Rzadko zdarza się, żeby parafia i kościół miały tak szacowne i głębokie tradycje. Z tym większą radością i dumą przystąpiono do przygotowań rocznicowych i obchodów znaczącego jubileuszu.
Inauguracja obchodów 700-lecia istnienia parafii miała miejsce w święto Trzech Króli, 6 stycznia ub. r. Uroczystej Mszy św. przewodniczył ordynariusz diecezji bp Adam Śmigielski SDB. Jednak przygotowania do tak wielkiej rocznicy rozpoczęły się już 7 lat wcześniej. „W każdym roku przybliżaliśmy wiernym kolejne sakramenty święte. Jeden sakrament przypadał na 1 stulecie parafii. I tak pod znakiem sakramentów doczekaliśmy roku jubileuszowego, który obfitował w modlitwę, dziękczynienie i wydarzenia kulturalne” - mówi proboszcz parafii Świętej Trójcy w Będzinie ks. kan. Andrzej Stępień.
Jedną z jubileuszowych stacji był odpust parafialny ku czci Trójcy Przenajświętszej pod przewodnictwem bp. Piotra Skuchy. Rocznicowe obchody zakończyły się 21 grudnia, w czwartą niedzielę Adwentu 2008 r. Uroczystej Eucharystii dziękczynnej za 700 lat istnienia parafii przewodniczył bp Piotr Skucha, administrator diecezji sosnowieckiej.
Wówczas też harcerze przekazali tutejszej wspólnocie Betlejemskie Światło Pokoju. Na zakończenie uroczystości Ksiądz Biskup poświęcił odnowioną rozetę witrażową, która znajdowała się nad głównym ołtarzem oraz stułę, którą na jego ręce z okazji jubileuszy - 700-lecia parafii i 650-lecia miasta przekazali parafii miejscowi radni.

W czasie jubileuszu

W roku jubileuszu parafii poza wspomnianymi, głównymi uroczystościami raz w miesiącu były odprawiane Eucharystie jubileuszowe pod przewodnictwem księży rodaków oraz kapłanów, pracujących w przeszłości w tutejszej wspólnocie.
Ważnym momentem jubileuszu była przygotowana przez Parafialny Oddział Akcji Katolickiej wystawa pt. „Siedem wieków służby Bogu, Miastu i Ojczyźnie (1308-2008)”. Wystawa zorganizowana w Domu Parafialnym im. Jana Pawła II na Górze Zamkowej ukazała nieujawnione dotąd ciekawostki o najstarszej będzińskiej parafii Świętej Trójcy. „Mieszkańcy miasta i parafianie mogli zobaczyć m.in. zdjęcie ks. Teodora Czerwińskiego, katechetę Stefana Żeromskiego z gimnazjum kieleckiego. Ksiądz Teodor był proboszczem w naszej parafii i jest prototypem ks. Wargulskiego z «Syzyfowych prac» S. Żeromskiego” - wyjaśnia prezes POAK przy parafii Świętej Trójcy w Będzinie Katarzyna Maciejewska. Na obchody jubileuszu złożyło się także drugie, poprawione wydanie „Przewodnika Parafialnego”, które przygotowała i opracowała tutejsza parafianka, długoletnia kierowniczka biblioteki parafialnej Felicja Góra.
Rocznica stała się także okazją do przygotowania pamiątkowego obrazka jubileuszowego, na którym znajduje się obraz Trójcy Świętej z głównego ołtarza świątyni oraz modlitwa jubileuszowa.
„Rok 2008 nie tylko dla będzińskiej wspólnoty, ale dla całej diecezji był rokiem szczególnym z uwagi na nagłą chorobę i śmierć Pasterza naszego Kościoła bp. Adama Śmigielskiego, który zawsze nosił głęboko w sercu królewski Będzin, często i chętnie do nas przybywał, który zainaugurował jubileusz parafii Świętej Trójcy, i który miał także przewodniczyć jego zakończeniu.
Tak się składa, że każdego roku nasze studio «Na Górce» wydaje kalendarz duszpasterski dla naszych wiernych parafian. Postanowiliśmy, że tym razem będzie poświęcony pierwszemu Biskupowi Sosnowieckiemu i Jego wizytom w Będzinie. Kalendarz jest formą naszego podziękowania za wszystko zmarłemu Biskupowi” - zaznacza ks. Andrzej Stępień.

Śladami historii

Parafia swoimi początkami sięga XIII wieku, choć analiza wezwania kościoła parafialnego poprzez analogie z innymi parafiami w Polsce mogłaby sugerować znacznie starszy bowiem już XI-XII-wieczny rodowód parafii. Ta pierwsza parafia mogła zostać zniszczona podczas najazdu tatarskiego w 1241 r. lub 1259 r. Odrodzenie kościoła (początkowo drewnianego) pod tym samym wezwaniem nastąpiło zapewne jeszcze w ciągu XIII wieku. Pierwsza historyczna wzmianka o kościele i parafii pochodzi z 1308 r. Stało się to przy okazji opłat tzw. świętopietrza. Znany jest także pleban z tego okresu o imieniu Goćwin. Murowana świątynia została zbudowana na rozkaz Kazimierza Wielkiego w 1363 r. Był to kościół w stylu gotyckim, jednonawowy, prostokątny, z wysoką kwadratową wieżą. W ciągu następnych wieków kościół był kilkakrotnie rozbudowywany. W roku 1560 parafia i miasto przeżywały ciężkie chwile, kiedy kościół Świętej Trójcy został siłą zajęty przez Arian z Ogrodzieńca pod przewodnictwem Jana Firleja. Zginął wtedy, broniący świątyni z krzyżem w ręku, miejscowy pleban. Kościół został zamieniony na zbór, a katolicy zostali zmuszeni do uczęszczania do odległego o kilka kilometrów kościoła św. Stanisława w Czeladzi. Nie mogąc się doczekać zwrotu kościoła, mieszczanie rozpoczęli budowę za murami miasta nowego kościółka pw. Tomasza Becketa. Silnie zdewastowany kościół Świętej Trójcy wrócił do katolików na skutek interwencji królewskiej dopiero w 1564 r. Jego odbudowa trwała aż do 1601 r. W czasie wojen szwedzkich w XVII wieku kościół został poważnie zniszczony. Jego odbudowa nastąpiła w 1660 r. w stylu barokowym. Obniżono wówczas znacznie wieżę kościelną. W końcu XVIII wieku do kościoła, dzięki fundacji rodziny Mieroszewskich została dobudowana kaplica Matki Bożej Częstochowskiej. W 1888 r. z drugiej, południowej strony świątyni dobudowano kaplicę Serca Pana Jezusa.

Prace remontowe

W historii kościoła Świętej Trójcy, jak w soczewce skupiają się wieki dziejów królewskiego miasta. Dziś kościół Świętej Trójcy potrzebuje solidarnej pomocy wszystkich, w tym najważniejszych instytucji. Ratowanie murów świątyni przed zniszczeniem stało się wspólną powinnością - wynikającą z szacunku dla przodków i poczucia obowiązku wobec przyszłych pokoleń. Skala zadań, jakie stanęły przed wiernymi jest bardzo duża. Kościół czeka remont i rekonstrukcja, czyli naprawa ubytków w ścianach, stropach, więźbie dachowej, pokrycie dachu i wymiana ślusarki okiennej. Zrekonstruować natomiast należy wnętrze kościoła. Chodzi o to, aby odtworzyć, na tyle, na ile się da wcześniejszą polichromię oraz elementy wystroju wnętrza.
To przedsięwzięcie szalenie kosztowne. W oparciu o szereg badań został stworzony projekt konstrukcyjny. „To taki przepis na pierwszy etap remontu. Na początku musimy zająć się podłożem, na którym stoi świątynia, bo jest w fatalnym stanie, jak wykazały elektrooporowe badania gruntu. Skała, na której stoi kościół jest popękana. Najpilniejszą czynnością jest w tej chwili wykonanie stabilizacji podłoża i mikropalowania gruntu wokół świątyni z konstrukcją żelbetowego oczepu, spinającego pale z murami budynku. To bardzo trudne i odpowiedzialne działanie. Prace będą wykonywane w trzech etapach. W pierwszej kolejności odpowiednim typem płynnej mieszanki zostaną zapełnione, w możliwie jak największym zakresie, pustki podłoża pod budynkiem. W następnym etapie zostaną wykonane metodą wiertniczą w wybranych miejscach otwory, w które zostaną wprowadzone profile stalowe. Profile te zostaną obetonowane mieszanką o odpowiednich parametrach. W trzecim etapie operacji zostanie wykonana konstrukcja żelbetowa w formie przestrzennej opaski, spinającej poniżej poziomu terenu bryłę kościoła z wykonanymi wcześniej palami. Cała operacja może potrwać kilka miesięcy” - wyjaśnia mgr inż. Gabriela Korbutt, architekt, koordynator prac przy świątyni.
Wszystkim, którzy chcieliby pomóc w ratowaniu kościoła na Górze Zamkowej podajemy nr konta:
Rzymskokatolicka Parafia Świętej Trójcy
ul. Plebańska 2
42-500 Będzin
Numer konta: 74105012271000002292335144

Radość i odpowiedzialność

W bieżącym roku przypada 8. rocznica duszpasterzowania w będzińskiej wspólnocie ks. kan. Andrzeja Stępnia. Zabytkowy obiekt to powód do radości i dumy, ale też ogromna odpowiedzialność za niego, by jakaś nieprawidłowa decyzja nie wpłynęła ujemnie na jego przyszłość. Gospodarz miejsca, Proboszcz parafii, zdając sobie sprawę z wartości i wielkości wszystkich zabytkowych obiektów parafialnych od samego początku podejmuje inicjatywy, które wzmacniają, poprawiają, a nawet ratują zabytek od zniszczenia, dlatego też ostatnie 8-lecie wypełnione jest pracą - zarówno w zakresie materialnym, który jest bardziej widoczny, ale przede wszystkim duszpasterskim. Po kapitalnym remoncie jest plebania, zostały naprawione dachy na zakrystiach i kaplicy Matki Bożej. Na uwagę zasługuje cmentarz, na którym zaszło mnóstwo zmian. Cieszą też dzieła parafialne, które zrodziły się w ostatnich latach, jak: figura Chrystusa Zbawiciela oraz popiersie Jana Pawła II.
Można powiedzieć, że 700-letnia wspólnota jest pełna entuzjazmu i młodości ducha. „Powstały nowe wspólnoty, zaktywizowaliśmy te już istniejące. W kościele i na katechezie zaczęły być wykorzystywane nowoczesne środki audiowizualne. Wprowadziliśmy wiele nowych nabożeństw, m.in. Nieszpory Eucharystyczne, Nowenna do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, Koronka do Bożego Miłosierdzia, Godzinki do Najświętszej Maryi Panny lub o Najświętszym Sercu Pana Jezusa. Parafia i cmentarz zostały skomputeryzowane, powstało wiele ciekawych publikacji o naszej parafii, zostało podjętych wiele nowych inicjatyw, które mają na celu przyciągać, zwłaszcza dzieci i młodzież do kościoła” - zaznacza Ksiądz Proboszcz.
Przy parafii istnieją Koła Żywego Różańca, od 120 lat działa III Zakon św. Franciszka. Na uwagę zasługują też: grupa kobiet prowadzących bibliotekę parafialną, grupa charytatywna, zespół osób prowadzących świetlicę dla dzieci, zespół muzyczny, chórek dziecięcy oraz Liturgiczna Służba Ołtarza - to kolejne wspólnoty, które składają się na duchowy wizerunek parafii.
„Jubileusz 700-lecia parafii stał się okazją do refleksji, że wiara naszych przodków jest tutaj od tysiącleci. Dzięki przeżyciom rocznicowym lepiej uświadamiamy sobie, jakie jest nasze miejsce oraz to, że pamięć czyni przeszłość teraźniejszością oraz umożliwia przyszłość” - mówi parafianka będzińskiej wspólnoty Katarzyna Maciejewska.

Poczet księży proboszczów parafii Trójcy Świętej w Będzinie