Trzej Królowie składający nowo narodzonemu Jezusowi dary - bardzo znany obraz - oto Syn Boży objawia się przedstawicielom ówczesnego świata. Jest to podkreślone w plastyce przez
ukazanie owych Mędrców jako przedstawicieli różnych narodów: różnią się kolorem skóry, wiekiem, temperamentem... Kacper jest starcem, przedstawicielem kontynentu azjatyckiego, Melchior, dojrzały mężczyzna,
jest Europejczykiem, Baltazar zaś, ciemnoskóry młody człowiek, pochodzi z Afryki. A więc - trzy kontynenty, trzy etapy życia ludzkiego, trzy temperamenty. To wszystko ma podkreślać
w plastyce powszechność zbawienia. Wszyscy, niezależnie od koloru skóry, wieku, temperamentu, charakteru - są przeznaczeni do zbawienia.
Już nazwa święta: „Objawienie” (Epiphania, Theophania - przyjście, objawienie się, ukazanie) wskazuje na jego wschodnie pochodzenie. Wydaje się, że zostało wprowadzone na Wschodzie
z tych samych powodów i mniej więcej w tym samym czasie, co Boże Narodzenie na Zachodzie. Świętowane w Egipcie 6 stycznia przesilenie zimowe i związane
z nim obchody ku czci Słońca Zwycięskiego chrześcijanie zastąpili Epifanią, tzn. świętem przyjścia, objawienia Chrystusa - prawdziwej Światłości świata. W tym dniu Kościół
jerozolimski obchodził tajemnicę narodzenia Chrystusa, wspominając przy tym pokłon pasterzy i Mędrców. Kościół w Egipcie wspominał nadto chrzest Chrystusa w Jordanie.
Kiedy w drugiej połowie IV wieku Rzym zacznie obchodzić Epifanię, a Wschód przyjmie Boże Narodzenie, treść uroczystości Objawienia Pańskiego ulegnie przemianie. Zarówno Wschód, jak
i Zachód obchodzą 25 grudnia narodzenie Jezusa w Betlejem. 6 stycznia Wschód skupi uwagę na chrzcie Jezusa w Jordanie, Zachód zaś - na pokłonie Mędrców. Ponieważ
Ewangelia mówi o trzech złożonych darach - złocie, kadzidle i mirze - zaczęto uważać, iż z pokłonem przybyło trzech Mędrców. Pod wpływem tekstów liturgicznych
od VI wieku nazywano ich Królami, w IX wieku otrzymali imiona Kacper, Melchior i Baltazar. Kult Trzech Króli wzmógł się od XII wieku, kiedy to cesarz Fryderyk Rudobrody zabrał ich
relikwie z Mediolanu i przeniósł do Kolonii, gdzie w słynnej katedrze pozostają do dziś. W średniowieczu czczono Trzech Króli jako patronów podróżnych. Według
starego zwyczaju, sięgającego pierwszych wieków, podczas Mszy św. po odśpiewaniu Ewangelii ogłaszano wiernym datę Wielkanocy i innych świąt ruchomych całego roku. Od końca średniowiecza przyjął
się zwyczaj błogosławienia mieszkań, podczas którego używano wody i kadzidła poświęconych w uroczystość Objawienia, a kredą pisano na drzwiach litery C + M + B. Według
powszechnego przekonania - litery te miały oznaczać imiona Mędrców, ale niektórzy sądzą, iż jest to skrót zdania: Christus mansionem benedicat (Niech Chrystus mieszkanie błogosławi). Zwyczaj święcenia
kadzidła i kredy przetrwał do dziś, a w Polsce okres Bożego Narodzenia pozostaje czasem „kolędy”, - duszpasterskiego nawiedzenia w domach
wiernych.
W tę uroczystość wierzymy, że za przewodem gwiazdy Bóg objawia swego Jednorodzonego Syna jako Zbawiciela wszystkich ludzi. W osobie Mędrców ze Wschodu narody świata
odpowiadają na Boże wezwanie, rozpoznają i uznają w Dziecięciu z Betlejem swego Zbawiciela. Wypełnia się proroctwo Izajasza: mrok okrywa ziemię, ciemności - narody,
ale nad Jerozolimą jaśnieje Światłość. Do tej Światłości zdążają ludy ziemi i w tej Światłości odtąd chodzić będą. Jak czytamy w Liturgii Słowa, stajemy wobec tajemnicy,
której nie znały pokolenia poprzednie, a która została objawiona Pawłowi przez Ducha Świętego: poganie są współdziedzicami i współczłonkami Kościoła, i współuczestnikami
obietnicy w Chrystusie Jezusie przez Ewangelię. Jezus rozpoczyna dzieło jednoczenia ludów i budowanie wspólnoty rodziny ludzkiej. Kościół, znak jedności całego rodzaju ludzkiego,
kontynuuje tę misję dziś i aż do powrotu Pana.
Jakie to wielkie szczęście, że poznaliśmy już Chrystusa przez wiarę, dostąpiliśmy odnowienia naszej ludzkiej natury i należymy do Kościoła, ludu Nowego Przymierza. Dziś trzeba nam, jak
niegdyś Mędrcom, Bożego światła, abyśmy zrozumieli, w jak wielkich uczestniczymy tajemnicach, abyśmy umieli ogłaszać wielkie dzieła Boże wszystkim ludziom.
Wszechmogący wieczny Boże,
Ty przez ukazanie się gwiazdy objawiłeś Wcielenie Słowa,
A Mędrcy, idąc za jej przewodem, przybyli uwielbić Twój
Majestat i złożyć Ci dary,
Spraw, prosimy, aby gwiazda sprawiedliwości
nie zachodziła w sercach naszych,
A wyznawanie Ciebie było naszym jedynym skarbem.
Pomóż w rozwoju naszego portalu