Reklama

Pamięć

Jadwiga Trzcińska - „Prandota”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W końcu lat 50. poznałam Jadwigę Trzcińską - „Prandotę” (8 IV 1933 - 23 III 2005). Przyszła do mojego domu z Wojtkiem Skrodzkim, moim przyjacielem, późniejszym krytykiem sztuki. Byliśmy wtedy wszyscy bardzo młodzi.
Jadwigę Trzcińską, którą najchętniej nazywaliśmy później po prostu Prandotą, zaakceptowałam może z pewną trudnością. Była bardzo oryginalna, zupełnie niezwykła. Wysoka ponad miarę, przypominała niektóre rzeźby Michała Anioła. Sprężysta, silna, miała duże dłonie i stopy rzeźby, i piękną ciemną głowę o profilu młodego efeba. Była zupełnie niekonwencjonalna i mówiła interesujące rzeczy jeśli nie o sztuce samej, to o zdarzeniach, które w jej interpretacji nabierały wartości sztuki. Była bardzo wyczulona na otaczające piękno. Jej kosmos pełen był malowniczych zjawisk.
„Prandota” - to przydomek związany z jej rodzinną tradycją. Prawdopodobnie byłam z nią spowinowacona przez Prandotów-Trzcińskich z mazowieckiej Trzcianny. Jej ciotką była znana rzeźbiarka Zofia Trzcińska-Kamińska (1890-1963), autorka m.in. posągu Bolesława Chrobrego w pawilonie polskim na Wystawie Powszechnej w Paryżu w 1937 r. i słynnego Krucyfiksu w Laskach.
Prandota była zaprzyjaźniona z wybitnym poetą i prozaikiem Mironem Białoszewskim (1922-83). Interesował ją jego sławny Teatr Osobny, który prezentowany był w mieszkaniu poety przy placu Dąbrowskiego w Warszawie.
Prandota, jak powiedział Wojtek Skrodzki, miała niespotykane poczucie sakralności świata: to było wyraźne we wszystkich dziedzinach twórczości, jakie uprawiała. Jej twórczość potrafiła osiągać atmosferę niezwykłą. Chętnie posługiwała się metaforą, pokazywała podwójne treści.
Ta twórczość uformowała się w niezwykłych w Polsce latach 50. Ukończyła warszawską ASP. Była w pracowniach znamienitych profesorów: Stanisława Szczepańskiego i Michała Byliny. Uprawiała malarstwo i grafikę. Grafika to dziedzina, która wydaje się specjalnie interesująca w jej dorobku. Uzyskiwała efekty artystyczne we wszystkich technikach graficznych: drzeworycie, akwaforcie, monotypii, litografii itd. Ilustrowała różne utwory literackie, np. Dzieje Tristana i Izoldy, Metamorfozy Owidiusza; ilustrowała też cykle nazwane od własnych fascynacji, np. Koguty (jak choćby znakomity Kogut Cerkiewny - technika mieszana) lub Ptaki - pełne symbolicznej wymowy.
Jeden z nich - Młody kruk reprodukujemy; jest w nim coś z dekoratywności bliskiej Picassowi.
Prandota wiele podróżowała, miała wiele zagranicznych i krajowych wystaw. Ale w jakimś niedobrym momencie życia usunęła się w samotność, chorobę, bezczynność.
Ta wielka artystka i osobowość zmarła samotnie, chora w swoim domu w Kielcach. Non omnis moriar.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Warszawa: Przedstawiciele władz państwowych złożyli wieniec przed Grobem Nieznanego Żołnierza

Prezydent Andrzej Duda, marszałkowie Sejmu i Senatu - Szymon Hołownia i Małgorzata Kidawa-Błońska oraz wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz złożyli w czwartek wspólny wieniec od narodu przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie.

Przedstawiciele władz państwowych uczestniczyli w uroczystej odprawie wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

CZYTAJ DALEJ

Świadectwo: pielgrzymka to nasza podróż poślubna!

2024-08-14 20:13

[ TEMATY ]

pielgrzymka

świadectwo

Monika Książek

2 lata temu spotkaliśmy się po latach na Warszawskiej Akademickiej Pielgrzymce Metropolitalnej i 27 lipca tego roku wzięliśmy ślub! - mówi jeden z żołnierzy portalowi niedziela.pl.

W tym roku dziękujemy za to w jedyny słuszny sposób – krocząc na Jasną Górę wspólnie, tym razem w grupie wojskowej, z racji na to, że ja na co dzień w mundurze służę. Jesteśmy w podróży poślubnej – mówi portalowi niedziela.pl świeżo upieczona żona Sara. - Na pielgrzymce można znaleźć wyjątkową kobietę , co widać na załączonym obrazku!

CZYTAJ DALEJ

Odpust krzeszowski u Łaskawej Pani

2024-08-16 06:48

ks. Waldemar Wesołowski

Wielki odpust krzeszowski poprzedziły trzy ważne wydarzenia.

Nabożeństwo Drogi Krzyżowej po Kalwarii, z rozważaniem 33 stacji męki Pańskiej. Powitanie pielgrzymów, którzy z Legnicy maszerowali trzy dni, aby pokłonić się Matce Bożej. Nocna procesja maryjna z ikoną Matki Bożej Łaskawej i ze świecami po okolicznych kapliczkach, zakończona pasterką maryjną w bazylice.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję