Czytając Ewangelie, szczególnie te synoptyczne, natrafiamy bardzo często na tzw. podobieństwa. Otóż obraz lub metafora ewangeliczna, o których była już mowa, stają się podobieństwami, kiedy towarzyszą im pewnego rodzaju porównania z przedmiotem lub też argumentem, do których się one odnoszą. Zwykle owo porównanie łatwo zauważyć, gdyż towarzyszą mu typowe wyrażenia stosowane w wypowiedziach porównawczych. Jako przykład może posłużyć tekst Mt 7, 24, gdzie wyraźnie można zauważyć konfrontację dwóch rzeczywistości („Każdego więc, kto tych słów moich słucha i wypełnia je, można porównać z człowiekiem roztropnym, który dom swój zbudował na skale”).
Zwykle w Ewangeliach terminu parabola (przypowieść) używa się wtedy, kiedy pewne wyobrażenia lub pewne podobieństwa są wystarczająco rozbudowane, aby utworzyć niewielkie opowiadanie. Przykładami tego typu narracji są niewątpliwie przypowieści o zaginionej owcy czy zgubionej drachmie (Łk 15,4-10) lub też o człowieku, który buduje wieżę, i o królu rozpoczynającym wojnę z innym królem (Łk 14,28-33). Opowiadania te są właśnie rozwiniętymi obrazami. Innymi przykładami ewangelicznych przypowieści są historie o ziarnie, które rośnie samo przez się, i ziarnku gorczycy (Mk 4,26-32) oraz o skarbie ukrytym w roli i perle o wielkiej wartości (Mt 13,44-46). Teksty te są zaś rozbudowanymi podobieństwami, ponieważ jasno i wyraźnie dostrzegamy w nich porównanie (z królestwem Bożym „dzieje się tak, jak...”; ono „podobne jest do...”). Niekiedy porównanie poprzedzone jest pytaniem, które także staje się pewną stałą formułą wprowadzającą dalszą część wypowiedzi Jezusa (np. Łk 13,20 - „Z czym mam porównać królestwo Boże? Podobne jest...”). Może się zdarzyć, że pytanie wyrażone jest w dwóch paralelnych do siebie częściach, jak to występuje w tekście Mk 4,30 („Z czym porównamy królestwo Boże lub w jakiej przypowieści je przedstawimy?”).
Porównanie odnosi swój skutek w sercach i umysłach słuchaczy, gdy jest wyartykułowane w sposób przekonywający i perswazyjny.
Czasem, aby jeszcze bardziej podkreślić paradoksalną prostotę paraboli, która służy do zilustrowania konkretnego nauczania Jezusa, obraz został nam zaproponowany w formie pytania retorycznego. Przykładami może posłużyć Ewangelia wg św. Łukasza („Któż z was, gdy...?” - 15,4; „Albo jeśli jakaś kobieta...?” - 15,8; „Jeżeli któregoś z was, ojców, syn poprosi o chleb, czy poda mu kamień?” - 11,11). Pytanie retoryczne wyklucza odpowiedź przeciwną. Dobitnie ilustruje to trzeci z cytatów. Żaden bowiem ojciec nie poda synowi kamienia, jeśli ten prosi go o chleb!
Na zakończenie kolejne zdanie biblijne warte zapamiętania: „Bojaźń Pańska jest szkołą mądrości, pokora poprzedza sławę” (Prz 15,33).
Pomóż w rozwoju naszego portalu