Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, jaki już po raz 18. odbywać się będzie w Częstochowie w dniach 1-6 maja, przyzwyczaił wiernych słuchaczy do swych dwóch podstawowych nurtów - promocji współczesnej muzyki sakralnej i ekumeniczności, której służą prezentacje muzyki różnych kultur i religii. Drugi z festiwalowych nurtów idealnie wpisuje się w ogłoszony na rok 2008 europejski Rok Dialogu Międzykulturowego, jego stali bywalcy mogliby jednak z pewnością zaryzykować twierdzenie, iż to właśnie Rok Dialogu wpisuje się w ideę i program Festiwalu. - Festiwal „Gaude Mater”, który zawsze był pomostem porozumienia między narodami, w tegorocznej edycji najlepiej pokazuje, że tak jest - podkreśla jego dyrektor Małgorzata Zuzanna Nowak. - My tak naprawdę naszego festiwalowego programu nie musieliśmy dostosowywać do Roku Dialogu Międzykulturowego, ponieważ minione 17 lat Festiwalu „Gaude Mater” było tym dialogiem. Z pewnością jednak Festiwal „Gaude Mater” jest w Polsce największym wydarzeniem muzycznym przeżywanym w ramach tego Roku.
Organizator Festiwalu, którym jest Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie, zadbał jednak, by program jego 18. edycji wpisał się w Rok Dialogu Międzykulturowego w sposób idealny. Postarano się, by towarzysząca Festiwalowi idea ekumeniczności podana była tam, gdzie było to możliwe, w nowej, ciekawej formie. - Program Festiwalu staraliśmy się tak skonstruować, aby nie tylko w poszczególnych koncertach pokazać różne narody, religie i kultury, ale żeby doprowadzić w tych projektach do bezpośrednich konfrontacji różnych kultur i narodowości - dzieli się z Czytelnikami „Niedzieli” Małgorzata Zuzanna Nowak. Program kilku koncertów został tak zbudowany, by wzięli w nich wspólnie udział wykonawcy z dwóch krajów. Jednym z przykładów takiej formuły jest Koncert inauguracyjny, podczas którego zabrzmi „Wielka Msza h-moll” J. S. Bacha - utwór ekumeniczny, msza katolicka napisana przez protestanckiego kompozytora, do której wykonania zaproszono reprezentujących protestantyzm muzyków z Niemiec i reprezentujących katolicyzm muzyków z Polski. Projekt tego koncertu, który będzie można usłyszeć 1 maja o godz. 18 w Bazylice Jasnogórskiej, wspierany jest przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. Podobnym projektem jest Koncert muzyki brytyjskiej i polskiej w dniu 3 maja (godz. 16, Kościół Seminaryjny), w którym w połowie rozbrzmiewać będzie polska, a w połowie brytyjska muzyka w wykonaniu Polskiego Chóru Kameralnego „Schola Cantorum Gedanensis” Jana Łukaszewskiego i „Sinfonietty Cracovia” oraz Stephena Laytona z Wielkiej Brytanii - jednego z najlepszych europejskich dyrygentów. „Schola Cantorum Gedanensis” wystąpi również w kolejnym tego typu projekcie festiwalowym - Koncercie muzyki szwedzkiej i polskiej, jaki będzie miał miejsce 4 maja o godz. 18 w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego - gdzie towarzyszyć jej będzie wybitny dyrygent ze Szwecji, 90-letni Eric Ericson. Podczas tego koncertu muzykę polską reprezentować będzie twórczość K. Pendereckiego, H.M. Góreckiego i A. Blocha.
Kolejnym koncertem, który zaplanowany jest jako koncert wspólny utworów, to Koncert muzyki Kościołów Wschodu, 4 maja, godz. 21, kościół św. Jakuba Apostoła, podczas którego w wykonaniu muzyków z Ukrainy, Rosji i Armenii będzie można usłyszeć zarówno muzykę cerkiewną, jak i muzykę ormiańską. - Na tym chcieliśmy bazować podczas Festiwalu. Żeby ten dialog międzynarodowy, międzykulturowy miał miejsce nie tylko podczas koncertów, ale już w trakcie ich przygotowywania - podkreśla Dyrektor „Gaude Mater”. Ponieważ nie dało się zaplanować w ten sposób wszystkich koncertów, oczywiście, są też i takie koncerty, które pokazują liczną grupę różnych religii i kultur, ale są koncertami samodzielnymi. Jedną z takich prezentacji festiwalowych jest Koncert marokańskich pieśni sakralnych - muzyki islamu, w którym 1 maja o godz. 21 w kościele Najświętszego Imienia Maryi wystąpi „Anass Habib and Ensemble” z Maroka, a kolejną - Koncert muzyki synagogalnej, reprezentującej judaizm, 5 maja, godz. 21, Teatr im. A. Mickiewicza, podczas którego usłyszymy kantora Azi Schwartza ze Stanów Zjednoczonych.
W jednym z projektów Festiwalu wezmą udział wykonawcy z jedenastu krajów świata i jest to chyba najlepszy przykład, jak można stworzyć rewelacyjny zespół z przedstawicieli tylu narodowości. Będzie to prezentowany 2 maja o godz. 18 w Kościele Seminaryjnym Koncert muzyki W. A. Mozarta w wykonaniu m.in. „Morphing Vienna Chamber Orchestra” - zespołu, którego członków pochodzących niemal ze wszystkich kontynentów łączy to, że ukończyli studia w Wiedniu i Wiedeń stał się miejscem ich zamieszkania.
W tegorocznym programie Festiwalu warto też zwrócić uwagę na Koncert sakralnych pieśni cygańskich (2 maja, godz. 21, kościół św. Jakuba Apostoła). Jest on nowością, gdyż nigdy na Festiwalu tego rodzaju muzyki nie prezentowano. Dyrektor Małgorzata Zuzanna Nowak zapewnia, iż wszyscy, którzy przyjdą na ten koncert, będą zaskoczeni in plus, bo nie będzie to muzyka cygańska, jaką znamy z wykonania polskich Romów. W muzyce francuskiego zespołu „Tekameli” bowiem, który przyjedzie na Festiwal z leżacego na granicy z Hiszpanią Perpignan, usłyszeć będzie można nuty typowe dla sewillany i flamenco.
Wśród imprez towarzyszących „Gaude Mater” prawdziwym wydarzeniem będzie z pewnością spektakl Leszka Mądzika (3 maja, godz. 21, kościół ewangelicko-augsburski), choćby z tego powodu, iż twórca ten poza swoją Sceną Plastyczną KUL-u nie ma zbyt wielu premier. - Bardzo się cieszymy, że podjął wyzwanie przygotowania, specjalnie dla Festiwalu i w ramach Roku Dialogu Międzykulturowego, premierowego spektaklu o znaczącym tytule „Tygiel” - mówi Małgorzata Zuzanna Nowak.
Widać bardzo wyraźnie, iż tegoroczny Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater” w Częstochowie będzie prawdziwym muzycznym tyglem religii i kultur, stając się już po raz 18. wielkim wydarzeniem zarówno dla melomanów, jak i dla krzewicieli idei dialogu i ekumenizmu.