Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz zwołał na piątek pierwsze posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego.

Jak podkreślił podczas wtorkowej konferencji prasowej po posiedzeniu Rady Ministrów, zespół ma przygotować rozwiązania dotyczące rekomendacji dla Rady Ministrów dotyczące formuły realizowania zapisów konstytucji związanych z wolnością religijną, możliwością funkcjonowania w państwie demokratycznym wolności poglądów, sumienia, a w tym wolności religii, a także relacji i współpracy pomiędzy państwem i kościołami.

Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego Agnieszka Buczyńska, która zasiada w zespole z ramienia Polski 2050, powiedziała PAP, że pierwsze posiedzenie będzie miało charakter organizacyjny. Jak wyjaśniła, przewodniczący nakreśli m.in. tryb pracy zespołu. "W tym także sposób, w jaki będziemy chcieli konsultować nasze propozycje z przedstawicielami środowisk kościelnych i związków wyznaniowych, których te zamiany będą dotyczyć" - dodała.

"Pewnie każdy z nas, zasiadających w zespole, przedstawi też propozycje rozwiązań swojego środowiska politycznego dotyczące Funduszu Kościelnego. A kiedy wypracujemy już jakieś wspólne stanowisko w tej sprawie, wówczas będziemy je konsultowali z przedstawicielami środowisk kościelnych i związków wyznaniowych" - zapowiedziała minister Buczyńska.

Przypomniała, że Polska 2050 Szymona Hołowni już w 2022 r. przedstawiła program dot. rozdzielności kościoła od państwa. "W naszym programie zapisaliśmy likwidację Funduszu Kościelnego i jedocześnie zaproponowaliśmy dwa możliwe rozwiązania kwestii finansowania kościołów i związków wyznaniowych" - zaznaczyła.

"Pierwszym z nich jest finansowanie kościołów i związków wyznaniowych z budżetu dobrowolnym odpisem podatkowym, tak, aby każdy obywatel mógł sam zadecydować, czy i jakie wyznanie chce wspierać" - wyjaśniła minister ds. społeczeństwa obywatelskiego. Jak dodała, drugim rozwiązaniem jest dobrowolna darowizna na rzecz wybranego kościoła lub związku wyznaniowego.

"Jednak, moim zdaniem, w naszych pracach przede wszystkim bardzo ważne jest to, aby proces dochodzenia do zmian dot. Funduszu Kościelnego następował w drodze konsultacji i dialogu z przedstawicielami wszystkich kościołów i związków wyznaniowych, które funkcjonują w Polsce, a więc nie tylko z kościołem katolickim, który jest największym beneficjentem funduszu, ale również z kościołami mniejszościowymi" - podkreśliła. "Dlatego tak istotne są dla nas konsultacje, bo chcemy mieć uważność na szerokie spektrum związków wyznaniowych w naszym kraju" - zaznaczyła.

11 stycznia 2024 r. w Monitorze Polskim ukazało się zarządzenie o powołaniu Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego. Jego pierwsze sprawozdanie ma zostać przedstawione Radzie Ministrów do 31 marca 2024 r.

Do zadań zespołu należy przeprowadzanie analiz i wypracowanie koncepcji zmiany funkcjonowania Funduszu Kościelnego oraz zmiany zasad finansowania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz ubezpieczenia zdrowotnego duchownych, działalności charytatywnej, oświatowo-wychowawczej i opiekuńczo-wychowawczej Kościołów i innych związków wyznaniowych oraz odbudowy, konserwacji i remontów obiektów sakralnych i kościelnych o wartości zabytkowej.

Fundusz Kościelny powstał na mocy ustawy z 20 marca 1950 r. o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego. Według pierwotnych założeń miał być formą rekompensaty dla Kościołów i innych związków wyznaniowych za przejęte od nich przez państwo nieruchomości ziemskie. Z przejętych nieruchomości miała zostać utworzona masa majątkowa, z której dochód miał być dzielony między Kościoły, proporcjonalnie do wielkości zabranych nieruchomości.

Obecnie z Funduszu Kościelnego korzystają wszystkie działające legalnie w Polsce związki wyznaniowe, także te, które nie działały na terytorium Polski w 1950 r. i nie utraciły wówczas żadnych nieruchomości. Tych związków wyznaniowych jest 185.

W latach 2012-2013 trwały prace, które skończyły się przygotowaniem roboczego projektu i umowy między Konferencją Episkopatu Polski a rządem RP. Projekt został przedstawiony do konsultacji społecznych, po czym prace przerwano i ich nie wznowiono.

W projekcie budżetu państwa na 2024 r. Fundusz Kościelny ma wynieść 257 mln zł.(PAP)

Autor: Daria Kania

dk/ mir/