Mniszek lekarski, znany nam wszystkim jako pospolity dmuchawiec czy też mlecz, jest jednym z pierwszych kwiatów łąk, przydroży, trawników, a razem z liśćmi - najwcześniejszym przysmakiem królików i drobiu. Nazwa „mniszek” wzięła się stąd, że po zdmuchnięciu dojrzałych owoców pozostaje białe, nagie dno koszyczka, otoczone wieńcem uschłych listków, przypominające wygoloną głowę dawnego mnicha (tonsura).
Surowcem leczniczym jest cała roślina, razem z korzeniem. Mniszek reguluje proces trawienia, działa moczopędnie, pomaga wydalać z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii, reguluje poziom cukru we krwi.
Nazwa „mlecz” odnosi się do faktu, że przy złamaniu łodygi czy liścia wypływa biały sok mleczny o gorzkim, piekącym smaku, który występuje w całej roślinie. Roślina gdzieniegdzie zwana jest też majówką, gdyż według wierzeń ludowych w tym właśnie miesiącu odznacza się najlepszymi właściwościami leczniczymi.
Liście mleczu są bogate w potas. Sok ze świeżych liści (zanim jeszcze zakwitną żółte kwiaty) ma działanie moczopędne i wzmacniające, zwłaszcza przy chorobach serca.
W wielu krajach, np. we Francji, mniszek jest często specjalnie uprawiany w celach jadalnych. Przyrządza się z niego sałatki ze śmietaną lub majonezem z dodatkiem jajek. Dzięki jego właściwościom żołądek wydziela więcej kwasów, pobudza się apetyt i osłabiony wiosną organizm zaczyna lepiej funkcjonować.
Mniszek zawiera związki goryczkowe, garbniki, kwasy organiczne (kwas foliowy), sole mineralne, kobalt, mangan, wapń, fosfor, magnez, dużo związków miedzi, cynku i żelaza oraz witaminę A i C. Wyciągi z mniszka i świeży sok mają działanie regenerujące skórę, przyspieszają bliznowacenie i gojenie się uszkodzeń ciała. Zalecane są ponadto w reumatyzmie, otyłości, ogólnym osłabieniu organizmu u osób starszych i rekonwalescentów. Odwar z kwiatów lub korzeni mniszka bywa także polecany przy uszkodzeniu wątroby antybiotykami oraz przy niedokrwistości żołądka.
I kto by pomyślał, że ten pospolity chwast jest tak cennym surowcem zielarskim!
Pomóż w rozwoju naszego portalu