Reklama

Niedziela Kielecka

„Bogowie i ludzie” w pejzażu kulturowym Litwy

Jak bliska, a zarazem inna jest litewska sztuka ludowa w stosunku do naszej polskiej, rodzimej, można przekonać się, odwiedzając wystawę „Bogowie i ludzie. Rok obrzędowy w litewskiej sztuce ludowej”.

Niedziela kielecka 24/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

TD

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chodzi o sztukę głównie XIX-wieczną, której twórcy pozostają anonimowi. Eksponaty, przeważnie wykonane w drewnie, pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Inspiracją ekspozycji stał się krajobraz geograficzny i kulturowy, który jest uważany za naturalne bogactwo Litwy, z nieodłącznymi krzyżami i kapliczkami. Stawiano je w centrach wsi i na ich obrzeżach, na rozstajach, wzdłuż dróg, na granicach pól, lasów i nad wodą, a każdy święty miał przypisany sobie „zakres wpływów i pomocy”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wystawa została zbudowana z dwóch warstw narracyjnych. Jedną stanowią rzeźby świątków, przyporządkowanych odpowiednim dniom w kalendarzu. Podobnie jak w polskiej kulturze ludowej, święci pełnili funkcję opiekunów chłopskiego losu, wyznaczali rytm życia, pracy i odpoczynku. Rzeźby, prezentowane na ekspozycji, pochodzą z ludowych kapliczek, najczęściej zwieńczonych bogato dekorowanymi krzyżami, będącymi charakterystycznym elementem litewskiego krajobrazu. Są to m.in. św. Franciszek, św. Roch, św. Dominik, św. Kazimierz czy św. Cecylia.

Pokazano kilka scen Ukrzyżowania, Jezusa przy słupie, Matki Bożej Bolesnej – te zwracają uwagę swoją indywidualnością, różnicującą je od „naszych”, rodzimych. Wyjątkowa jest kapliczka ze sceną Męki Pańskiej, z kolumnami w kształcie liny i dwuspadowym blaszanym dachem, przytwierdzana do drzew, bardzo rozbudowana figuralnie.

Reklama

Druga warstwa narracyjna to zespół starych fotografii, obrazujących codzienną ciężką pracę mieszkańców wsi oraz zwyczaje i święta celebrowane na Litwie. Wykorzystanie multimediów znacznie wzbogaciło ten przekaz. W tej części zaprezentowane są także nagrania archaicznych litewskich pieśni obrzędowych. Całość uzupełniają fragmenty poematu Krystiana Donelaitisa „Rok. Obrazy z życia chłopów z XVIII wieku”.

Na wystawie można dostrzec podobieństwa i różnice z polską sztuką ludową, a najistotniejsza analogia to cykl życia, pracy, odpoczynku i świętowania, związane ze zmiennością pór roku. Ukochanie wizerunku Chrystusa Frasobliwego to także jedno z podobieństw. Frasobliwy to jeden z najbardziej rozpowszechnionych motywów ikonografii chrześcijańskiej w litewskiej sztuce ludowej, który uważany jest za symbol poszukującego swej tożsamości narodu.

Kuratorami wystawy są: Joanna Kwiecień i Vilma Kilinskiene (Muzeum Narodowe Sztuki im. M.K. Čiurlionisa), a kordynatorem dr Artur Ptak.

2024-06-11 13:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziedzictwo dla przyszłych pokoleń

Niedziela kielecka 19/2023, str. IV

[ TEMATY ]

Kielce

Archiwum Państwowe

Wojciech Habdas

W czasie warsztatów uczniowie poznawali arkana pracy archiwisty

W czasie warsztatów uczniowie poznawali arkana pracy archiwisty

Jubileusz 100-lecia istnienia Archiwum Państwowego w Kielcach to okazja do przyjrzenia się misji i pracy instytucji, która jest bardzo ważna dla środowiska naukowego w regionie, ale i w Polsce.

Archiwum Państwowe tworzy właściwe warunki do przechowywania i zabezpieczania powierzonych dokumentów, udostępnia je odwiedzającym, zabezpiecza zgromadzone dokumenty, przeprowadza restaurację i konserwację cennych egzemplarzy. – Nasza misja jest niezmienna, przede wszystkim chodzi o to, aby zachować dziedzictwo dokumentacyjne dla przyszłych pokoleń – mówi dyrektor Archiwum dr Wiesława Rutkowska.
CZYTAJ DALEJ

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z "tęczowych schodów"

2025-03-06 21:09

[ TEMATY ]

Włochy

LGBT

pixabay.com

Uczeń szkoły średniej w Weronie otrzymał zawiadomienie dyscyplinarne po tym, jak odmówił skorzystania ze schodów udekorowanych kolorami tęczy i napisami dotyczącymi tolerancji. Szkoła uważa, że ​​zachowanie ucznia zagrażało bezpieczeństwu, natomiast rodzice nieletniego utrzymują, że został on ukarany za wyrażenie sprzeciwu wobec ideologii LGBT. Sprawa dotarła do Ministerstwa Edukacji - informuje portal infocatolica.com.

CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. Andrzeja Przybylskiego: Druga niedziela Wielkiego Postu

2025-03-14 12:00

[ TEMATY ]

bp Andrzej Przybylski

Adobe Stock

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

16 marca 2025, druga niedziela Wielkiego Postu, rok C
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję