Konferencja poświęcona była Księciu Adamowi Stefanowi Kardynałowi Sapiesze (1867-1951), który był wybitnym hierarchą Kościoła katolickiego, wywodzącym się ze znamienitej rodziny arystokratycznej, a swoją działalnością oraz postawą w pierwszej połowie XX wieku zasłużył na miano „Wielkiego Jałmużnika” i „Księcia Niezłomnego”.

Konferencję otworzył rektor UPJPII ks. prof. dr hab. Robert Tyrała podkreślając, jak bardzo ważne jest, że na Uniwersytecie Papieskim budowanie opiera się na historii, bo inaczej nie sposób byłoby dostrzec dobrze perspektywy przyszłości.

Wielki filantrop, mąż stanu - kard. A. S. Sapieha był przewodnikiem i mentorem Karola Wojtyły, udzielił mu też święceń kapłańskich. Ks. Rektor przypomniał słowa patrona Uniwersytetu Papieskiego, wówczas metropolity krakowskiego, które wypowiedział w 1976 r. w 25 rocznicę śmierci księcia kard. A. S. Sapiehy: "Wtedy, w tę ciemną noc okupacji metropolita krakowski na swojej stolicy, na swoim stanowisku trwał… Nie udało się złamać tego Księcia – jak w dramacie Słowackiego – Niezłomnego. Przecież był wielkim synem swojej ojczyzny, (…) niezwykłym mężem dziejów i Polski". Ksiądz Rektor podkreślił, że jest to pierwsza międzynarodowa konferencja dotycząca kard. Sapiehy.

W referacie wprowadzającym ks. prof. dr hab. Józef Marecki, mówił że mimo upływu ponad 70 lat od śmierci kard A.S. Sapiehy, którego działalność była charyzmatyczna i wizjonerska, jest on wciąż niewystarczająco upamiętniony. Kard. Karol Wojtyła, świadom zasług swojego poprzednika, zainicjował działania na rzecz zachowania pamięci o nim, których wyniki zostały opublikowane w latach 80 XX w. w „Księdze Sapieżyńskiej”. Od kilku lat zespół historyków pod kierownictwem ks. prof. Józefa Mareckiego z katedry archiwistyki Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie prowadzi pogłębione badania nad życiem i działalnością kard. A. S. Sapiehy. W minionych latach zrealizowano m.in. projekt „Świadek Dziejów Narodu kardynał Adam Sapieha w źródłach archiwalnych”.

W ramach konferencji historycy z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, specjalizujący się w historii XIX i XX w., wygłosili siedemnaście referatów. Odnosiły się one m.in. do roli Sapiehy w Episkopacie Polski oraz jego relacji z innymi hierarchami. Wskazywały na jego szeroko zakrojone zaangażowanie na rzecz najbardziej potrzebujących – uchodźców wojennych, ubogich i osób dotkniętych różnymi klęskami. Pokazywały tło epoki w której żył w takich krajach jak Słowacja i Węgry. Ponadto przybliżono miejsce w którym urodził się i dorastał Sapieha – Krasiczyn, nakreślono jego portret osobowościowy oraz dokonano analizy jego wizerunków plastycznych.

Podsumowując konferencję prof. Marecki powiedział, że spotkanie to daje początek tego co nas czeka w przyszłości – ukazywania kard. A.S. Sapiehy na tle epoki zarówno w gronie duchownych, biskupów, hierarchów, jak i innych – polityków, społeczników, czy działaczy charytatywnych. Życzył wszystkim uczestnikom konferencji, aby słowa z kroniki bonifratrów, zanotowane po śmierci tego hierarchy, że przynależna jest mu PAMIĘĆ TRWAŁA i PAMIĘĆ WDZIĘCZNA, były inspiracją w malowaniu portretu Sapiehy poprzez kontynuację pogłębionych badań naukowych.

Konferencji towarzyszyła wystawa przenośna oraz publikacja – pierwsza edycja źródłowa „Świadek Dziejów Narodu kardynał Adam Sapieha (1867-1951) w źródłach archiwalnych”.

Obok prelegentów i licznie zgromadzonych gości w auli Biblioteki Głównej UPJPII, Zespole Zamkowo-Pałacowym w Krasiczynie oraz przed ekranami monitorów w konferencji uczestniczyli m.in.: prezes Fundacji PRO ARTE ET HISTORIA Marek Żaczek, dyrektor Departamentu Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego Robert Godek, dyrektor Zespołu Zamkowo-Parkowego w Krasiczynie Magdalena Ziemska oraz prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. Kazimierza Marii Osińskiego w Przemyślu Waldemar Wiglusz.

Konferencję zwieńczyła Msza św. w intencji beatyfikacji kard. A. S. Sapiehy w kaplicy zamkowej w Krasiczynie oraz podróż studyjna uczestników projektu do miejsc związanych z kard. Sapiehą i jego rodziną.

Dla wszystkich zainteresowanych, nagranie obrad konferencji jest dostępne na kanale YouTube JP2TV.

Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu DOSKONAŁA NAUKA.