękopisy pomordowanych. W środku
wyeksponowano brzozowy krzyż z Matką Bożą Katyńską na tle miejsc
kaźni i sowieckiej katorgi. Tu odbywają się w święta państwowe modlitwy,
udostępniana jest również do zwiedzania. Każdego 16 dnia miesiąca
Akcja Katolicka zaprasza na modlitwę różańcową w intencji Ojczyzny,
Ojca Świętego i pomordowanych na Wschodzie. W jednej z sal, śląscy
i zagłębiowscy artyści prezentują swoje obrazy tematycznie związane
z martyrologią Wschodu. Coraz częściej Izbę Pamięci odwiedzają uczniowie
szkół i różne grupy zwiedzających.
Z parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Będzinie-Syberce
zainaugurowano pielgrzymki zagłębiowskie na Jasną Górę. W podziękowaniu
za kościół udało się załatwić u władz pozwolenie w sierpniu 1982
r. Dzisiaj jest to już pielgrzymka diecezjalna. Parafia jest żywą
wspólnotą. Pochodzi z niej 5 kapłanów i 7 sióstr zakonnych. Z myślą
jednak o mimo wszystko trudnym charakterze duszpasterstwa w Zagłębiu
sprowadzono relikwie św. Stanisława Biskupa i Męczennika z Wawelu
z Krakowa, które zostały umieszczone w ołtarzu mszalnym.
Pomóż w rozwoju naszego portalu