Jubileuszowa Wystawa Targów SacroExpo - okazała się szczególna z kilku powodów: przybycia gościa specjalnego Targów - abp. Gianfranco Ravasiego, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Kultury, który reprezentował zarówno Stolicę Apostolską, jak i światowej klasy autorytet w dziedzinie biblistyki i kultury; a także z powodu obecności Biblii w różnych wymiarach podczas imprezy targowej, wreszcie za przyczyną laureata nagrody „Per Artem ad Deum” - kompozytora Wojciecha Kilara, który przyjechał do Kielc na uroczystą galę.

Goście zwiedzają stoiska

Inauguracji Targów (8 czerwca) dokonał abp Ravasi. Przy tej okazji mówił o połączeniu kultury z wiarą i o związkach sztuki z kulturą. Parafrazując myśl Thomasa Eliota, podkreślił, że „trzeba nadać taki sens kulturze chrześcijańskiej, aby stawała się zarzewiem jedności i wspólnoty”. Bp Kazimierz Ryczan życzył zwiedzającym zjednoczenia się wokół kultury chrześcijańskiej, a Tomasz Merta - wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego zwrócił uwagę na miejsce Kościoła w skarbnicy dziedzictwa kulturowego.
Podczas konferencji prasowej abp Ravasi zapowiedział m.in. spotkanie Benedykta XVI z reprezentacją artystów całego świata, które odbędzie się w Kaplicy Sykstyńskiej 21 listopada br. na pamiątkę 10. rocznicy Listu Jana Pawła II do artystów, a także międzynarodowe biennale sztuki w Wenecji w 2011 r. - Komisja wkrótce dokona selekcji artystów z wszystkich kontynentów - zapowiedział abp Ravasi. Poruszył także problem przekazu współczesnej sztuki. Jego zdaniem, dialog sacrum ze sztuką obecnie bywa trudny ze względu na: nieszukanie piękna i nieszukanie żadnego przesłania, a więc zaniedbanie dwóch bazowych elementów sztuki. Abp Ravasi podkreślił, iż „wspólnota kościelna musi rozwijać obszary estetyki”, a księża powinni zadbać - przez kształcenie w seminariach - o gruntowne przygotowanie w zakresie sztuki.
Gość z Watykanu, w towarzystwie m.in. biskupów kieleckich: Kazimierza Ryczana, Kazimierza Gurdy, Mariana Florczyka, ministra Tomasza Merty, prezesa Zarządu Targów Kielce Andrzeja Mochonia oraz gospodarzy miasta i regionu, zwiedził ekspozycję targową i rozmawiał z wystawcami. Podziwiał witraże, wyroby z kryształu, szaty liturgiczne, inspirowane m.in. wzorcami przedsoborowymi. Dłużej zatrzymał się przy stoisku franciszkanów z Niepokalanowa i ceramiki z Pasikurowic.
W tym roku podczas X Jubileuszowej Międzynarodowej Wystawy Budownictwa i Wyposażenia Kościołów, Sztuki Sakralnej i Dewocjonaliów, zaprezentowało się 250 firm z 11 krajów. Na stoiskach można było znaleźć najnowsze trendy w sztuce sakralnej i wyrobie dewocjonaliów, wyposażeniu kościołów oraz w nowych technikach konserwacji i budownictwie. Tradycyjnie były propozycje wydawnicze, oferty biur pielgrzymkowych, rozwiązania dotyczące ochrony obiektów sakralnych, ich nagłośnienia i porządkowania. Targi odwiedziło ponad 4300 osób.
Ponadto w ramach SacroExpo odbyły się międzynarodowe konferencje: „Muzea naszych czasów” oraz „Kościoły naszych czasów”, a także „Bezpieczna parafia”.

W fascynującym świecie Biblii

Abp Ravasi zainaugurował wystawę targową: „Oblicza księgi. Biblia na przestrzeni wieków”, przygotowaną wspólnie przez Muzeum Diecezjalne w Kielcach i Targi Kielce. Abp Ravasi przytoczył zdanie Francisa Bacona o księgach, mówiąc że niektóre trzeba zjadać, inne - smakować, a są i takie, które należy pożerać i trawić. Do nich należy Biblia… Na wystawie znalazło się ponad 90 eksponatów pochodzących ze zbiorów muzealnych z całej Polski. Był m.in. reprint Biblii Gutenberga, Biblie w językach chińskim, arabskim, hebrajskim, staro-cerkiewno-słowiańskim, zwój Tory z kieleckiego Seminarium - czyli od rękopisów na pergaminie po współczesne wydania. Abp Ravasi nazwał Biblię elementem swego życia, mówił m.in. o swojej pracy w Bibliotece Ambrozjańskiej i ponad 40-letnich wykładach z zakresu egzegezy biblijnej. Znakiem dzisiejszych czasów - jego zdaniem - jest przejście od słowa drukowanego do multimediów, ale „księga Pisma Świętego nigdy nie przestanie istnieć” - podkreślał. Tego zdania jest także ks. Paweł Tkaczyk, dyrektor Muzeum Diecezjalnego, gdzie zostanie przeniesiona wystawa aż do końca października. Na SacroExpo można było także obejrzeć elektroniczny pulpit stylizowany na wzór średniowieczny, z ekranami w miejscu księgi.

„Per Artem ad Deum” dla Wojciecha Kilara

W tym roku prestiżowa nagroda papieska przypadła kompozytorowi światowej sławy, autorowi „Missa pro pace” i muzyki do ponad 130 filmów - Wojciechowi Kilarowi. Abp Ravasi, wręczając to wysokie wyróżnienie, mówił po prostu: „Maestro”. Wręczenie medalu odbyło się w Kieleckim Centrum Kultury podczas uroczystej gali. Abp Ravasi podkreślił wieloletnią pracę kompozytora, wkład w tworzenie kultury międzynarodowej i próby poszukiwania nowych form wyrażania muzyki, przez m.in. włączenie weń tradycji chrześcijańskiej. W rozmowie dla „Niedzieli” abp Ravasi zwrócił uwagę na umiejętność łączenia przez Mistrza awangardy z tradycją, a także na wysokie walory wysłuchanego w Kielcach koncertu.
- Oby to, co robię, dawało trochę wiary, nadziei i miłości, bo inaczej moja praca nie miałaby sensu - Kompozytor dziękował za owacje na stojąco.
„Per Artem ad Deum” - Przez Sztukę do Boga - to medal Papieskiej Rady ds. Kultury. Na miejsce przyznawania tej prestiżowej nagrody spośród wszystkich wystaw sztuki religijnej na świecie wybrano kieleckie SacroExpo. Papieska Rada ds. Kultury została utworzona w 1982 r. z inicjatywy Jana Pawła II. Laureatami nagrody dotychczas byli: Pracownia Witraży „Furdyna”, dr hab. Dobrosław Bagiński, prof. Stanisław Słonina, Leszek Mądzik.
Podczas uroczystej gali w KCK zostały także wręczone inne nagrody. Honorowy Medal Prymasa Polski otrzymało Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa za podtrzymywanie tradycji haftu ręcznego. Nagrodę Biskupa Kieleckiego przyznano pracowni ceramiki artystycznej „SZYNOL” - Beata i Roman Szynol za aranżację ceramiczną „Strumień światła”.
Po wręczeniu nagród i ponad 20 wyróżnień odbył się koncert Filharmonii Świętokrzyskiej pod dyrekcją Jacka Rogali. W programie znalazły się utwory Wojciecha Kilara - laureata nagrody Papieskiej Rady ds. Kultury 2009: poemat symfoniczny „Kościelec 1909” i poemat symfoniczny „Krzesany”.
Chociaż księża odwiedzający Targi narzekali, że drogo, to tegorocznej targowej wystawie nie można odmówić umiejętnego połączenia biznesu z kulturą, głównie sakralną, i to wysokiego lotu.