Początki wydania polskiego

Wydanie edycji polskiej L’Osservatore Romano związane było z wyborem na Stolicę św. Piotra kard. Karola Wojtyły, w dniu 16 października 1978 r. Jan Paweł II od samego początku swojego pontyfikatu pragnął, aby jego nauczanie było znane i przybliżane rodakom w Ojczyźnie i poza jej granicami. W grudniu 1979 r. w rozmowie z ks. Adamem Bonieckim MIC Ojciec Święty wyraził pragnienie, by zajął się on wydawaniem polskiej wersji L’Osservatore Romano. Z oficjalną propozycją powołania i wydawania edycji polskiej zwrócił się do Stolicy Apostolskiej ówczesny dyrektor dziennika i wszystkich wydań L’Osservatore Romano - prof. Valerio Volpini. Uczynił to w liście skierowanym 8 stycznia 1980 r. do substytuta Sekretariatu Stanu - abp. Eduarda Martineza Somalo. Prof. Volpini na redaktora polskiej edycji pisma zaproponował ks. Bonieckiego MIC, który już od 11 listopada 1979 r. przebywał w Rzymie i pracował w redakcji dziennika L’Osservatore Romano. Ojciec Święty bardzo szybko zatwierdził propozycję prof. Volpiniego. Następnie o tej inicjatywie zostały poinformowane władze kościelne i państwowe w Polsce. Najpierw 4 marca 1980 r. abp Luigi Poggi, który był nuncjuszem apostolskim do specjalnych poruczeń i kierownikiem zespołu Stolicy Apostolskiej do stałych kontaktów z rządem PRL, przekazał wiadomość ministrowi pełnomocnemu do stosunków ze Stolicą Apostolską Kazimierzowi Szablewskiemu. Również ówczesny sekretarz stanu - kard. Agostino Casaroli powiadomił o tym w liście z 5 marca 1980 r. Prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego. Natomiast w Polsce sprawą pisma zajął się sekretarz Konferencji Episkopatu - Polski abp Bronisław Dąbrowski. Zaczęły się negocjacje z władzami PRL w sprawie specjalnego zezwolenia na kolportaż pisma w Polsce.

Negocjacje z władzami PRL

Za negocjacje, jakże trudne, z władzami PRL był odpowiedzialny abp Dąbrowski. Najpierw podczas swojego pobytu w Rzymie w marcu 1980 r. rozmawiał o edycji polskiej L’Osservatore Romano z ministrem Szablewskim, następnie 18 marca 1980 r. skierował list do kierownika Urzędu ds. Wyznań Kazimierza Kąkola, w którym podjął sprawę dystrybucji pisma poprzez kurie diecezjalne w Polsce. Abp Dąbrowski prowadził też rozmowy z sekretarzem ds. wewnętrznych w Komitecie Centralnym Stanisławem Kanią. Rozmowy z władzami państwowymi, w których ogromną rolę odegrał także Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński, nie od razu przyniosły pozytywne rezultaty. Dlatego też jeszcze bez zgody władz PRL podjęto decyzję o wydaniu pierwszego numeru L’Osservatore Romano w języku polskim.

Pierwszy numer „L’Osservatore Romano” w języku polskim

W Watykanie decyzję druku podjęto 25 marca 1980 r. Pierwszy numer ukończono 4 kwietnia 1980 r. Już następnego dnia redaktor polskiego wydania - ks. Boniecki MIC, wraz z dyrektorem L’Osservatore Romano - prof. Volpinim, a także innymi przedstawicielami administracji i drukarni watykańskiej, wręczył pierwszy egzemplarz polskiego L’Osservatore Romano Ojcu Świętemu, który powiedział, że jest to moment historyczny. Pierwszy numer w kilku tysiącach egzemplarzy został rozprowadzony w ośrodkach polonijnych, a także ok. 60 tys. egzemplarzy, bez oficjalnego zezwolenia władz PRL, zostało wysłanych koleją do Ojczyzny pod adresem sekretarza Episkopatu, abp. Dąbrowskiego. Pierwszy numer pisma na pierwszej stronie zawierał odręczny list Jana Pawła II o następującej treści: „Z radością witam pojawienie się polskiej wersji L’Osservatore Romano w ślad za innymi wydaniami tego czasopisma w różnych współczesnych językach. Oby również i w moim języku ojczystym mogło ono spełniać właściwe sobie zadania, służąc posłannictwu Stolicy Apostolskiej w Kościele i świecie współczesnym. Oby słowo Boże przekazywane przy pomocy tej publikacji wydawało owoc stokrotny. Autorom i Czytelnikom z serca błogosławię. Jan Paweł II”.
Nadal trwały rozmowy z przedstawicielami władz komunistycznych w Polsce w sprawie kolportażu pisma na terytorium kraju. Prowadzili je abp Luigi Poggi, abp Dąbrowski i Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Ostateczna decyzja zapadła 7 listopada 1980 r. Od tej pory polska edycja pisma mogła być oficjalnie wysyłana do Polski. Pismo, choć nie bez przeszkód, zwłaszcza w okresie stanu wojennego, mogło docierać do rodaków i przybliżać działalność i nauczanie Jana Pawła II.

Dalszy rozwój

Kolejne lata przyniosły rozwój polskiej edycji L’Osservatore Romano. Od samego początku miało ono wybitnych współpracowników, m.in. dr. Stefana Frankiewicza, który współpracował z redakcją w latach 1980-88 i który także w latach 1995-2001 był ambasadorem RP przy Stolicy Apostolskiej. Od początku 1991 r. pismo ukazuje się w nowym formacie i nowej kolorowej szacie graficznej. Do 24 czerwca 1991 r. pierwszym redaktorem pisma był ks. Boniecki MIC. Po nim objął tę funkcję ks. Czesław Drążek SJ. Wysokość nakładu pisma sięga ok. 40 tys. egzemplarzy wysyłanych do Polski. Pismo trafia do rąk Polonii, również na terenach byłego Związku Radzieckiego. Numery specjalne, poświęcone podróżom Ojca Świętego do Polski, miały nakłady sięgające 200 tys. egzemplarzy.
Pismo to spełnia bardzo ważną rolę, służąc Kościołowi i Pontyfikatowi Papieża Polaka. Niech 25. rocznica pojawienia się polskiej edycji L’Osservatore Romano będzie zachętą do sięgnięcia po bogate nauczanie Jana Pawła II.

Oprac. na podst. materiałów z L’Osservatore Romano i ks. Adama Bonieckiego, Notes rzymski, t. 1, Kraków 1988, s. 50-56.