Kard. Zenon Grocholewski, najwyższej rangi współpracownik Jana Pawła II i Benedykta XVI, w okresie pełnienia funkcji najpierw sekretarza, a następnie prefekta Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej ubogacił naukę prawa kanonicznego wieloma cennymi publikacjami z zakresu prawa kanonicznego - zwłaszcza prawa małżeńskiego i prawa procesowego. Obecnie natomiast, pełniąc funkcję prefekta Kongregacji Edukacji Katolickiej, podjął problematykę dotyczącą roli uniwersytetów oraz filozofii prawa w świecie współczesnym. Owocem jego najnowszych zainteresowań badawczych są świeżo opublikowane „Refleksje na temat prawa”. Publikacja ta obejmuje dwie części: prawo naturalne w nauczaniu Kościoła i filozofia prawa w nauczaniu Jana Pawła II.
W pierwszej części Autor zwrócił uwagę na rolę prawa naturalnego w świecie współczesnym dotkniętym kryzysem wartości pod wpływem pozytywistycznej filozofii prawa, głoszącej relatywizm etyczny. Autor wykazuje, że prawo naturalne nie jest wymysłem Kościoła, gdyż - począwszy od starożytności greckiej i rzymskiej - przewija się przez wszystkie epoki aż do epoki współczesnej. Prawo naturalne zawiera podstawowe nakazy ludzkiego postępowania, nacechowane powszechnością i niezmiennością. Prawo naturalne jest powszechne, gdyż rozciąga się na wszystkich ludzi, bez względu na ich przynależność kulturową. Prawo naturalne jest niezmienne, gdyż istotne nakazy prawa naturalnego są wyryte w sercu każdego człowieka, niezależnie od woli ustawodawców ludzkich. Obowiązkiem każdego człowieka jest poznanie nakazów prawa naturalnego i podporządkowanie się im. Prawo naturalne stanowi podstawę porządku moralnego i powinno stanowić podstawę porządku stanowionego przez władze państwowe w skali krajowej i międzynarodowej.
W części drugiej swej refleksji kard. Grocholewski analizuje główne przesłanki filozofii człowieka i budowanej na niej filozofii prawa, jakie są zawarte w encyklikach i innych wypowiedziach Jana
Pawła II. Autor stwierdza, że nauczanie filozoficzne Jana Pawła II o człowieku wyposażonym w przyrodzoną godność osobową od momentu poczęcia w łonie matki jest ubogacane nauczaniem teologicznym. Inaczej mówiąc, poznanie prawdy o człowieku powinno być uzupełnione przez poznanie oparte na Objawieniu.
Powyższa publikacja kard. Grocholewskiego jest bardzo aktualna w Polsce w sytuacji zagrożeń ze strony skrajnego liberalizmu. W epoce pluralizmu światopoglądowego trzeba bowiem szukać prawdy o człowieku i jego ochronie na drodze prawnej w dialogu ze wszystkimi ludźmi dobrej woli - na fundamencie prawdy o obowiązującym ich prawie naturalnym.
Kard. Zenon Grocholewski, „Refleksje na temat prawa - prawo naturalne, filozofia prawa”. Wydawnictwo „Homo Dei”, Kraków 2009, s.101.
Pomóż w rozwoju naszego portalu