Reklama

Na cmentarnych ścieżkach...

Górski cmentarz

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Góra jest jedną z najstarszych miejscowości na Pałukach. Pierwsza wzmianka o wsi, jako własności Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, pochodzi z 1136 r. O istniejącym tutaj kościele po raz pierwszy napisano w dokumencie z 1301 r. Od XVI do XIX w. był on filią zarządzaną przez dominikanów ze Żnina.

Obecny kościół wzniesiono w XIV w., a wokół niego założony został cmentarz, na którym nie dokonuje się już pochówku. Na bocznej ścianie wieży kościelnej zamocowana jest tablica z białego piaskowca ku czci 13 parafian, zamordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej (w tym pięciu uczestników powstania wielkopolskiego), zdobi ją artystyczny relief krzyża i wykonana w brązie rzeźba głowy Chrystusa Boleściwego.

Drugą tablicę z szarego granitu wmurowano dla upamiętnienia żołnierzy AK z Dobrylewa: ppor. Henryka Maciejewskiego i pchor. Benedykta Maciejewskiego - obaj polegli w powstaniu warszawskim. Ich ciała pochowane zostały w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.

Na cmentarzu przykościelnym znajdują się trzy nagrobki z końca ubiegłego wieku i tyleż z początku obecnego. Swoją budową odróżnia się klasycystyczny nagrobek z białego piaskowca ks. Józefa Lipkowskiego (1844-82) i jego siostry Zofii. Jest to zarazem najstarszy grób tej nekropolii. Można też zwrócić uwagę na płyty nagrobne: ks. Romana Sikorskiego (1839-1922) i ziemianina Antoniego Tychowicza ( zm. 1894).

Do górskiej parafii należy drugi cmentarz grzebalny o powierzchni 2,02 ha, założony w końcu XVIII w. przy obecnej ul. Topolowej. Od bramy cmentarnej z końca XIX w. wiedzie pomnikowa aleja wysadzana lipą drobnolistną. Z najstarszych nagrobków zachowały się trzy z XIX w. (najczytelniejszy z 1892 r.) oraz 11 z początku XX. Z ubiegłego wieku są dwa grobowce-kaplice, jedna bezimienna, druga rodzin Adamskich i Musiałów.

Pobyt na górskim cmentarzu parafialnym można rozpocząć od zapalenia zniczy na mogile zasłużonych dla kraju, dawnych właścicieli pobliskiego Młodocina i okolic, Skarbów Malczewskich, herbu Abdank. Zaniedbany grobowiec, z zachowaną częścią w ziemi wypełnioną wodą, usytuowany jest w narożniku, po prawej stronie od głównego wejścia. Ze słabo czytelnych napisów można jedynie odczytać, że pochowani tu zostali Tytus Malczewski (4.I.1843-23.VI.1928) i syn Edward (1.VI.1888-3.I.1985) .

Tytus Skarbek Malczewski był więziony za udział w powstaniu styczniowym. Założył cukrownię w Żninie. W 1871 r. powiększył dobra rodzinne, zakupując majątek Młodocin. Ożenił się z Wandą Czarnicką z Dobrego na Kujawach i miał z nią synów: Edwarda i Józefa oraz córki: Mieczysławę, Halinę (żonę Kozłowskiego, zamordowanego w Inowrocławiu w 1940 r.), Izabelę i Irenę.

W końcowej części cmentarza, także po prawej stronie, znajduje się zbiorowa mogiła stu bezimiennych obywateli polskich, pochodzenia żydowskiego, zamęczonych w obozie hitlerowskim w pobliskim Murczynie. Wykonany z kamienia i cegły nagrobek, oprócz tablicy pamiątkowej, zawiera elementy dekoracyjne w formie siedmioramiennego świecznika i łańcuchów. Założony w listopadzie 1942 r. obóz, usytuowany był w budynku starej szkoły i został ogrodzony drutem kolczastym. Przebywało w nim około 150 osób, z których w chwili likwidacji obozu w sierpniu 1943 r. pozostało jedynie 30. Pozostali zmarli z głodu i wyczerpania. Więźniowie zatrudnieni byli przy budowie kanału melioracyjnego.

Przy metalowym krzyżu znajduje się grób proboszcza parafii górskiej w latach 1937-64, ks. kanonika Czesława Malewskiego (1894-1964) . Wśród mogił odnaleźć można grób Heleny i Benedykta Maciejewskich z Dobrylewa, którzy zginęli w powstaniu warszawskim w 1944 r. oraz Jana, uczestnika strajku szkolnego w 1906 r. w pobliskim Januszkowie.

Na górskiej nekropolii znajduje się kilka ciekawych plastycznie nagrobków, a wśród nich ceglano-kamienny na mogile Jana (zm. 1929) i Agnieszki Krauze (zm. 1945) z figurą Matki Bożej. Widzimy miniaturową grotę Matki Bożej na grobie Różańskich, nagrobek w kształcie serca ma mogile zmarłego w 20. wiośnie życia Piotra Marczyńskiego, figurę aniołka u 2-letniej Tereni Michalczak i płaskorzeźbę Maryi z Dzieciątkiem u Milskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2000-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Chcą prześcignąć Stwórcę?

2024-08-20 14:26

Niedziela Ogólnopolska 34/2024, str. 3

[ TEMATY ]

edytorial

Piotr Dłubak

Ks. Jarosław Grabowski

Ks. Jarosław Grabowski

Współczesna nauka doznała tak ogromnego przyspieszenia, że naukowców coraz mniej obchodzą konsekwencje ich odkryć.

Wraz z wiedzą zwiększa się niepewność” – ten znany aforyzm Goethego zawsze daje mi do myślenia. Z jednej strony panuje bowiem przekonanie, że istnienie człowieka otacza pewna tajemnica – zarówno ta wokół nas, jak i ta, którą nosimy w swoim wnętrzu. Potrafimy uchwycić zaledwie jej zarys, bo ma nieskończenie wiele twarzy, i tylko Bóg potrafi objąć je w jednym momencie, dogłębnie i całkowicie. Proszę zauważyć, że gdy tylko opuścimy znany nam obszar, opisany przez posiadaną wiedzę, natychmiast dostrzegamy nowe, bezkresne horyzonty. Trudno się jednak po nich żegluje, bo to teren nieznany, spowity w mrok, tajemniczy. Obszar wzywający śmiałków, mędrców, naukowców... Z drugiej strony chyba wszyscy mamy przeświadczenie – niekiedy przychodzi ono z czasem – że prawdziwie mądry człowiek jest pokorny i ostrożny w ocenach. Nie jest typem intelektualnego aroganta – stale szuka, ma świadomość, że prawda wymaga nieustannego dociekania. Jest gotów słuchać każdego, kto jest znawcą w danej dziedzinie, by poszerzyć zakres własnej wiedzy.

CZYTAJ DALEJ

Lubelskie/ Po przejściu nawałnicy zalane ulice i budynki w Zamościu

2024-08-21 20:35

[ TEMATY ]

zalane ulice

PAP

Po przejściu nawałnicy występują utrudnienia w ruchu w Zamościu (Lubelskie). Zalane są ulice, piwnice, garaże, jak również przedszkola, szkoła i bursa. "Nawet nowe inwestycje drogowe nie są w stanie poradzić sobie z odprowadzeniem takiej ilości wody" – dodał prezydent miasta Rafał Zwolak.

Lubelscy strażacy otrzymali dotychczas ok. 150 zgłoszeń w związku z ulewami, które w środę popołudniu przechodzą nad regionem. Ponad 110 z nich dotyczy Zamościa i powiatu zamojskiego.

CZYTAJ DALEJ

Dyrektor ISKK: na lekcje religii uczęszcza ok. 80 % uczniów, spadki są ale niewielkie

2024-08-22 14:21

[ TEMATY ]

katecheza

religia

statystyki

religia w szkołach

Karol Porwich/Niedziela

- Według statystyk większość uczniów w skali ogólnopolskiej uczęszcza na lekcje religii - powiedział dr hab. Marcin Jewdokimow, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego. W przypadku uczniów szkół podstawowych odsetek uczniów uczęszczających na lekcje religii wynosi aż 88,9 procent, wśród przedszkolaków średnia również przekracza tę ogólną i wynosi 83,7 proc. Spadek można zauważyć dopiero u starszych uczniów z liceum ogólnokształcącym, to 60,1 proc., techników - 65,7 proc. i szkół branżowych I stopnia 63,7 proc.

- Według naszych statystyk wciąż wielu uczniów uczęszcza na lekcje religii. Choć co roku odnotowujemy tu pewien spadek, nie jest on tak znaczny jak przekonują niektóre środowiska forsujące ograniczenie katechezy szkolnej do minimum. Według raportu, dotyczącego roku szkolnego 2022/2023, na zajęcia religii uczęszczało 80,3 procent uczniów. Rok wcześniej było to 82 procent - powiedział dr Marcin Jewdokimow, odnosząc się do raportu Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego „Kościół w liczbach” opublikowanego w grudniu 2023 roku.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję