Reklama

Sekrety dawnej kuchni

Baranek z czosnkiem, jajka w skorupkach z rakami, baba pieczona po polsku - to tylko niektóre dania świąteczne staropolskiej kuchni.

Niedziela Ogólnopolska 13/2005

Krzysztof Koper

Foremki na babki wielkanocne (miedziane)

Foremki na babki wielkanocne (miedziane)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ponad 300 przepisów na mięsa, ryby, pasztety, ciasta, likwory, galarety; rady i sekrety kucharskie znajdziemy w pozycji z 1682 r. Compedium Ferculorum albo Zebranie potraw przez urodzonego Stanisława Czernieckiego. „A teraz pierwszy rozdział w Imię Pańskie zaczynam” - pisze kuchmistrz Lubomirskich, na którego kulinariach wzorował się Mickiewicz w Panu Tadeuszu. Właściwie jest to najstarsza zachowana książka kucharska, bo z wcześniejszego wydania z XVI wieku dotrwała tylko okładka i 2 strony.
„Weźmiy świeżego żubra albo łosia, albo jelenia, albo daniela, albo sarnę, albo dziką kozę, albo co tam chcesz” - czytamy w recepcie na ucztę.
Jeden z mistrzów kuchni zapisuje nawet uwagi dotyczące kucharza: „Kucharz ma być ochendożony, z czupryną albo głową wyczeszaną, z rękami umytymi, paznokciami oberżnionymi, opasany fartuchem białym, trzeźwo nieswadliwy, pokorny, chyży, smak dobrze rozumiejący”.
Przepisy francuskie, niemieckie i polskie zebrane są w wydanym w 1800 r. opracowaniu Kucharz doskonały w wybornym guście, z oszczędnością dogodny, z kopersztychami zastawiania stołów.
Jest tam m.in. „baba pieczona po polsku”. Przed włożeniem do pieca foremki z wyrobionym ciastem wystarczyło tylko wymieszać: „pół kwarty mleka, włóż do niego trzy ćwierci funta masła, cztery łuty tłuczonego cukru, nieco tłuczonego muszkatułowego kwiatu, po pół funta drobnych i wielkich rozynków, wypłukanych w czystey wodzie, cztery łuty obranych migdałów i drobno pokraianych, 6 całych iay, trochę drobnych drożdży i 1 łyżkę pełną wódki”.
Do unikalnych wydawnictw kucharskich można zaliczyć małą książeczkę o wymiarach 1,1 cm x 2,3 cm, w oprawie srebrnej, zamykanej na miniaturową klamerkę. Secesyjne ornamenty na pudełku i ucho od łańcuszka pozwalały nosić ją na szyi jako ozdobę i mieć zawsze pod ręką. Do czytania był konieczny binokl.
Kilkaset książek kucharskich, w tym wymienione, znajduje się wśród 9 000 tomów (np. dzieł Apianusa, Heweliusza i Kopernika) w bibliotece Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, gdzie gromadzi się również stare naczynia i przybory kuchenne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bytom: Profanacja Najświętszego Sakramentu. Rozrzucone konsekrowane hostie

2024-05-02 12:47

[ TEMATY ]

profanacja

Karol Porwich

W kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu-Szombierkach doszło do profanacji Najświętszego Sakramentu. Policja przekazała w czwartek, że poszukuje sprawców kradzieży z włamaniem.

Rzecznik diecezji gliwickiej ks. Krystian Piechaczek powiedział, że w nocy z poniedziałku na wtorek nieznani sprawcy rozbili taberankulum, z którego zabrali cyboria (pojemniki na Najświętszy Sakrament), małą monstrancję oraz relikwiarz św. Faustyny. W kościele i poza nim znaleziono rozrzucone i sprofanowne konsekrowane hostie. Skradziono także ekran, na którym wyświetlane były pieśni religijne podczas nabożeństw. Parafia nie oszacowała jeszcze strat.

CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: rozpoczęły się obrady Rady Stałej KEP

2024-05-02 15:05

[ TEMATY ]

Jasna Góra

KEP

Biuro Prasowe Jasnej Góry

Na Jasnej Górze, zgodnie ze zwyczajem, w wigilię uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, odbywają się obrady Rady Stałej Konferencji Episkopatu. Podjęte zostały bieżące sprawy Kościoła w Polsce, wśród tematów: lekcje religii w szkołach, standardy ochrony małoletnich oraz inicjatywy związane z jubileuszami kościelnymi 2025 i 2033 roku. Zostaną też poruszone aktualne zagadnienia życia wiernych Kościoła w Polsce i misji duszpasterskiej.

Wśród najważniejszych podejmowanych tematów są kwestie wynikające z relacji Kościół - państwo dotyczące nauczania religii w przedszkolach i szkołach publicznych. W czasie obrad przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP bp Wojciech Osial przedstawi aktualny stan prac Zespołu Roboczego ds. kontaktów z Rządem RP w sprawie lekcji religii w szkole oraz relację ze spotkania 24 kwietnia Zespołu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

CZYTAJ DALEJ

Matko Serdeczna, módl się za nami...

2024-05-02 20:37

[ TEMATY ]

Rozważania majowe

Wołam Twoje Imię, Matko…

Karol Porwich/Niedziela

Zasłuchani w „Polską litanię” ks. Jana Twardowskiego zatrzymamy się w stolicy diecezji sandomierskiej ze świadomością, że na jej terenie jest jeszcze kilka innych sanktuariów maryjnych.

Rozważanie 3

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję