Historia Łaskiej Kolegiaty

Początki Łasku, miasta powiatowego w woj. łódzkim, obecnie w metropolii i archidiecezji łódzkiej, giną w mrokach dziejów. Arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria-Skotnicki w 1366 r. erygował tu kościół parafialny. Drewniany kościół ufundowali protoplaści rodu Łaskich, pieczętujący się herbem Korab. Oni też wystarali się u króla Władysława Jagiełły w 1422 r. o nadanie osadzie praw miejskich. Z czasem, gdy powiększała się parafia, stało się koniecznością wybudowanie większej świątyni. Dzieła tego podjął się najwybitniejszy przedstawiciel rodu - Jan Łaski, prymas Polski, arcybiskup gnieźnieński, wielki kanclerz koronny i kodyfikator prawa polskiego. Dzięki jego zaangażowaniu w latach 1510-23 wybudowano nowy kościół w stylu późnogotyckim. Najprawdopodobniej również on sam konsekrował tę świątynię pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, Świętych Michała Archanioła, Jana Chrzciciela, Anny i Doroty w 1525 r. Obecnie mija 480. rocznica konsekracji kościoła.
Prymas Jan Łaski był także wielkim mecenasem sztuki, wyposażył świątynię w cenne naczynia i księgi liturgiczne, bogato zdobione szaty oraz sprzęty kościelne. Podarował również zatwierdzone przez Leona X odpusty. Zaopatrzył bibliotekę kolegiaty w wiele wspaniałych dzieł o treści religijno-liturgicznej.
Znaczenie kolegiaty oraz jej pierwotne uposażenie rozwijało się nieustannie do połowy XVII wieku. Kataklizmy dziejowe nie oszczędziły jej jednak. Kolegiata spłonęła niemal doszczętnie dwukrotnie w 1747 r. i 1749 r. Mimo nękających Łask nieszczęść oraz konieczności utrzymywania przechodzących przez miasto i stacjonujących w nim wojsk, w 1684 r. dobudowano od strony południowej obszerną kaplicę z fundacji kolejnego właściciela dóbr łaskich - Stanisława Wierzbowskiego. W ołtarzu tej kaplicy umieszczono w 1708 r. XVI-wieczny wizerunek Matki Bożej Łaskiej i Dzieciątka Jezus.
W czasie I wojny światowej świątynia przez pewien czas pełniła rolę aresztu dla jeńców rosyjskich, a podczas II wojny zamieniono ją na przejściowy obóz dla ludności żydowskiej. W czasie wojny zakazano również sprawowania w kościele Mszy św.

Kult Matki Bożej Łaskiej

Wizerunek to alabastrowa płaskorzeźba przedstawiająca Madonnę z Dzieciątkiem, otaczana szczególnym kultem od 1. poł. XVI wieku. Jest to jedno z najpiękniejszych dzieł włoskiego renesansu w Polsce. Wykonane pod koniec XV wieku prawdopodobnie w pracowni włoskiego artysty Andrei della Robbia. Rzeźbę tę z Rzymu przywiózł Jan Łaski w październiku 1515 r. Był to dar papieża Leona X.
Już w 1532 r. sława wizerunku przyciągała na uroczystości maryjne wielkie rzesze pielgrzymów nie tylko z rozległej prowincji gnieźnieńskiej, lecz nawet z południowo-wschodnich kresów Rzeczypospolitej.
W 1729 r. na odpust Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny przybyło do Łasku 29 tys. wiernych (tyle udzielono Komunii św.), samo miasto liczyło wówczas ok. tysiąca mieszkańców. Powodem tak licznych pielgrzymek były uzdrowienia i cuda dziejące się za przyczyną Matki Bożej Łaskiej, o czym do dzisiaj można przeczytać w Parafialnej Księdze Łask i Dobrodziejstw. Świadczą o tym także liczne wota dziękczynne składane Matce Bożej. Wśród cennych przedmiotów, jakie zostawiono w kościele łaskim, znalazły się szlachetne kamienie, złoto, brylanty, szmaragdy, rubiny. Niestety, część drogocennych darów spieniężono na remont kościoła po pożarach, inne przepadły na skutek rabunków i wojen.
Ku czci Matki Bożej Łaskiej układano też pieśni. Przykładem jest śpiewana od wieków Antyfona do Matki Bożej Łaskiej: Maryjo cudowna w łaskim kościele, któraś uzdrowiła, chorych bardzo wiele. Ratuj nas Matko droga, do Ciebie strapieni przychodzim ze łzami. Matko miłosierdzia przyczyń się za nami, do wszechmocnego Boga.
Podczas wielkich uroczystości cudowny wizerunek Matki Bożej Łaskiej wynoszono poza mury świątyni. Nieczęsto jednak takie zdarzenia miały miejsce - ostatnie w 1933 r. z okazji Diecezjalnego Kongresu Eucharystycznego. W roku bieżącym 25 września znów będzie wielka uroczystość. Po wielu latach Matka Boża Łaska ponownie opuści mury świątyni, aby otrzymać korony papieskie. Aktu koronacji dokona prymas Polski kard. Józef Glemp w otoczeniu Episkopatu Polski. Korony przeznaczone dla Matki Bożej Łaskiej i Dzieciątka poświęcił 18 sierpnia 2002 r. Ojciec Święty Jan Paweł II na krakowskich Błoniach. Wydarzenie jest tym większe, że jest to pierwsza koronacja koronami papieskimi w archidiecezji łódzkiej. Nastąpi ona w 490. rocznicę sprowadzenia wizerunku do Łasku, w 140. rocznicę powołania dekanatu łaskiego i 80. rocznicę przyłączenia Łasku do diecezji łódzkiej.
Czciciele Matki Bożej Łaskiej wierzą, że ukoronowanie Matki Najświętszej koronami papieskimi w czasach laicyzacji i kryzysu moralnego wzbogaci życie religijne archidiecezji łódzkiej. Oznaką ciągle żywego kultu Matki Bożej Łaskiej jest fakt, iż korony przeznaczone dla Matki Bożej Łaskiej i Dzieciątka Jezus, zostały wykonane z darów naszych parafian oraz wielu pielgrzymów.

Program Uroczystości

25 września 2005 r.

9.20 - Powitanie pielgrzymów i przygotowanie modlitewne do koronacji
9.30 - Godzinki
10.00 - Program poetycko-muzyczny pt.: Kult Matki Bożej Łaskiej
10.30 - Przygotowanie do liturgii koronacyjnej (podanie niezbędnych informacji)
11.00 - Msza św. koronacyjna