Reklama

Zwyczaje wielkanocne na wsi galicyjskiej

Niedziela rzeszowska 16/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Obchody Świąt Wielkanocnych na wsi galicyjskiej w XIX w. zaczynały się w Niedzielę Palmową. Uroczysta procesja była wstępem do obchodów Misterium Paschalnego. Poświęcone palmy robione z gałązek wierzby przynoszono do domu i zatykano za obraz lub wtykano w szpary i pod dach każdego budynku gospodarczego. Pozostawiane w oborze miały zapewnić dobry chów bydła. Robiono także z nich krzyżyki i zatykano na polu, aby chroniły przed gradem. Kto pierwszy wstał w Niedzielę Palmową, budził drugich, uderzając palmą i mówiąc: "Palma bije, nie ja biję. Za tydzień Wielki Dzień. Za sześć noc Wielkanoc" - jak relacjonuje Słomka, pamiętnikarz tamtych czasów. Pączki poświęconej wierzbiny, jako przynoszące zdrowie, dawał ojciec lub matka domownikom do połknięcia, mówiąc: "Doczekaliśmy się pierwszej święconki, daj nam Boże doczekać i drugiej". Obok radosnej procesji w Niedzielę Palmową obchodzono także Drogę Krzyżową. Niedziela Palmowa dawała początek obchodom Wielkiego Tygodnia. Był to czas żałoby i ścisłego postu, kiedy, według wierzeń, ludzie byli najbardziej narażeni na działanie złych mocy. W wielu wsiach w ciągu całego tego tygodnia żebrali nie tylko "zawodowi" żebracy, ale i ludzie biedni, którzy nigdy nie żebrali chodzili po domach i prosili o żywność.
Szczególnie uroczyście obchodzono Triduum Paschalne. W sobotę przed Wielką Niedzielą święcono pokarmy i odwiedzano groby, przy których stały straże. W celu poświęcenia pokarmu kapłan udawał się do poszczególnych wsi wchodzących w skład parafii. Gospodynie przynosiły pokarmy w koszach i misach do jednego z domostw. We wsiach, gdzie był dwór, ksiądz święcił stół dziedzica i następnie na podwórzu pokarmy przyniesione przez kobiety wiejskie. Pokarmy te spożywano w niedzielę po powrocie z kościoła przy wspólnym śniadaniu. Resztek "święconki" nie wolno było dawać zwierzętom. Święcono także ogień i wodę, której używano później do pokropienia pól. Punktem kulminacyjnym Świąt Wielkanocnych była uroczysta Msza św. w Wielką Niedzielę o godzinie 6.00 rano zwana Rezurekcją. Obrzędy tej Mszy św. ustalił jeszcze Rytuał Piotrkowski w 1631 r. i przetrwały one do rytuału z 1927 r. O godzinie 5.00 rano w niedzielę Wielkanocną strzelano z moździerzy stojących obok kościoła, aby zbudzić wszystkich na Mszę św., która rozpoczynała się uroczystą procesją.
Ze Świętami Wielkanocnymi związanych było wiele obrzędów ludowych. Należał do nich między innymi zwyczaj mycia się w rzece w Wielki Czwartek, co miało zapewnić zdrowie. W niedzielę obowiązywał zakaz spania po południu, aby śpiącego w ciągu roku nie okradł złodziej. W poniedziałek młodzież oblewała się wodą. Wcześniej, o świcie, kropiono pola i zabudowania święconą wodą.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan/ Autorzy książki o rodzinie Ulmów odznaczeni polskim Złotym Krzyżem Zasługi

2024-05-02 20:31

[ TEMATY ]

książka

ks. Paweł Rytel‑Andrianik

rodzina Ulmów

złoty Krzyż Zasługi

Episkopat.news

Ks. Paweł Rytel-Andrianik

Ks. Paweł Rytel-Andrianik

Autorzy książki o błogosławionej rodzinie Ulmów "Zabili także dzieci": watykanistka włoskiej agencji prasowej Ansa Manuela Tulli i szef polskiej redakcji watykańskich mediów Vatican News ks. Paweł Rytel-Andrianik zostali w czwartek odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi, przyznanym przez prezydenta RP Andrzeja Dudę.

Ceremonia wręczenia odznaczeń odbyła się w ambasadzie RP przy Stolicy Apostolskiej, a Krzyże Zasługi wręczył ambasador Adam Kwiatkowski.

CZYTAJ DALEJ

Papież wyniósł ks. Nykiela do godności biskupiej

2024-05-01 12:21

[ TEMATY ]

ks. Krzysztof Nykiel

Bożena Sztajner/Niedziela

Ojciec Święty mianował księdza prałata Krzysztofa Józefa Nykiela, Regensa Penitencjarii Apostolskiej, biskupem tytularnym Velia - poinformowało Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej.

Ks. biskup-nominat Krzysztof Józef Nykiel urodził się w Osjakowie 28 lutego 1965 r. W 1984 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi. W 1990 r. przyjął święcenia kapłańskie i należy do duchowieństwa archidiecezji łódzkiej. W roku 2001 uzyskał doktorat z prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. W latach 1995-2002 pracował w Papieskiej Radzie ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. 1 lipca 2002 podjął pracę w Kongregacji Nauki Wiary. Od 18 grudnia 2009 był zastępcą sekretarza Międzynarodowej Komisji Badającej sprawę autentyczności objawień w Medjugorie. 26 czerwca 2012 roku papież Benedykt XVI mianował go regensem Penitencjarii Apostolskiej.

CZYTAJ DALEJ

Ojczyzna - dom dla wszystkich

2024-05-03 12:54

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W uroczystość Matki Bożej Królowej Polski, a zarazem w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, została odprawiona w sandomierskiej bazylice katedralnej Msza św. pod przewodnictwem Biskupa Sandomierskiego Krzysztofa Nitkiewicza w intencji Ojczyzny.

We wspólnej modlitwie w intencji Ojczyzny uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, obecne były służby mundurowe, delegacje różnych instytucji i szkół, rycerstwo a także liczni turyści.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję