OCHRONA DZIECI I MŁODZIEŻY

Ważnym tematem spotkania biskupów była kwestia właściwej odpowiedzi Kościoła na problem wykorzystywania seksualnego w Kościele osób małoletnich przez niektórych duchownych. Prymas, który jest Delegatem ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży z ramienia Episkopatu powiedział, że „oczyszczenie Kościoła jest możliwe tylko na drodze uczciwego rozliczenia przestępstw i wyjaśnienia zaniedbań przełożonych”. - Tylko stając w prawdzie i biorąc odpowiedzialność za wyjaśnienie wszystkich przestępstw i zaniedbań, odbudujemy naszą wiarygodność, a Kościół w Polsce odzyska zaufanie – podkreślił.

Dodał, że bezwzględnym priorytetem Kościoła powinna być zawsze pomoc ofiarom seksualnego wykorzystywania i otoczenie ich należną troską.

Dotychczasowe działania

Abp Polak przedstawił najpierw działania, jakie Kościół w Polsce podejmuje od 10 lat. Pierwszym etapem było wypracowanie i wdrażanie standardów reagowania na krzywdę oraz w zakresie pomocy pokrzywdzonym, co ujęto w Wytycznych Episkopatu przyjętych w 2014 r.

Kolejnym ważnym etapem było ustanowienie oficjalnego systemu zgłoszeń przypadków molestowania seksualnego małoletnich w oparciu o delegatów działających we wszystkich diecezjach oraz zgromadzeniach zakonnych.

Równolegle podjęta została szeroko zakrojona działalność edukacyjno-szkoleniowa służąca prewencji, która była prowadzona zwłaszcza w oparciu o Centrum Ochrony Dziecka prowadzone przez o. Adama Żaka w Krakowie.

Następnym krokiem było doprowadzenie do opracowania i wdrożenia specjalnego programu prewencji w każdej polskiej diecezji oraz zgromadzeniu zakonnym.

Podjęte też zostały różne działania duszpasterskie, w szczególności związane w dniami modlitwy w intencji osób poszkodowanych.

Fundacja Świętego Józefa

Mówiąc o bieżących zadaniach abp Polak zaprezentował główne kierunki działania istniejącej od początku roku Fundacji Świętego Józefa powołanej przez Episkopat z myślą o osobach skrzywdzonych.

Obecnie projekty finansowane przez Fundację koncentrują się na dwóch rodzajach wsparcia. Pierwszy polega na współfinansowaniu terapii osobom pokrzywdzonym wykorzystaniem seksualnym, a drugi na finansowania działań instytucjonalnych, które świadczą pomoc w wymiarze diecezjalnym i ogólnopolskim. Poinformował, że zostały już wsparte finansowo m.in. projekty dziewięciu diecezji, których celem jest podniesienie poziomu jakości świadczenia pomocy dla ofiar wykorzystania seksualnego, m.in. finansowane są studia dla pracowników instytucji diecezjalnych z zakresu m.in. seksuologii klinicznej czy psychoterapii.

Fundacja Świętego Józefa wspiera też inicjatywę świeckich „Zranieniu w Kościele”.

Biskupi rekomendowali Fundacji także stałe, coroczne wspieranie Centrum Ochrony Dziecka działającego od przeszło 6 lat przy Akademii Ignatianum w Krakowie, koncentrującego się na szeroko zakrojonej działalności edukacyjno-szkoleniowej.

Aplikacja papieskiego motu proprio

Ważnym elementem podejmowanej przez Kościół w Polsce walki z wykorzystaniem seksualnym dzieci i młodzieży jest również stosowanie motu proprio papieża Franciszka „Vos estis lux mundi”. Zgodnie z nim, każda osoba duchowna oraz konsekrowana, która posiada wiarygodną informację o możliwości popełnienia takich zaniedbań, jest zobowiązana do zgłoszenia tego Metropolicie albo Stolicy Apostolskiej. Takiego zgłoszenia może także dokonać osoba świecka.

Przykładem zastosowania tego prawa jest m.in. złożone przez prymasa zawiadomienie do Stolicy Apostolskiej w sprawie biskupa kaliskiego po filmie braci Sekielskich „Zabawa w chowanego”. Abp Polak podkreślił przy tym, że „samo złożenie zawiadomienia nie rozstrzyga o winie biskupa, bo osądzenie sprawy należy do wyłącznej kompetencji Stolicy Apostolskiej.

Innym przykładem jest zwrócenie się abp Wiktora Skworca do metropolity krakowskiego abp Marka Jędraszewskiego, aby przekazał Kongregacji ds. Biskupów prośbę o wyjaśnienie sprawy ks. Stanisława P., kapłana diecezji tarnowskiej oskarżanego o molestowanie nieletnich. Abp Skworc przyznał, że w tej sprawie być może popełnił błędy, i o ich zbadanie zwrócił się do Stolicy Apostolskiej.