Beskid Wyspowy
Dogodna odległość (ok. 60 km od Krakowa) sprawia, że są to góry chętnie i często odwiedzane. Na tym terenie jest wiele śladów wędrówek ks. Karola Wojtyły i zaprzyjaźnionej z nim grupy młodzieży. Przyjazny, łagodny klimat sprzyja wypoczynkowi i turystyce; jest zalecany dzieciom i osobom starszym. Najwyższymi wzniesieniami Beskidu Wyspowego są: Mogielica (1170 m n.p.m.), Ćwiliń (1072 m n.p.m.), Jasień (1062 m n.p.m.), Modyń (1029 m n.p.m.), Luboń Wielki (1022 m n.p.m.), Śnieżnica (1006 m n.p.m.), Szczebel (976 m n.p.m.), Lubogoszcz (968 m n.p.m.), Łopień (951 m n.p.m.). Stolicą Beskidu Wyspowego jest Limanowa.

Szlak Papieski w Beskidzie Wyspowym

Szlak Papieski w Beskidzie Wyspowym składa się z dwóch części, co wynika z naturalnego ukształtowania terenu: Rabczańsko-Mszańskiego, zwanego Zagórzańskim, i Limanowskiego. Szlak Zagórzański rozpoczyna się w centrum Rabki Zdroju, skąd 21 czerwca 1953 r. po Mszy św. w kościele ks. Karol Wojtyła i zaprzyjaźniona z nim młodzież wyruszyli na wycieczkę na Ćwiliń. Wrócili pociągiem z Kasiny do Rabki. Ks. Wojtyła pojechał do Krakowa, a grupa poszła w Beskid Żywiecki. Na skrzyżowaniu szlaków turystycznych - w Parku Zdrojowym stoi dziś symboliczny głaz-pomnik Jana Pawła II - Turysty. Szlak Zagórzański kończy się w Mszanie Dolnej. Limanowski Szlak Papieski omówimy oddzielnie.

Luboń Wielki (1022 m n.p.m.)

Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim im. Dunin-Borkowskiego powstało w 1931 r. z inicjatywy Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Rabce i jest jedynym takim obiektem w Beskidzie Wyspowym; oferuje 20 miejsc noclegowych i wyżywienie. Obok schroniska znajduje się maszt przekaźnikowy TV.

Glisne (600-634 m n.p.m.)

Stąd rozciąga się panorama Gorców i Beskidu Wyspowego. W tutejszym kościele znajduje się płaskorzeźba Ostatnia Wieczerza dłuta artysty ludowego z Mszany Dolnej - Stanisława Ciężadlika. Przełęcz oddziela Szczebel od grzbietu Lubonia Wielkiego.

Szczebel (976 m n.p.m.)

Ciekawostką Szczebla jest Zimna Dziura - piaskowcowa jaskinia na północnym stoku (dł. 7m, szer. 1-2 m, wys. 4 m). Ma dwa korytarze - w dolnym przez większą część roku utrzymuje się lód.
Na Szczeblu dołącza Szlak Papieski z Lubnia (350 m n.p.m.) przez Czechówkę (710 m n.p.m.).

Lubień (350 m n.p.m.)

Wieś letniskowa na pograniczu Beskidu Wyspowego i Makowskiego przy głównym trakcie w Tatry - „zakopiance”. Kościół w Lubniu jest pierwszym konsekrowanym przez metropolitę krakowskiego Karola Wojtyłę (1960 r.). Znajduje się tu całoroczny ośrodek oazowy, który oferuje 80 miejsc noclegowych i wyżywienie. Tutejsze gimnazjum nosi imię Jana Pawla II. W pobliskim Tenczynie jest klasztor Ojców Kapucynów oraz dom rekolekcyjny: 100 miejsc noclegowych.
1 maja 1955 r. ks. Karol Wojtyła wędrował z Lubnia na Szczebel przez Glisne - Luboń do Mszany Dolnej.

Kasinka Mała (389 m n.p.m.)

Wieś letniskowa w dolinie rzeki Raby i potoku Kasinka. Z Działu pod Szczeblem rozciąga się rozległy widok na Mszanę Dolną. W kościele parafialnym znajduje się wyjątkowej urody ołtarz - scena nawiedzenia św. Elżbiety, dłuta Stanisława Ciężadlika. Latem 1962 r. kard. Wojtyła odprawiał tu Mszę św. Wcześniej - 19 lutego 1956 r. z Kasinki ks. Wojtyła z przyjaciółmi wyruszył na wycieczkę narciarską - przez Lubogoszcz do Mszany Dolnej.
Szosą tą przejeżdżał Ojciec Święty 16 czerwca 1999 r. w drodze do Starego Sącza na kanonizację bł. Kingi.

Lubogoszcz (967 m n.p.m.)

Ośrodek na Lubogoszczu (obecnie nosi nazwę Szarych Szeregów) założyło w 1925 r. Brytyjskie Chrześcijańskie Zrzeszenie Młodzieży Męskiej (YMCA); jest czynny cały rok, oferuje 120 miejsc noclegowych i wyżywienie. Szczyt Lubogoszcza, leżącego na północ od Mszany Dolnej, jest bardzo malowniczy, gęsto zalesiony. W ośrodku zachował się domek, w którym nocował z 21 na 22 czerwca 1953 r. ks. Karol Wojtyła. 28 czerwca 1973 r. wraz z przyjaciółmi i ich dziećmi kard. Karol Wojtyła wyszedł na Lubogoszcz z Mszany Dolnej.

Kasina Wielka (480 m n.p.m.)

Wieś na stokach Śnieżnicy i Lubogoszcza. Cennym zabytkiem jest drewniany kościół parafialny z 1678 r., w którym ks. Karol Wojtyła odprawiał Mszę św. podczas wycieczki w czerwcu 1953 r. Z pól nad Kasiną rozciągają się malownicze widoki na okoliczne góry.

Śnieżnica (855 m n.p.m.)

Tutejszy Ośrodek Rekolekcyjno-Rekreacyjny założył ks. Józef Winkowski w 1928 r. Znajduje się tu nowa stylowa kaplica; w ołtarzu - cenny dar Ojca Świętego Jana Pawła II: obraz Matki Bożej Śnieżnej - patronki Śnieżnicy i regionu. 30 maja 1930 r. w ośrodku gościł kard. Stefan Sapieha. To uroczy zakątek. Ośrodek jest całoroczny, oferuje 120 miejsc noclegowych i wyżywienie. Zimą czynny jest wyciąg narciarski.
Msze św. w niedziele o godz. 10.00; od maja do sierpnia dodatkowo o godz. 12.00.

Przełęcz Gruszowiec (660 m n.p.m.)

Z przełęczy, dzielącej masywy Śnieżnicy i Ćwilinia, rozciągają się atrakcyjne widoki na Lubogoszcz, Kasinę, Śnieżnicę - w pogodne dni widać Babią Górę.
Stara kapliczka w cieniu lip kryje rzeźby świętych Piotra i Pawła oraz Pasyjkę i Boży Grób. Ks. Karol Wojtyła był tu na wycieczce 22 czerwca 1953 r.

Ćwiliń (1072 m n.p.m.)

Z polany szczytowej Ćwilinia można podziwiać najpiękniejsze widoki w Beskidzie Wyspowym - w pogodne dni widać Babią Górę i Tatry. Znajdują się tu Stacje Drogi Krzyżowej, zainstalowane przez parafię Jurków. Są tu źródła dobrej wody i wiele borówek. Ks. Karol Wojtyła na Ćwiliniu zakończył wycieczkę wokół Kotliny Mszańskiej 22 czerwca 1953 r., skąd udał się do Rabki przez Kasinę. Grupa poszła dalej.

Jurków (530 m n.p.m.)

Wieś letniskowa w dolinie potoku Jurkówka u stóp Mogielicy - najwyższej kulminacji Beskidu Wyspowego. W drewnianym kościele znajdują się obrazy z XIX wieku. Jak wspominają górale: „Jegomość chodzili przez Półrzeczki”, czyli ks. Karol Wojtyła przebywał również w tej niedalekiej wiosce w górach, a nawet wraz z przyjaciółmi mieli palić tam ogniska; mogło to być w 1971 r. Przy parafii znajduje się letni dom oazowy, duża baza noclegowa w domach prywatnych i pensjonatach.

Przełęcz Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego (705 m n.p.m.)

To przełęcz między Łopieniem a Mogielicą, oddzielająca Jurków i Chyszówki od Słopnic. Na pamiątkę bitwy stoczonej przez Legiony Polskie z rosyjskimi kozakami 24 listopada 1914 r. oraz dla uczczenia marszałka Rydza-Śmigłego - społeczeństwo powiatu limanowskiego ufundowało pamiątkowy obelisk. Obok - pomnik AK i krzyż. Przełęcz jest miejscem spotkania Zagórzańskiego Szlaku Papieskiego z Limanowskim.

Mogielica (1170 m n.p.m.)

Malownicza góra zwana Królową Beskidu Wyspowego. Na zachodnim stoku polana Stomorgi - koszarowy wypas owiec (serki, żętyca), wydajne źródła dobrej wody, rozległe panoramy widokowe aż po Tatry. Ks. Karol Wojtyła był tutaj m.in. w czerwcu 1953 r. i w lutym 1954 r. Dla upamiętnienia tych wędrówek w 2004 r. mieszkańcy gminy Słopnice ustawili krzyż w kształcie papieskiego pastorału.
Od szczytu Szlak Papieski prowadzi w dwóch przeciwnych kierunkach: wzdłuż żółtego - do Mszany Dolnej oraz wzdłuż zielonego - do Limanowej.

Polana Wały (970 m n.p.m.)

Na polanie, w odległości ok. 1 km od Jasienia, powstała w latach 80. duża baza namiotowa Katowickiego Koła Przewodników Beskidzkich; czynna jest w okresie wakacji (lipiec-sierpień).

Jasień (1062 m n.p.m.)

Wyniosła kulminacja nad Doliną Kamienicy Gorczańskiej. Piękne widokowo zakątki. Jasień leży na trasie: Jasień - Kobylica (924 m n.p.m.) - Ostra (780 m n.p.m.) - Mszana Dolna, długiej i malowniczej wędrówki wzdłuż doliny Mszanki od jej źródeł, m.in. na stoku Jasienia. Mszanka łączy się w Mszanie Dolnej z Rabą. W sierpniu 1963 r. trasą z Mszany Dolnej przez Jasień do Doliny Kamienicy wędrował ks. Karol Wojtyła z przyjaciółmi.

Lubomierz (560 m n.p.m.)

Wieś na pograniczu Beskidu Wyspowego z Gorcami, znana w XIX wieku z huty szkła. Znajduje się tu drewniany kościół z początku XX wieku i dom oazowy „Albertówka” Ojców Franciszkanów przy parafii pw. św. Józefa (45 miejsc noclegowych, wyżywienie we własnym zakresie); w pobliżu jest sklep spożywczy. Na terenie parafii Lubomierz znajduje się przysiółek Rzeki i „Papieżówka”.

Mszana Dolna (400 m n.p.m.)

Miasto (od 1952 r.), stolica górali Zagórzan. Najsłynniejszym Zagórzaninem jest Władysław Orkan. Węzeł szlaków turystycznych wiodących w Beskid Wyspowy i Gorce. Ks. Karol Wojtyła w sierpniu 1963 r. wyruszał stąd na wycieczki w góry trasą przez Kobylicę - Krzystonów - Jasień do Szczawy i Kamienicy. W neogotyckim kościele parafialnym znajduje się obraz Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny z początku XVI wieku malowany na desce. W Mszanie kończy swój bieg Zagórzański Szlak Papieski. Przez Mszanę przejeżdżał 16 czerwca 1999 r. Ojciec Święty w drodze do Starego Sącza.

Opracowanie tekstu i zdjęcia: Urszula Własiuk - Fundacja Szlaki Papieskie
Fundacja Szlaki Papieskie
ul. Prof. A. Bochnaka 2, 30-698 Kraków
tel. (0-12) 654-90-96, tel./ fax (0-12) 659-71-73
e-mail: szlakipapieskie@galaxy.krakow.pl