Wśród rozlewisk rzek: Warty i Teleszyny, w otoczeniu dębów, w Dobrowie wiódł pustelnicze życie bł. Bogumił. Eremita słynął z niezwykle pobożnego życia, wypełnionego modlitwą, kontemplacją i nauczaniem. Regularnie odwiedzał kościół, w którym też sprawował Msze św. oraz głosił kazania – w ten sposób współpracował z ówczesnym proboszczem. Rzekomo miał nauczać nad rzeką na wzór św. Jana Chrzciciela.
Procesja do pustelni
Reklama
Jak do tego doszło? – Według legendy, pustelnia powstała w czasie, gdy Bogumił zrezygnował z pełnienia funkcji arcybiskupa gnieźnieńskiego i powrócił do Dobrowa, gdzie wcześniej był pierwszym proboszczem parafii Trójcy Świętej – opowiada ks. Artur Nowak, proboszcz parafii w Dobrowie, na której terenie znajduje się pustelnia. To dzieło św. Bogumiła, który chciał rozwijać swoje życie duchowe i dlatego wybudował sobie pustelnię. Tam podobno – jak podają niektóre źródła – spędził ok. 10 lat życia. Tam też zmarł, 10 czerwca 1182 r. Na pamiątkę tego wydarzenia każdego roku w niedzielę po 10 czerwca, czyli po liturgicznym wspomnieniu św. Bogumiła, w Dobrowie odbywa się odpust ku jego czci. Tegoroczna uroczystość odbędzie się 16 czerwca – początek o godz. 12. Jest ona najważniejszym wydarzeniem związanym z kultem pustelnika cudotwórcy. Tego dnia przed kościołem gromadzą się wierni, wśród których są m.in.: przedstawiciele pocztów sztandarowych lokalnych OSP, orkiestra, asysta i panie z zespołu ludowego „Dobrowianki”. O godz. 11.30 wyruszą sprzed kościoła parafialnego w procesji z relikwiami świętego do pustelni. Tam o godz. 12 będą uczestniczyć we Mszy św. polowej. Po Liturgii powrócą w procesji eucharystycznej z Najświętszym Sakramentem do kościoła, gdzie po błogosławieństwie odśpiewają uroczyste Te Deum.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Kaplica św. Bogumiła „na Puszczy” (Puszcza Dobrowska) została zbudowana w 1788 r. W jej wnętrzu znajdują się ołtarz barokowy z pocz. XVIII wieku oraz kamienny sarkofag z rzeźbą św. Bogumiła z 1890 r. W 2018 r. kaplica została wyremontowana i poświęcona przez ówczesnego biskupa diecezjalnego Wiesława Meringa. Czciciele św. Bogumiła i turyści odwiedzają to miejsce i modlą się w pięknej, zabytkowej drewnianej pustelni, a w każdą sobotę od maja do października w kaplicy jest odprawiana Msza św. o godz. 9. Sobotnia Eucharystia gromadzi sporą liczbę wiernych, zarówno dobrowian, jak i gości – mówi ks. Nowak. Na tym terenie kult świętego pustelnika trwa nieprzerwanie od ponad 800 lat. W 2006 r. parafia w Dobrowie otrzymała tytuł diecezjalnego sanktuarium bł. Bogumiła. W każdy czwartek o godz. 17, przed Mszą św., odprawiane jest nabożeństwo ku czci świętego. Rok 2023 obfitował w liczne pielgrzymki do dobrowskiego sanktuarium. Przybywają tu zarówno pielgrzymki autokarowe, jak i indywidualni pątnicy czy turyści.
Ścieżka po Ziemi Bogumiłowej
Reklama
Dla wszystkich, którzy docierają do Dobrowa, DOM, czyli Dobrowska Organizacja Międzypokoleniowa, w 2021 r. oddała do użytku przygotowaną przez siebie pieszo-rowerową Ścieżkę Dydaktyczną po Ziemi Bogumiłowej (zawiera 4 tablice informacyjne). Jedna z tablic znajduje się przy pustelni, przy studni, z której – jak głosi tradycja – czerpał wodę święty pustelnik. Tam znajdują się też ławeczka, a obok drewniana rzeźba św. Bogumiła z otwartą księgą z napisem: „Pocieszyciel strapionych”. W tym miejscu pielgrzymi czy turyści powierzają mu swoje sprawy i podziękowania. Trasa o długości ok. 11 km łączy dwie wsie związane z życiem i działalnością św. Bogumiła – Dobrów i Koźmin. Drugi etap tej ścieżki (ok. 9 km, trzy tablice informacyjne) powstał w 2023 r. i wiedzie z sanktuarium w Dobrowie do parafii św. Bogumiła w Kole. Projekt jest współfinansowany przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego. W każdym roku na przełomie lipca i sierpnia na pierwszym etapie ścieżki są organizowane rajdy rowerowe, na drugim etapie natomiast pierwszy rajd rowerowy wyrusza w czerwcu.
„Bogumiłek”
– DOM powstał w 2016 r., aby promować nasze sanktuarium i naszego św. Bogumiła – opowiada z dumą Maria Szkudlarek, prezes stowarzyszenia DOM. I tłumaczy: – Dlatego powstały „Bogumiłki”, czyli ciastka z ciasta piernikowego w kształcie świętego, zdobione lukrem królewskim, sprzedawane z okazji odpustu czy lokalnych wydarzeń. Odbyły się również warsztaty ich wypiekania i dekorowania. „Bogumiłek” chlubi się tytułem „lokalnego certyfikowanego produktu”, nadanym przez Lokalną Grupę Działania Turkowską Unię Rozwoju – T.U.R., a także tym, że w konkursie ogłoszonym przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego na potrawę i cukiernictwo zdobył pierwszą nagrodę za promowanie lokalnych osób, lokalnych świętych. Kolejny projekt realizowany przez stowarzyszanie to „Zakątek Bogumiłowy”. Powstał on obok kościoła i obejmuje: boisko do gry w piłkę siatkową plażową, bieżnię i miejsce widokowe. W tym miejscu DOM planuje organizować koncerty.
Arcybiskup i pustelnik
Urodził się i żył w średniowieczu, dlatego pewne wydarzenia z jego życiorysu są owiane tajemnicą i giną w pomroce dziejów. W źródłach nie ma jednomyślności, jeżeli chodzi o szczegóły z biografii świętego. Bogumił, późniejszy arcybiskup i pustelnik, urodził się najprawdopodobniej w 1116 r. w Koźminie. Jak się przyjmuje, pochodził z rodu Porajów, herb Róża. Zgodnie z tradycją przekazywaną ustnie już od najmłodszych lat był wychowywany w duchu głębokiej wiary. Jego rodzina spokrewniona była blisko ze św. Wojciechem, pierwszym patronem Polski. Bogumił utworzył w Dobrowie parafię, wybudował kościół Świętej Trójcy i tam został proboszczem. Piastował także godność dziekana katedry gnieźnieńskiej. O tym, co wydarzyło się w tym okresie, w którym łączył te funkcje, opowiadają legendy. Bogumił miał w cudowny sposób przemieścić się i przejść suchą stopą przez rzekę Wartę czy przywołać ławicę ryb, aby nakarmić głodujących mieszkańców. Około 1167 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Znany był z hojności. W trakcie swej posługi zasłynął tym, że znaczną część swego majątku przekazał na cele kościelne, m.in. na założenie klasztoru Cystersów. Po kilku latach posługi ustąpił z urzędu arcybiskupa gnieźnieńskiego i osiadł w Dobrowie. Zmarł w swej pustelni. Jak podają źródła, przed śmiercią ukazała mu się Maryja w otoczeniu patronów Polski, co było namacalnym znakiem potwierdzającym jego świętość. Nabożeństwo żałobne zostało odprawione w kościele w Dobrowie, gdzie złożono jego doczesne szczątki. Został pochowany w stroju arcybiskupim, z pierścieniem na palcu i ze złotą tabliczką z wyrytym imieniem, dniem i rokiem zgonu. Po jego śmierci do Dobrowa zaczęły przybywać liczne pielgrzymki. W tym czasie pojawiły się informacje o cudach i znakach otrzymywanych za jego wstawiennictwem. Około 1232 r. jego relikwie zostały przeniesione z grobu i zainstalowane w świątyni w Dobrowie. Decyzją abp. Mikołaja Prażmowskiego w 1668 r. relikwie świętego trafiły do kolegiaty w Uniejowie, aby w ten sposób kult mógł bardziej się rozwijać. Dekret o jego świętości wydano dopiero w 1925 r. ogłoszeniem, że Bogumiłowi przysługuje tytuł: beatus vel sanctus (błogosławiony bądź święty).
Obecnie kult świętego rozwija się szczególnie tam, gdzie są przechowywane jego relikwie, czyli w: Dobrowie, Uniejowie, Gnieźnie i Kole. Podejmowane są też inicjatywy, by zainteresować tym świętym ludzi w każdym wieku.