„Normatywne aspekty ochrony rodziny i rozwoju rodziny – perspektywa międzynarodowa” to tytuł międzynarodowej konferencji naukowej, która odbędzie się w dniach 22-23 lutego 2024 r. w Krakowie. Konferencja jest podsumowaniem prac zespołu badawczego „Demographic Issues and Solutions in Europe” powołanego przez Central European Academy w ramach Sieci Profesorskiej Europy Centralnej (Central Europeans Professors’ Network). Badania prawnoporównawcze pozwoliły na analizę podstaw prawnych polityki rodzinnej w kilku państwach Europy Centralnej, z których wnioski prowadzą do wyciągnięcia postulatów legislacyjnych nowych rozwiązań prawnych w zakresie polityki prorodzinnej i prodemograficznej.

Zagadnienia prawnej ochrony rodziny, w tym polityki rodzinnej, dotyczą problemów, które znajdują się w centrum zainteresowania prawników zajmujących się przede wszystkim prawem rodzinnym. Kluczowe zadanie w tym zakresie stoi przed politykami, którzy rekomendacje naukowców powinni przełożyć na język prawa, tzn. dobre prawo w postaci ustaw. Jak wskazuje kierownik międzynarodowego zespołu prof. Paweł Sobczyk, badania prowadzone przez prawników i wynikające z nich propozycje zmian legislacyjnych mają na celu m.in. poprawę sytuacji demograficznej w Europie. - W Polsce, pomimo wielu prawnych rozwiązań w zakresie polityki rodzinnej, brakuje przede wszystkim spójności systemu, konsekwencji i cierpliwości legislacyjnej w realizacji całkiem niezłych rozwiązań prawnych. Oczywiście, trzeba mieć świadomość, że nawet najlepsze prawo nie jest w stanie odwrócić pewnych trendów kulturowych i społecznych, których jesteśmy świadkami w tzw. wysoko rozwiniętych państwach. Żyjemy bowiem w czasach, gdy posiadanie dzieci nie jest problemem uzależnionym od sytuacji finansowej, ale coraz częściej mentalnej - podkreśla prof. Paweł Sobczyk, dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego.

Zespół zajmujący się problematyką demograficzną Europy Środkowej prowadził badania nad prawnymi aspektami rozwoju demograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji rodziny, rodziców, opiekunów prawnych oraz dzieci. Prawnicy prowadzili badania nad konstytucyjnymi podstawami ochrony rodziny i polityki rodzinnej, instrumentami prawa wspierającymi rodziny, rodziców i dzieci, a także podstaw prawnych leczenie niepłodności i wspomagania reprodukcji.

Do różnych zagadnień podjętych przez ekspertów można zaliczyć kwestie populacji w Europie, makroekonomiczne czynniki wpływające na demografię, czy rolę rodziny i polityki rodzinnej w rozwiązywaniu problemów demograficznych. W badaniach uwzględniono także kwestie aksjologiczne, światopoglądowe i religijne. Dlatego też w konferencji – poza prawnikami z Chorwacji, Czech, Hiszpanii, Polski, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i Węgier, wezmą udział także eksperci z innych nauk.

W trakcie konferencji wiele uwagi zostanie poświęconej programom socjalnym, których celem jest zwiększenie dzietności, zwłaszcza w krajach o tzw. ujemnym przyroście naturalnym. Do państw takich zaliczana jest niestety m.in. Polska, w której – pomimo wielu nowych form wsparcia rodziców, rodzin i dzieci (zwłaszcza od 2016 roku) nadal obserwujemy niepokojące zjawiska demograficzne.

O różnych aspektach prowadzonych badań można przeczytać na blogu naukowym prowadzonym przez Central European Academy, w oparciu o teksty przygotowane przez członków zespołu badawczego. Wyniki badań prawników zostaną wkrótce opublikowane w międzynarodowej monografii naukowej pod redakcją prof. Tímea Heinerné Barzó – Dyrektor Generalnej CEA.

Dwudniowa konferencja z udziałem naukowców z Europy Środkowej rozpocznie się 22 lutego o godz. 9.30 w Konsulacie Generalnym Węgier w Krakowie.