Zgodnie z art. 27 b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek obliczany wg skali podatkowej lub stawki liniowej podlega obniżeniu o wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w przepisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika oraz pobranej przez płatnika.
Inaczej jest w przypadku składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód lub przychód zwolniony od podatku na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego w oparciu o przepisy Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku. Odlicza się nie więcej niż 7,75% podstawy wymiaru składki.
W 2008 r. składka zdrowotna wpłacana przez podatników i płatników wynosiła 9% podstawy jej wymiaru. Podatek natomiast można pomniejszyć tylko o 7,75% podstawy wymiaru zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Nie odlicza się całej zapłaconej składki.
Dowodami potwierdzającymi odprowadzenie składki będą dowody wpłaty (przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez podatnika i samodzielnego odprowadzania składek) lub (w przypadku odprowadzania składek przez płatnika) informacje PIT-11 lub PIT-40A/11A.
W przypadku gdy składki na ubezpieczenia zdrowotne odprowadzał płatnik, osoba u niego zatrudniona nie musi już dokonywać dodatkowych obliczeń.
Natomiast w przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek muszą oni bardzo dokładnie obliczyć wysokość odliczenia składki, a wiąże się to ze zmiennością podstawy jej obliczania w ciągu roku.
Odliczenia dokonuje się tylko raz, bez względu na liczbę źródeł dochodów. Odliczeniu podlegają zarówno składki obowiązkowe, jak i dobrowolne, faktycznie zapłacone.
Odliczeniu podlegają także składki zapłacone za granicą na obowiązkowe ubezpieczenia zdrowotne w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej lub w innym państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego bądź w Konfederacji Szwajcarskiej, ale pod warunkiem, że:
- nie są to składki, których podstawą wymiaru jest dochód zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania,
- składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne nie została odliczona od dochodu albo podatku w tym państwie albo nie została odliczona w ramach składek na ubezpieczenie społeczne,
- istnieje podstawa prawna do uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opłacał składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

B. Z.