Otwarcia sympozjum dokonał ks. prof. dr hab. Sławomir Stasiak, rektora PWT, który przywitał wszystkich obecnych na auli Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Skierował także pozdrowienia od Wielkiego Kanclerza, abp. Józefa Kupnego, który obecnie przebywa na spotkaniu biskupów diecezjalnych na Jasnej Górze. Przekazując pozdrowienia, rektor uczelni życzył dobrych obrad, owocnych wniosków i zaczerpnięcia ducha wiary, aby podejmowana praca zawsze przynosiła duże owoce.

Pierwszy wykład pt.: “Modlitwa w Piśmie Świętym”, został wygłoszony online przez prof. dr hab. Barbarę Strzałkowską z UKSW.- Przebywanie z Bogiem w bliskości jest głębokim sensem naszego życia - zaznaczyła, dodając: - W Starym Testamencie dostrzegamy, że Bóg przemawia do człowieka, a on odpowiada Bogu na Jego słowo. Człowiek słucha Boga i mówi do Niego. To pokazuje wartość słowa przeżywanego.

Pan Bóg jest inicjatorem modlitwy. - To Bóg powołuje i wzywa człowieka, a on swoją postawą odpowiada na Boże wołanie. Zresztą, to nie Bóg potrzebuje naszej modlitwy, ale to my jej potrzebujemy i tego, aby być blisko Boga - podkreśliła prelegentka, wskazując na starotestamentowych bohaterów, którzy byli wierni Bogu do końca.

Podczas wykładu podane zostały różne pojęcia i przykłady modlitwy, m.in: rozmowa, przebywanie przed Bogiem, kontemplacja oblicza, błaganie, dążenie do tego, aby do Boga dotrzeć, proszenie twarzą w twarz, modlitwa wstawiennicza. Nie zabrakło także przykładu “Ojcze Nasz”, tej modlitwy, którą nauczył ludzi sam Jezus Chrystus.

Przywołane zostały także cztery części modlitwy, które wymienia Orygenes. a są to: Uwielbienie Boga przez Chrystusa w Duchu Świętym. Następnie dziękczynienie otrzymane od Boga i ludzi, Dalej, żal za grzechy i winy i prośba o odpuszczenie grzechów. Na czwartym miejscu prośba dla siebie i dla innych. A na końcu uwielbienie Boga za Jego dzieła. - Przykład takiej modlitwy znajdziemy w Nowym Testamencie w Modlitwie Pańskiej, a u św. Pawła wiele przykładów dziękczynienia - mówiła prof. Strzałkowska.

Z kolei w drugim wykładzie ks. dr hab. Marcin Godawa z UPJPII poruszył kwestię: “Drogi modlitwy - medytacja - poezja - kontemplacja” - Modlitwa jest po to, abyśmy byli przy Bogu, a nie, abyśmy zgadywali, że On jest - mówił na wstępie prelegent, wskazując na ogromne dziedzictwo Kościoła i świętych w temacie modlitwy.

Wśród przykładów zostali ukazani św. Franciszek Salezy oraz św. Ignacy Loyola. - Święty Ignacy w swoich ćwiczeniach zwraca uwagę na to, co zaczyna interesować i pociągać - mówił ks. Godawa, cytując odpowiedni fragment dzieła założyciela jezuitów. - Ignacy podkreśla “smakowanie duchowe”. Jest to moment współpracy z Duchem Świętym i szczególnym poruszeniem człowieka przez łaskę.

W medytacji ważne jest miejsce. - Święty Ignacy uczy, że ważne jest miejsce, gdzie się dobrze czuję. I konieczne jest pozostanie w miejscu, gdzie trwa proces “nasycenia” i znajdowane są owoce- wskazał prelegent, przywołując, jak poprzez zatrzymanie można kontemplować poszczególne słowa modlitwy “Ojcze Nasz”.

Nie ilość, ale jakość. - Miarą naszej medytacji może stać się jedno słowo. I będzie to też dobry znak - wskazał kapłan, zaznaczając, że nie chodzi o to, aby w czasie medytacji czytać dużo, ale skupić się na konkretnym elemencie.

W dalszej części przedstawione zostały przykłady poezji m.in. utwory Stanisława Barańczaka, które są wynikiem medytacji i kontemplacji.

O “Duchowości liturgicznej jako duchowości chrześcijanina” wykład wygłosił ks. dr hab. Erwin Mateja profesor Uniwersytetu Opolskiego. - Pierwszą fundamentalną sferą posiadania wzorca modlitwy jest liturgia. A słowa Jezusa: “To czyńcie na moją pamiątkę” odnosi się do całej Liturgii. Jeżeli szukamy modeli modlitwy rodzinnej, indywidualnej czy wspólnotowej to musimy sięgnąć do duchowości liturgicznej - wskazał kapłan, dodając: - Do duchowości chrześcijanina wpisuje się każde działanie, które pomaga później w zaangażowaniu w życiu społecznym i wspólnotowym.

Celem liturgii jest uświęcenie Boga, ale przede wszystkim uwielbienie Boga przez człowieka. - Nie możemy stracić tego podwójnego wymiaru. Zawsze liturgia przewyższa wszelki kult, bo na niej ma się dokonać uświęcenia człowieka. Liturgię należy traktować jako źródło z którego się czerpie, a jednocześnie jest ona szczytem. Dzięki świadomemu przeżyciu liturgii wierny może budować więzi z Bogiem - mówił ks. Mateja, dodając: - Z przyjmowaniem sakramentów świętych zostały związane wszystkie ważne elementy życia człowieka. Sprzyjają one budowaniu jedności i harmonii psychofizycznej w człowieku. Droga rozwoju duchowego rozpoczyna się z chwilą przyjęcia Chrztu, ale wiadomo, że gdy mówimy o niemowlaku, to wypływa to z wiary rodziców i to oni są odpowiedzialni za rozwój i pogłębienie jego wiary.

Jako przykład zostali ukazani katechumeni. - To są ludzie, którzy przygotowują się przez lata, aby zostać chrześcijanami, a później pogłębiają ją w zakresie mistagogicznym. Całe nasze życie to nieustanne pogłębianie i przekuwanie wiedzy w informację i formację siebie samego. W tej formacji nie może zabraknąć prawdy, która wypływa z Chrztu, a to oznacza, że z uświęcenia chrzcielnego wypływa konieczność uświęcenia swojego życia - wskazał prelegent przywołując symbolikę świe2cy wręczanej w czasie Chrztu.

Kapłan zaapelował, aby nie nazywać Sakramentu Bierzmowania jako sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej, ale sakramentem Ducha Świętego. Cytując św. Jana Pawła II podkreślona została odwaga do wyznawania wiary, a nie uciekania do niezdrowych kompromisów, których domaga się m.in. współczesny świat.

Eucharystia ma wnosić wiele do życia człowieka. - Jeżeli Eucharystia nas nie przemienia, to jest to czas zmarnowany. Eucharystia to ofiara Jezusa i to ona domaga się naszego działania i ma być sakramentem naszej przemiany - mówił ks. Erwin, dodając: - Eucharystia ma związek z naszym życiem i to ona jest podstawą duchowości liturgicznej i tak naprawdę duchowości chrześcijanina.

Cykliczność w liturgii jest także ważna w formacji i nauce. - Przeżywanie roku liturgicznego to uczestnictwo w szkole wiary i nasza wiedzy wtedy zdobywana sprawia, że chrześcijanin ma mieć pewną wiedzę liturgiczną o świętowaniu. To także szkoła moralności i ma być ona przekuwana na styl życia. To także szkoła ofiary i wspólnoty - nauczał ks. Erwin Mateja.

Natomiast kolejny wykład, tym razem z dziedziny teologii moralnej o “Moralnym wymiarze modlitwy” wygłosił ks. dr hab. Andrzej Szafulski z PWT we Wrocławiu. - Gotowe teksty modlitw są dobre, ale pod warunkiem, że będą pomocą do tego, co czuje nasze serce. Negatywna jest także modlitwa na pokaz, którą Pan Jezus nazywa obłudną. Modlitwa ma być zwrócona do Boga, a w innym przypadku nie będzie modlitwą nie nabożną, a to może prowadzić do obojętności względem Boga. Mechanicznie odmawiana modlitwa może stać się tylko obowiązkiem prawnym, aby nie łamać przykazania - mówił ks. Szafulski.

Prelegent przywołał przypadki, kiedy to brak modlitwy wchodzi w zakres grzechy powszedniego czy też cieżkiego. Omówiona została także kwestia roztargnienia na modlitwie. Z kolei mówiąc o zaniedbaniu modlitwy kapłan zaznaczył, że to jest wynik utraty cnoty pobożności i braku chęci do uświęcania swojego życia.

“Modlitwa w kontekście wojny” to temat podjęty przez ks. dr. hab. Cezarego Smuniewskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Na wstępie kapłan przywołał wypowiedzi o doświadczeniu modlitwy na wojnie, uczestników wojny na Ukrainie. Pierwszy obraz opowiadał o żołnierzu, który ze względu na to, że doświadczył ciemności, chodził z zapaloną latarką. - Dla nas ludzi wierzących jest oczywiste, że dla nas światłem jest Pan Bóg i wyobraźmy sobie, że to światło zgasło - mówił ks. Smuniewski.

Druga historia to obraz żołnierza, który od swojego proboszcza otrzymał hełm i kamizelkę, która pomogła mu przeżyć w czasie ostrzeliwania i przy tym pomóc dwóm kolegom wyjść z płonącego samochodu. W dziękczynnym liście żołnierz ten dziękuje za sprzęt, a także modlitwę. Następna historia dotyczyła świadectwa kapłana, który był na froncie, a którego żołnierze prosili o poświęcenie wody, całej wody, którą posiadali.

Kapłan opowiadał także o trudnej sytuacji na Wschodzie, opowiadał o ludobójstwie w Buczy i tragicznych okolicznościach. Wspomniane zostało także zawierzenie Ukrainy i Rosji Niepokalanemu Sercu Maryi. Zanim jednak się ta modlitwa odbyła papież poszedł spowiadać. Pojawia się zniecierpliwienie, ale 25 marca dokonało się to zawierzenie, już pod koniec marca Rosjanie opuścili Kijów.

Na zakończenie wymienione zostało 7 elementów społeczno-psychologicznych elementów modlitwy: wzmocnienie więzi społecznych, źródło nadziei i otuchy, mechanizm adaptacji, modlitwa zwiększa poczucie kontroli, modlitwa posiada w sobie symboliczny wymiar przeciwstawienia się wrogowi na najwyższym poziomie, wsparcie żołnierzy i rodzin, wsparcie uchodźców. Wspomniana została także terapeutyczna rola modlitwy: redukuje stres i lęki, przyczynia się do stabilizacji emocjonalnej, jest związana z procesowaniem traumy, wzmacnianie nadziei i optymizmu, wsparcie w żałobie, wzmocnienie kontroli i sprawczości, wzmocnienie wspólnoty i wsparcia społecznego, zwiększenie duchowego poczucia sensu.

Ks. Smuniewski rozszerzył kwestię procesowania traumy. Wymienił 5 elementów: ekspresja emocji; refleksja nad doświadczeniami - modlitwa, w której opowiada się Bogu o tym, co się wydarzyło; poszukiwanie sensu; duchowa opieka i wsparcie; integracja traumy - uczenie się życia z tym, co nie zaburza funkcjonowania.

Na zakończenie głos zabrał ks. Tomasz Filinowicz, który opowiedział o “Formule Dobra” - Hospicjum dla Dzieci Dolnego Śląska.

W środę drugi dzień Wrocławskich Dni Duszpasterskich. Rozpocznie się on Eucharystią o godz. 9:00 pod przewodnictwem bp. Macieja Małygi. Wtedy też odbędzie się rozesłanie katechetów.