Reklama

Pierwsza Ewangelia

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W ramach inicjatywy ewangelizacyjnej: „Biblia w rodzinie” oddajemy do rąk Czytelników kolejną księgę Pisma Świętego. Jest nią Ewangelia wg św. Mateusza, która rozpoczyna Nowy Testament.
Praktycznie od początków chrześcijaństwa przyjęło się umieszczanie Ewangelii wg św. Mateusza na początku Nowego Testamentu. Dlatego też często nazywa się tę księgę pierwszą Ewangelią. Bez wątpienia tekst ten zajmuje uprzywilejowane miejsce wśród autorów chrześcijańskiej starożytności. Świadczy o tym choćby fakt, że jest on najczęściej cytowanym nowotestamentowym utworem w dziełach Ojców Kościoła.
Przez wiele stuleci, przede wszystkim za sprawą św. Augustyna (zm. 430 r.), księga ta była uważana za najstarszą z Ewangelii. Niektórzy sądzą tak do tej pory, zakładając, że napisano ją po aramejsku lub hebrajsku jeszcze przed powstaniem dzieła Markowego. Współcześnie jednak powszechnie przyjmuje się, że oryginalnym językiem, w którym zredagowano Ewangeli wg św. Mateusza, była greka (tzw. koine dialektos).

Autor, czas powstania i adresaci

Reklama

Na podstawie dostępnych danych można bez cienia wątpliwości stwierdzić, że ostatecznym redaktorem tej Ewangelii był Żyd z pochodzenia, który mógł mieć wiele wspólnego z profesją poborcy podatkowego. Jego Dobra Nowina o Jezusie z Nazaretu, Mesjaszu Izraela, praktycznie cały czas nawiązuje do Prawa Mojżeszowego, które zostaje wypełnione osobą i czynami Chrystusa (por. 5, 17). Odwołując się nieustannie do Starego Testamentu (por. np.: 1, 23; 2, 15.17.23; 4, 14; 8, 17; 12, 17; 21, 4; 26, 54; 27, 9), podkreśla on realizowanie się biblijnych proroctw, zwracając uwagę na praktykowanie Prawa i sprawiedliwości.
Autor doskonale znał judaistyczne zwyczaje. Żył i tworzył w końcu I stulecia. Przyjmuje się, że ostateczna wersja Ewangelii wg św. Mateusza powstała między 80 a 90 r. na terenie dawnej Syrii (być może nawet w samej Palestynie). Ewangelia została zaadresowana do wspólnoty chrześcijan, która wywodziła się spośród wyznawców judaizmu. Nie jest wykluczone, że znajdowała się ona w Antiochii, gdzie frakcja faryzeuszów miała silne wpływy wśród diaspory żydowskiej. Bibliści przypuszczają, że Jezusowe polemiki z faryzeuszami, które prezentuje Ewangelista, są reminiscencją zażartych dyskusji przedstawicieli gminy chrześcijańskiej z faryzeizmem tamtej epoki.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Struktura i styl dzieła

Podział Ewangelii wg św. Mateusza można przedstawić na wiele sposobów, w zależności od kryteriów, które się stosuje (np. literackie bądź geograficzne). Jedna z możliwych, bardzo ogólnych, struktur wygląda następująco:
- Przygotowanie do głoszenia Dobrej Nowiny (1,1 - 4,11),
- Ogłaszanie Ewangelii (4,12 - 11,1),
- Wiara i niewierność (11,2 -16,12),
- Wspólnota uczniów Jezusa (16,13 - 20, 34),
- Ostatnie dni w Jerozolimie (21,1 - 25, 46),
- Opowiadanie pasyjne (26,1 - 28, 20).
Niektórzy bibliści nazywają tego, kto napisał tę Ewangelię „kreatywnym interpretatorem”. Jest tak dlatego, ponieważ wykorzystano w niej prawie 95 proc. Ewangelii wg św. Marka. Materiał ten został odpowiednio przeredagowany w stylu midraszownym. Midrasz jest bowiem izraelską metodą interpretacji i komentarza do jakiegoś biblijnego tekstu.

Dwubiegunowość dzieła

Z jednej strony Ewangelia wg św. Mateusza wydaje się tekstem, który adresowany jest do bardzo wąskiego i zamkniętego grona odbiorców. Tego typu wniosek sugeruje wiele przesłanek, które mają swoje podłoże w judaistycznych korzeniach zarówno autora, jak i adresatów dzieła. Najbardziej naocznym cytatem popierającym taką sugestię są słowa: „Tych to Dwunastu wysłał Jezus i dał im takie wskazania: «Nie idźcie do pogan i nie wstępujcie do żadnego miasta samarytańskiego. Idźcie raczej do owiec, które poginęły z domu Izraela»” (10, 5nn., por. też 15, 24).
Z drugiej zaś strony można mówić o uniwersalizmie tej Ewangelii. Świadczy o tym wiele opowiadań. Na samym początku pogańscy magowie składają hołd Dziecięciu (2,1-12). Następnie dorosły Jezus uzdrawia sługę pogańskiego setnika (8, 5-13), mówiąc: „U nikogo w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary”. Na koniec zaś dzieła (28, 16-20) uwielbiony Pan nakazuje uczniom: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody…”.

Przesłanie Ewangelii według św. Mateusza

Prezentowana bardzo ogólnie Dobra Nowina w wersji Mateuszowej z wielu racji zasługuje na miano wyjątkowej. Warto na koniec wskazać przynajmniej na dwie rzeczy, które wydają się w niej najważniejsze.
Pierwsza z nich dotyczy Jezusa z Nazaretu - Bożego Pomazańca. Zakłada On nową wspólnotę, która opiera się ona na gronie Dwunastu. Apostołowie leżą niejako u jej fundamentów, tworząc wraz z innymi nowy Lud Boży Nowego Przymierza między Bogiem a ludźmi, zawartego dzięki ofierze Chrystusa.
Druga zaś sprawa wiąże się z unikatową wizją końcowego rozrachunku Pana z człowiekiem (25, 31-46). Jezus obwieszcza: „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (25, 40) oraz „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili” (25, 45). Zdania te mówią same za siebie.

2007-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Trump po rozmowie z Putinem: będziemy pracować szybko, by zakończyć wojnę na Ukrainie

2025-03-18 20:53

[ TEMATY ]

Donald Trump

Wikimedia Commons

Prezydent USA Donald Trump określił swoją wtorkową rozmowę telefoniczną z przywódcą Rosji Władimirem Putinem jako „bardzo dobrą i produktywną”. Będziemy pracować szybko na rzecz pełnego zawieszenia broni i zakończenia wojny na Ukrainie – dodał.

„Zgodziliśmy się co do natychmiastowego zawieszenia broni w całej energetyce i infrastrukturze, z założeniem, że będziemy pracować szybko, by osiągnąć całkowite zawieszenie broni, a ostatecznie położyć kres tej okropnej wojnie pomiędzy Rosją a Ukrainą” – napisał przywódca USA na swojej platformie Truth Social.
CZYTAJ DALEJ

Abp Stanisław Gądecki: Nie ma partii politycznej w pełni odpowiadającej wymaganiom etycznym zrodzonym z wiary

2025-03-18 17:50

[ TEMATY ]

abp Stanisław Gądecki

Bożena Sztajner/Niedziela

Abp Stanisław Gądecki

Abp Stanisław Gądecki

Kościół nie utożsamia się ze wspólnotą polityczną ani w ogóle z żadnym systemem politycznym. Kościół nie jest po stronie prawicy, lewicy ani po stronie centrum, ponieważ Kościół ma swoją własną stronę; winien on stać po stronie Ewangelii - mówił dziś abp Stanisław Gądecki w Instytucie Prymasa Józefa Glempa we Włocławku. Dodał jednak, że Kościołowi, który jest nauczycielem zasad moralnych odnoszących się także do wymiaru publicznego, wolno jest osądzać prawo stanowione przez polityków.

CZYTAJ DALEJ

Warszawa: „Konklawe. Tajemnice wyborów papieskich" - premiera książki ks. Przemysława Śliwińskiego

Papież powołuje każdego kardynała po to, aby ten w sposób nieskrępowany zrobił to, co do niego należy: wybrał tego, który będzie najlepszy jako przyszła Głowa Kościoła - mówił ks. Przemysław Śliwiński podczas prezentacji jego książki „Konklawe. Tajemnice wyborów papieskich", która odbyła się w środę w Domu Arcybiskupów Warszawskich. Wydana nakładem Wydawnictwa Stacja7 publikacja zaciekawi każdego, kto chce zrozumieć, jak działa mechanizm konklawe i dlaczego wybory nowego papieża budzą powszechne emocje na całym świecie.

Rozmowę z autorem w Domu Arcybiskupów Warszawskich poprowadziła red. Małgorzata Świtała - dziennikarka Polsat News i Radia Plus, która zapytała autora o kulisy powstawania książki.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję