Stowarzyszenie Coexit i Fundacja Signum – już po raz kolejny – przyznali nagrodę Menora Dialogu, którą za zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów otrzymał metropolita łódzki, kard. Grzegorz Ryś. Uroczystość wręczeni nagrody odbyła się w czwartek 18 stycznia br. w Muzeum Archidiecezji Poznańskiej.

W wydarzeniu, które wpisuje się w obchody XXVII Dnia Judaizmu w Kościele Katolickim, wzięli udział Michael Schudrich – rabin Polski, Dawid Szychowski –rabin Łodzi, abp Stanisław Gądecki – metropolita poznański oraz zaproszeni goście.

Menorę Dialogu zaprojektował artysta krakowski Maciej Zychowicz, a realizacja pięknej rzeźby o pokaźnych wymiarach stała się możliwa dzięki mecenatowi Krzysztofa Henryka Armela Prezesa Centers Plaza Poland. Pierwsza prezentacja wyjątkowej rzeźby odbyła się w ramach obchodów VIII Dnia Judaizmu. Rzeźba ma również wymiar praktyczny, jest świecznikiem, który na początku uroczystości został zapalony przez rabina Michaela Schudricha i kard. Grzegorza Rysia.

Laudację na część tegorocznego laureata wygłosiła siostra Anna Bodzińska, która prezentując postać metropolity łódzkiego, zwróciła uwagę na jego liczne publikacje naukowe, oraz na zaangażowanie w posługę w Kościele w Polsce i na świecie. - Jego publikacje, homilie, wielorakie wypowiedzi, ale przede wszystkim jego obecność wśród ludzi rozgrzewają ducha i dodają odwagi w poszukiwaniu prawdy, w kontynuowaniu wielowymiarowego dialogu ze współczesnym, tak bardzo potrzebującym dobra światem – podkreśliła s. Bodzińska. - Jeśli dziś wręczamy tę nagrodę Menory Dialogu dostojnemu laureatowi, to właśnie z tym przekonaniem że swoją pracą historyka, a zwłaszcza swoją ostatnią niezwykle potrzebną publikacją "Chrześcijanie wobec Żydów od Jezusa po inkwizycję. XVI wieków trudnej relacji" - przyczynia się do wywabienia kilku białych plan z historii Kościoła i dziejów dwu wspólnot. Wręczamy ją również z tą nadzieją, że jego wypowiedzi w sprawach trudnych, bo życiowych do których należy dialog Chrześcijan i Żydów zawsze będzie brzmiał wyraziście i będzie charakteryzował się naukową odwagą, którą jest cnota każdego człowieka uniwersytetu. Nie zapominajmy jednak, że historyk, biskup i kardynał jest przede wszystkim i nade wszystko członkiem Kościoła i jego pasterzem! – zauważyła siostra.

W drugiej laudacji, którą wygłosił Dawid Szychowski, uczestnicy uroczystości usłyszeli o kard. Rysiu, który jest człowiekiem dialogu otwartym i będącym w stałej dyspozycji do rozmowy z każdym człowiekiem. - Z mojego doświadczenia z kardynałem Grzegorzem Rysiem mogę powiedzieć, że nasze relacje mają charakter spotkania. Kardynał Ryś nie tyle jest człowiekiem dialogu, ale człowiekiem spotkania, co jest według mnie czymś głębszym. Dialog jest na poziomie intelektualnym i nie z każdym można dialogować, ale spotkać można się z każdym. Spotkanie jest czymś co angażuje całego człowieka. Te spotkania między nami są spotkaniami o wysokiej wrażliwości na drugiego i chęcią spotkania, i przeżywania razem, ale również – co bardzo ważne – z zachowaniem podmiotowości każdej ze stron. Nie przymilaniem się, nie unieważnianiem drugiej strony, ale wzmacnianiem, by każda ze stron była tam podmiotem – zaznaczył.

Łódzki rabin zwrócił również uwagę na to, że – jedną z cech laureata jest dyspozycja do spotkania nie zawężona do jednego podmiotu – z tym się spotykam, z tym dialoguję, a z tym nie! To byłoby wybiórcze. Nie sądzę, by kardynał Ryś spotykał się ze mną w takiej formie, a z innym już nie. To jest stała dyspozycja! – podkreślił Szychowski.

Dziękując za otrzymane wyróżnienie, metropolita łódzki nawiązując do przykazania miłości Boga i bliźniego, powiedział o przykazaniu dialogu, którego pierwszym słowem jest: słuchaj! – Pierwsze przykazanie jak mówi Jezus – najważniejsze – zaczyna się poleceniem słuchaj! To - słuchaj - jest zaproszeniem do rozmowy i to takiej rozmowy, która ostatecznie staje się relacją miłości – będziesz miłował. Słuchaj – będziesz miłował! To jest zaproszenie do relacji, która jest partnerska. Słuchaj – jeśli kochasz! – zauważył hierarcha.

- Dlaczego to słuchanie jest tematem przykazania? Dlaczego Pan musi nam kazać słuchać? Myślę, że dlatego, że my mamy z słuchaniem potężny problem, a jednocześnie każdy z nas za nim jakoś tęskni i nosi w sobie przekonanie do potrzeby rozmowy. Niestety opór w nas jest tak duży, że Pan musi nam nakazać – słuchaj! – podkreślił kard. Ryś. Nawiązując do wypowiedzi kaznodziei papieskiego z Synodu o synodalności kardynał zwrócił uwagę na to, że w języku angielskim są dwa bliskie słowa conversation – rozmowa i conversion – nawrócenie. Jeśli prowadzimy z kimś prawdziwą rozmowę, to może się zdarzyć nasze nawrócenie. Zastanawiam się czy to nie jest miara prawdziwego dialogu. Jeśli w naszym dialogu jakoś się nawracamy to znaczy, że byliśmy w nim uczciwi – zaznaczył hierarcha.

Dotychczas nagrodę otrzymali Michael Schudrich i abp Stanisław Gądecki w 2007 r. oraz prof. Władysław Bartoszewski w 2008 r. i abp Henryk Muszyński w 2020 r.