Kuba: kardynał J. García Rodríguez świętował 50-lecie swego kapłaństwa

Przed rozpoczęciem liturgii (transmitowanej na żywo za pośrednictwem Facebooka Duszpasterstwa Młodzieży archidiecezji hawańskiej) jeden z księży przypomniał „mężną i wierną posługę purpurata na rzecz Kościoła kubańskiego przez wszystkie te lata”. Podkreślił, że w tym czasie odprawił on wiele Mszy, pomagał licznym chorym, pocieszył wiele rodzin, doradził wielu młodym ludziom, odpuścił liczne grzechy i odprawił Msze za wielu zmarłych. „Wielkość tego dobra, które uświęca kapłana, zna tylko Bóg i ci, którzy z tego korzystali. Wiarę przekazuje się słowem i świadectwem” – podkreślił mówca.

Wezwał zebranych, aby podziękowali Bogu „za dar kapłaństwa Jego Eminencji Juana de la Caridad Kardynała García Rodrígueza” i aby prosili Pana o „jego wierność aż do końca, dziękując też za dobro, które kapłaństwo stanowi dla Kościoła i świata oraz prosząc o obfite powołania kapłańskie”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Do wiernych przemówił też sam jubilat, którego hasło biskupie brzmi: „Idź i głoś Ewangelię”. Zwrócił uwagę, że 26. rocznicę swych święceń obchodził w Hawanie razem z Janem Pawłem II [w styczniu 1998 – KAI] w czasie jego wizyty apostolskiej na wyspę. „Nie mogę powiedzieć jak on, gdy obchodził swoje półwiecze: «Nie przestałem odprawiać Mszy św. w ciągu tych 50 lat»” – wyznał arcybiskup Hawany. Poprosił o wybaczenie mu, że przez wszystkie te lata nie zawsze mógł sprawować Msze, o przebaczenie mu za jego sprzeniewierzenia się temu, „gdy nie wypełniłem całkowicie tej misji, którą Bóg mi powierzył”.

W kazaniu podczas Eucharystii kardynał przypomniał początki swego powołania, wspominając także z humorem niektóre najważniejsze wydarzenia na tej drodze. Wymienił w tym kontekście trzy takie fakty. Najpierw, jeszcze jako dziecko, gdy był ministrantem w swoim kościele parafialnym, założył czarną sutannę, ukrywając to przed księdzem. „Spojrzałem w lustro i powiedziałem do siebie: «Jaki jestem ładny»” – dodał żartem. Drugie wydarzenie wiąże się z „trudnymi czasami”, gdy przez miesiąc nie było kapłanów w Camagüey [skąd pochodzi], gdyż wypędzono ich. Jeden z tych, który pozostał – ks. Cavero musiał jeździć do innego miasta, aby przywieźć komunię świętą miejscowym mieszkańcom.

Wtedy to „grupa katolików podjęła się udzielania komunii w różnych domach a jednym z nich byłem ja i powiedziałem sobie: «Gdybym był kapłanem, nie musiałbym przywozić komunii»” – mówił dalej jubilat. W odpowiedzi na to stwierdzenie „bp Adolfo [Rodríguez Herrera, ówczesny biskup Camagüey – KAI] zapytał mnie, czy chciałbym zostać kapłanem, na co odpowiedziałem, że chciałbym być «pelotero» [piłkarzem], a wówczas on oświadczył, że «bardzo dobre boiska do piłki są w El Cobre [narodowe sanktuarium maryjne na Kubie]”. I przyszły kardynał postanowił tam wyjechać.

Reklama

„Uświadomiłem sobie, że seminaria duchowne nie są do kształcenia «peloteros», chociaż w trzech seminariach były bardzo dobre boiska” – wspominał metropolita stolicy Kuby. I 25 stycznia 1972 w kościele Matki Bożej Gromnicznej w mieście Morón „bp Adolfo wyświęcił mnie na kapłana” – dodał kaznodzieja. Zaznaczył, że zaraz potem udał się do miejscowej parafii, aby obsługiwać trzy sąsiednie wioski, przy czym w jednej z nich – Velazco kościół „zniszczyli ci, którzy nie wiedzieli, co czynią i z pewnym niezwykłym małżeństwem załatwiliśmy to, co się dało”.

Mówca podziękował tym wszystkim, którzy pomagali mu w jego posługiwaniu. Wymienił wśród nich służbę i wsparcie ze strony misjonarzy, przykłady wierności, oddania i wzajemnej miłości różnych małżeństw, wielkie poparcie od „młodych, którzy pozostali wierni wierze, mimo pogróżek, aby porzucili Kościół” oraz „narzeczonych, zachowujących czystość, którzy poszli za Słowem Bożym i tak jak zaczynali bardzo dobrze, tak też dobrze wiedzie im się w małżeństwie”. Wspomniał też o tych, którzy odwiedzają chorych, zwłaszcza w szpitalu onkologicznym, przynosząc im różańce i pomoc materialną, a także o diakonach, którzy „ze względu na swe umiłowanie Kościoła i rodziny są światłem dla mego życia”.

Oddzielnie kardynał opowiedział o tych duchownych i diakonach, którzy niosą wiarę więźniom kubańskim, mimo licznych trudności. W tym kontekście wspomniał o swoim ojcu, skazanym niesprawiedliwie za przekonania, który zmarł w więzieniu na zawał serca. „Mój tata był więźniem politycznym i w owym czasie rodzina jeszcze bardziej się zjednoczyła. Pomagał nam Kościół, przede wszystkim duchowo, a te gesty czułości wobec więźniów są później drogami pokoju i nadziei” – wspominał jubilat. Przypomniał też wiernych zmarłych, dodając, że w czasie każdej Mszy św. kapłan modli się za nich.

Reklama

Kard. Juan de la Caridad García Rodríguez urodził się 11 lipca 1948 w Camagüey jako pierwsze z sześciorga dzieci. Jego ojciec – kolejarz – zmarł w więzieniu na zawał serca. Ukończył seminaria duchowne w El Cobre i Hawanie i 25 stycznia 1972 przyjął święcenia kapłańskie. Należy do pierwszej grupy duchownych, którzy przygotowywali się do prezbiteratu wyłącznie na Kubie. Mimo wydanego przez reżym komunistyczny zakazu nauczania poza murami świątyń, „ksiądz Juanito [Jasio]”, jak go nazywano, chodził po domach w swych okolicach, roznosząc tam ulotki z prawdami wiary. Był współautorem popularnego na wyspie modlitewnika „My, Kubańczycy, modlimy się do Boga”. Założył i kierował Szkołą Misjonarzy diecezji Camagüey. Gdy pod koniec lat osiemdziesiątych władze zezwoliły na odwiedziny więźniów przez księży, współtworzył duszpasterstwo więzienne.

15 marca 1997 św. Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym diecezji Camagüey, sakry udzielił mu 7 czerwca tegoż roku miejscowy biskup Adolfo Rodríguez Herrera, który 25 lat wcześniej wyświęcił go na kapłana. 5 lat później – 10 czerwca 2002 papież powołał go na arcybiskupa Camagüey, które od 5 grudnia 1998 jest archidiecezją. Na tym stanowisku ukończył wiele dzieł duszpasterskich, rozpoczętych przez jego poprzednika i zapoczątkował własne inicjatywy, m.in. otworzył seminarium duchowne, diecezjalny dom pomocy potrzebującym, rozpoczął 3-letnie przygotowania do jubileuszu 400-lecia cudownego obrazu Matki Bożej Miłosierdzia z El Cobre (w 2006). 29 listopada 2008 powitał w Camagüey ówczesnego prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. José Saraivę Martinsa, który właśnie w tym mieście ogłosił w imieniu papieża pierwszego rodzimego błogosławionego – Józefa Olallo Valdesa. Abp García rozpoczął również proces beatyfikacyjny swego poprzednika, wspomnianego abp. A. Rodrígueza Herrery.

26 kwietnia 2016 Franciszek przeniósł abp. Garcíę do stołecznej archidiecezji San Cristóbal de La Habana a na konsystorzu 5 października 2019 włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego. Obecny jubilat jest m.in. członkiem Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej.

Drodzy Bracia i Siostry, Jednym z największych mistrzów średniowiecznej teologii jest św. Albert Wielki. Tytuł „wielki” („magnus”), z jakim przeszedł on do historii, wskazuje na bogactwo i głębię jego nauczania, które połączył ze świętością życia. Już jemu współcześni nie wahali się przyznawać mu wspaniałych tytułów; jeden z jego uczniów, Ulryk ze Strasburga, nazwał go „zdumieniem i cudem naszej epoki”. Urodził się w Niemczech na początku XIII wieku i w bardzo młodym wieku udał się do Włoch, do Padwy, gdzie mieścił się jeden z najsłynniejszych uniwersytetów w średniowieczu. Poświęcił się studiom „sztuk wyzwolonych”: gramatyki, retoryki, dialektyki, arytmetyki, geometrii, astronomii i muzyki, tj. ogólnej kultury, przejawiając swoje typowe zainteresowanie naukami przyrodniczymi, które miały się stać niebawem ulubionym polem jego specjalizacji. Podczas pobytu w Padwie uczęszczał do kościoła Dominikanów, do których dołączył później, składając tam śluby zakonne. Źródła hagiograficzne pozwalają się domyślać, że Albert stopniowo dojrzewał do tej decyzji. Mocna relacja z Bogiem, przykład świętości braci dominikanów, słuchanie kazań bł. Jordana z Saksonii, następcy św. Dominika w przewodzeniu Zakonowi Kaznodziejskiemu, to czynniki decydujące o rozwianiu wszelkich wątpliwości i przezwyciężeniu także oporu rodziny. Często w latach młodości Bóg mówi do nas i wskazuje plan naszego życia. Jak dla Alberta, także dla nas wszystkich modlitwa osobista, ożywiana słowem Bożym, przystępowanie do sakramentów i kierownictwo duchowe oświeconych mężów są narzędziami służącymi odkryciu głosu Boga i pójściu za nim. Habit zakonny otrzymał z rąk bł. Jordana z Saksonii. Po święceniach kapłańskich przełożeni skierowali go do nauczania w różnych ośrodkach studiów teologicznych przy klasztorach Ojców Dominikanów. Błyskotliwość intelektualna pozwoliła mu doskonalić studium teologii na najsłynniejszym uniwersytecie tamtych czasów - w Paryżu. Św. Albert rozpoczął wówczas tę niezwykłą działalność pisarską, którą miał odtąd prowadzić przez całe życie. Powierzano mu ważne zadania. W 1248 r. został oddelegowany do zorganizowania studium teologii w Kolonii - jednym z najważniejszych ośrodków Niemiec, gdzie wielokrotnie mieszkał i która stała się jego przybranym miastem. Z Paryża przywiózł ze sobą do Kolonii swego wyjątkowego ucznia, Tomasza z Akwinu. Już sam fakt, że był nauczycielem św. Tomasza, byłby zasługą wystarczającą, aby żywić głęboki podziw dla św. Alberta. Między obu tymi wielkimi teologami zawiązały się stosunki oparte na wzajemnym szacunki i przyjaźni - zaletach ludzkich bardzo przydatnych w rozwoju nauki. W 1254 r. Albert został wybrany na przełożonego „Prowincji Teutońskiej”, czyli niemieckiej, dominikanów, która obejmowała wspólnoty rozsiane na rozległym obszarze Europy Środkowej i Północnej. Wyróżniał się gorliwością, z jaką pełnił tę posługę, odwiedzając wspólnoty i wzywając nieustannie braci do wierności św. Dominikowi, jego nauczaniu i przykładom. Jego przymioty i zdolności nie uszły uwadze ówczesnego papieża Aleksandra IV, który zapragnął, by Albert towarzyszył mu przez jakiś czas w Anagni - dokąd papieże udawali się często - w samym Rzymie i w Viterbo, aby zasięgać jego rad w sprawach teologii. Tenże papież mianował go biskupem Ratyzbony - wielkiej i sławnej diecezji, która jednak przeżywała trudne chwile. Od 1260 do 1262 r. Albert pełnił tę posługę z niestrudzonym oddaniem, przywracając pokój i zgodę w mieście, reorganizując parafie i klasztory oraz nadając nowy bodziec działalności charytatywnej. W latach 1263-64 Albert głosił kazania w Niemczech i Czechach na życzenie Urbana IV, po czym wrócił do Kolonii, aby podjąć na nowo swoją misję nauczyciela, uczonego i pisarza. Będąc człowiekiem modlitwy, nauki i miłości, cieszył się wielkim autorytetem, gdy wypowiadał się z okazji różnych wydarzeń w Kościele i społeczeństwie swoich czasów: był przede wszystkim mężem pojednania i pokoju w Kolonii, gdzie doszło do poważnego konfliktu arcybiskupa z instytucjami miasta; nie oszczędzał się podczas II Soboru Lyońskiego, zwołanego w 1274 r. przez Grzegorza X, by doprowadzić do unii Kościołów łacińskiego i greckiego po podziale w wyniku wielkiej schizmy wschodniej z 1054 r.; wyjaśnił myśl Tomasza z Akwinu, która stała się przedmiotem całkowicie nieuzasadnionych zastrzeżeń, a nawet oskarżeń. Zmarł w swej celi w klasztorze Świętego Krzyża w Kolonii w 1280 r. i bardzo szybko czczony był przez swoich współbraci. Kościół beatyfikował go w 1622 r., zaś kanonizacja miała miejsce w 1931 r., gdy papież Pius XI ogłosił go doktorem Kościoła. Było to uznanie dla tego wielkiego męża Bożego i wybitnego uczonego nie tylko w dziedzinie prawd wiary, ale i w wielu innych dziedzinach wiedzy; patrząc na tytuły jego licznych dzieł, zdajemy sobie sprawę z tego, że jego kultura miała w sobie coś z cudu, i że jego encyklopedyczne zainteresowania skłoniły go do zajęcia się nie tylko filozofią i teologią, jak wielu mu współczesnych, ale także wszelkimi innymi, znanymi wówczas dyscyplinami, od fizyki po chemię, od astronomii po mineralogię, od botaniki po zoologię. Z tego też powodu Pius XII ogłosił go patronem uczonych w zakresie nauk przyrodniczych i jest on też nazywany „Doctor universalis” - właśnie ze względu na rozległość swoich zainteresowań i swojej wiedzy. Niewątpliwie metody naukowe stosowane przez św. Alberta Wielkiego nie są takie jak te, które miały się przyjąć w późniejszych stuleciach. Polegały po prostu na obserwacji, opisie i klasyfikacji badanych zjawisk, w ten sposób jednak otworzył on drzwi dla przyszłych prac. Św. Albert może nas wiele jeszcze nauczyć. Przede wszystkim pokazuje, że między wiarą a nauką nie ma sprzeczności, mimo pewnych epizodów, świadczących o nieporozumieniach, jakie odnotowano w historii. Człowiek wiary i modlitwy, jakim był św. Albert Wielki, może spokojnie uprawiać nauki przyrodnicze i czynić postępy w poznawaniu mikro- i makrokosmosu, odkrywając prawa właściwe materii, gdyż wszystko to przyczynia się do podsycania pragnienia i miłości do Boga. Biblia mówi nam o stworzeniu jako pierwszym języku, w którym Bóg, będący najwyższą inteligencją i Logosem, objawia nam coś o sobie. Księga Mądrości np. stwierdza, że zjawiska przyrody, obdarzone wielkością i pięknem, są niczym dzieła artysty, przez które, w podobny sposób, możemy poznać Autora stworzenia (por. Mdr 13, 5). Uciekając się do porównania klasycznego w średniowieczu i odrodzeniu, można porównać świat przyrody do księgi napisanej przez Boga, którą czytamy, opierając się na różnych sposobach postrzegania nauk (por. Przemówienie do uczestników plenarnego posiedzenia Papieskiej Akademii Nauk, 31 października 2008 r.). Iluż bowiem uczonych, krocząc śladami św. Alberta Wielkiego, prowadziło swe badania, czerpiąc natchnienie ze zdumienia i wdzięczności w obliczu świata, który ich oczom - naukowców i wierzących - jawił się i jawi jako dobre dzieło mądrego i miłującego Stwórcy! Badanie naukowe przekształca się wówczas w hymn chwały. Zrozumiał to doskonale wielki astrofizyk naszych czasów, którego proces beatyfikacyjny się rozpoczął, Enrico Medi, gdy napisał: „O, wy, tajemnicze galaktyki... widzę was, obliczam was, poznaję i odkrywam was, zgłębiam was i gromadzę. Z was czerpię światło i czynię zeń naukę, wykonuję ruch i czynię zeń mądrość, biorę iskrzenie się kolorów i czynię zeń poezję; biorę was, gwiazdy, w swe ręce i drżąc w jedności mego jestestwa, unoszę was ponad was same, i w modlitwie składam was Stwórcy, którego tylko za moją sprawą wy, gwiazdy, możecie wielbić” („Dzieła”. „Hymn ku czci dzieła stworzenia”). Św. Albert Wielki przypomina nam, że między nauką a wiarą istnieje przyjaźń, i że ludzie nauki mogą przebyć, dzięki swemu powołaniu do poznawania przyrody, prawdziwą i fascynującą drogę świętości. Jego niezwykłe otwarcie umysłu przejawia się także w działalności kulturalnej, którą podjął z powodzeniem, a mianowicie w przyjęciu i dowartościowaniu myśli Arystotelesa. W czasach św. Alberta szerzyła się bowiem znajomość licznych dzieł tego filozofa greckiego, żyjącego w IV wieku przed Chrystusem, zwłaszcza w dziedzinie etyki i metafizyki. Ukazywały one siłę rozumu, wyjaśniały w sposób jasny i przejrzysty sens i strukturę rzeczywistości, jej zrozumiałość, wartość i cel ludzkich czynów. Św. Albert Wielki otworzył drzwi pełnej recepcji filozofii Arystotelesa w średniowiecznej filozofii i teologii, recepcji opracowanej potem w sposób ostateczny przez św. Tomasza. Owa recepcja filozofii, powiedzmy pogańskiej i przedchrześcijańskiej, oznaczała prawdziwą rewolucję kulturalną w tamtych czasach. Wielu myślicieli chrześcijańskich lękało się bowiem filozofii Arystotelesa, filozofii niechrześcijańskiej, przede wszystkim dlatego, że prezentowana przez swych komentatorów arabskich, interpretowana była tak, by wydać się, przynajmniej w niektórych punktach, jako całkowicie nie do pogodzenia z wiarą chrześcijańską. Pojawiał się zatem dylemat: czy wiara i rozum są w sprzeczności z sobą, czy nie? Na tym polega jedna z wielkich zasług św. Alberta: zgodnie z wymogami naukowymi poznawał dzieła Arystotelesa, przekonany, że wszystko to, co jest rzeczywiście racjonalne, jest do pogodzenia z wiarą objawioną w Piśmie Świętym. Innymi słowy, św. Albert Wielki przyczynił się w ten sposób do stworzenia filozofii samodzielnej, różnej od teologii i połączonej z nią wyłącznie przez jedność prawdy. Tak narodziło się w XIII wieku wyraźne rozróżnienie między tymi dwiema gałęziami wiedzy - filozofią a teologią - które we wzajemnym dialogu współpracują zgodnie w odkrywaniu prawdziwego powołania człowieka, spragnionego prawdy i błogosławieństwa: i to przede wszystkim teologia, określona przez św. Alberta jako „nauka afektywna”, jest tą, która wskazuje człowiekowi jego powołanie do wiecznej radości, radości, która wypływa z pełnego przylgnięcia do prawdy. Św. Albert Wielki potrafił przekazać te pojęcia w sposób prosty i zrozumiały. Prawdziwy syn św. Dominika głosił chętnie kazania ludowi Bożemu, który zdobywał swym słowem i przykładem swego życia. Drodzy Bracia i Siostry, prośmy Pana, aby nie zabrakło nigdy w Kościele świętym uczonych, pobożnych i mądrych teologów jak św. Albert Wielki, i aby pomógł on każdemu z nas utożsamiać się z „formułą świętości”, którą realizował w swoim życiu: „Chcieć tego wszystkiego, czego ja chcę dla chwały Boga, jak Bóg chce dla swej chwały tego wszystkiego, czego On chce”, tzn. aby upodabniać się coraz bardziej do woli Boga, aby chcieć i czynić jedynie i zawsze to wszystko dla Jego chwały.