Ze społecznej natury człowieka, z jego społecznego powołania wypływają prawa. Odnoszą się one do realizacji zaspokojenia jego życiowych potrzeb. „Oddziałują pobudzająco i kierowniczo zarazem na
wszelkie sprawy dotyczące nauki, życia ekonomicznego, instytucji społecznych, rozwoju i ustroju państwa, prawodawstwa oraz innych elementów składowych i rozwojowych doczesnej wspólnoty ludzkiej”
(KKK 1886). Prawa człowieka mają charakter niezbywalny, podstawowy, trwały i powszechny. Wypływają one z godności człowieka, a ich ostatecznym źródłem jest Bóg.
Prawa człowieka to druga w tym roku, po Wychowaniu moralnym, wydana przez Wydawnictwo WAM, książka autorstwa ks. dr. Stanisława Jasionka, wykładowcy etyki społecznej i wychowania moralnego w jezuickiej
uczelni „Ignatianum” w Krakowie.
Stanowi ona niezwykle cenną próbę usystematyzowania najważniejszych zagadnień z zakresu praw człowieka. Autor ukazuje jego zbawczą perspektywę, sięgając do źródeł niezbywalnych uprawnień osoby ludzkiej,
by następnie w trzech kolejnych rozdziałach w oryginalny sposób sklasyfikować prawa człowieka jako uprawnienia: egzystencjalno-rozwojowe, wolnościowe i społeczno-ekonomiczne. Podkreśla przy tym, że to
właśnie człowiek - istota rozumna i wolna - jako posiadacz niezbywalnych praw jest zdolny do porządkowania świata i jego doskonalenia. Jest on bowiem w stanie coraz doskonalej go poznawać
i dokonywać wyboru dobra oraz zmierzać przez świadome i planowe działanie do jego pełnej realizacji. Jest również zdolny do poznania prawdy, aż do Prawdy Absolutnej, i wyboru dobra, aż do Dobra Najwyższego
włącznie.
W realizacji swych uprawnień człowiek jednak napotyka przeszkody, które mają wielorakie przyczyny. Rodzi je nieograniczony postęp techniczny, pociągający za sobą zanik poczucia i potrzeby wartości
moralnych. Autor wymienia i zarazem analizuje te przeszkody, do których zalicza: niesprawiedliwe struktury i wynaturzone mechanizmy społeczne, sekularyzm, sekularyzację i konsumpcjonizm, współczesną cywilizację
materialistyczną, niesprawiedliwe systemy społeczno-polityczne. One to stają się barierą w realizacji przynależnych człowiekowi praw na wszystkich polach jego społecznego życia.
Wielką korzyść z lektury tej książki odniosą nie tylko studenci i przedstawiciele zawodów zajmujących się na co dzień kondycją moralną człowieka, ale także wszyscy, którzy pragną, by człowiek traktowany
był w społecznościach ludzkich nie instrumentalnie, lecz z godnością dziecka Bożego, stworzonego na Jego obraz i podobieństwo (por. Rdz 1, 27).
Ks. Stanisław Jasionek, Prawa człowieka, Wydawnictwo WAM, Kraków 2004, s. 117.
Pomóż w rozwoju naszego portalu