Reklama

Papieskie ślady

Jaworzyna - Magurka - groń JANA PAWŁA II

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

To pierwszy szczyt w polskich górach nazwany imieniem Ojca Świętego. Jest jednocześnie jedynym, który zdaje się przełamywać generalny impas w dziele porządkowania beskidzkiej i karpackiej toponomastyki. 22 grudnia 2003 r. minister spraw wewnętrznych i administracji - Krzysztof Janik wydał rozporządzenie ujęte w Dzienniku Ustaw nr 229 z 31 grudnia 2003 r. w sprawie ustalenia i zmian urzędowych nazw niektórych miejscowości. Pod pozycją 38. czytamy: „Nazwa dotychczasowa: Magurka - góra, nazwa zmieniona: Groń Jana Pawła II - góra”.
Zanim do tego doszło, musiały minąć aż 22 lata. Nasz umiłowany Ojciec Święty nie zasłużył sobie na to, aby przedeptany przez niego na wszystkie strony i o każdej porze roku Beskid Mały, a w nim Jaworzyna (890 m) k. Leskowca błędnie zwana Magurką musiały na tę decyzję czekać ponad dwie dekady. Cała sprawa odkrywa przy okazji problem bardzo smutny i, niestety, bardzo nieuporządkowany.
Minister Krzysztof Janik w piśmie do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w grudniu 2002 r. pisał: „W stosunkach publicznych wolno używać nazw miejscowości jedynie w brzmieniu urzędowym, nadanym w trybie rozporządzenia (z mocą ustawy) Prezydenta Rzeczypospolitej z 23 października 1934 r. o ustalaniu nazw miejscowości, i obiektów fizjograficznych oraz o numeracji nieruchomości. Warto w tym miejscu przypomnieć, że w latach 60. i 70. fukcjonowała w Urzędzie Rady Ministrów - Komisja ds. Ustalania Nazw Miejscowości, a temat - rzekę prawidłowego (czy nieprawidłowego?) nazewnictwa usiłowano porządkować przy okazji opracowywania w gminach lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego. Potem nastąpiły dwie reformy w podziale administracyjnym kraju (49 województw, obecnie 16), a wszystko - jeśli idzie o nazwy - stało się nieaktualne. Wróciliśmy więc do stanu z 1934 r., kiedy gremia formułujące szczegóły nazewnicze - jakże niedoskonałe - kierowały się zupełnie innymi kryteriami. Same mapy były niedoskonałe - z naleciałościami setek wykoślawionych nazw na terenie Małopolski, stanowiących w wielu przypadkach pokłosie austriackiego nazewnictwa, jeszcze z czasów zaborów... Dlatego warto wspomnieć kilka słów o karpackiej toponomastyce. Mamy bowiem w górach prawie tyle „Magurek”, co „Jaworzyn”, a na to samo wzniesienie proponuje się lub używa po 2-3 różne nazwy, dokumentując to względami historycznymi, językowymi, turystycznymi i wieloma innymi. Dlatego trzeba mieć nadzieję, że to pierwsze górskie unormowanie nazwy - ujęte w aktach prawnych wagi państwowej - zwróci uwagę na nierozwiązany problem - rzekę. Pamiętajmy, że dowolne traktowanie nazewnictwa stwarza dziesiątki wersji współczesnej toponomastyki polskich gór. W 1981 r. Stefan Jakubowski - prezes Koła PTTK „Szarotka” oraz Aleksy Siemionow - przewodniczący Komisji Turystyki Górskiej przy Oddziale PTTK w Wadowicach zaproponowali wspólnie nazwanie Jaworzyny k. Leskowca - Groniem Jana Pawła II. Karol Wojtyła już od 3 lat był wówczas Ojcem Świętym, a wspomnienia jego pobytów w rodzinnym Beskidzie Małym (nazwanym niedługo potem jego „górami domowymi”) pozostawały całkiem świeże.
Po Aleksym Siemionowie i jego „Ziemi Wadowickiej” nową nazwę, niejako po partyzancku, zaczął forsować autor tego artykułu na mapach turystycznycyh PPWK oraz w przewodniku Beskid Mały. Podjęta przez Oddział PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach specjalna uchwała w sprawie Gronia Jana Pawła II nie zainteresowała wtedy organów samorządowych. Aktywne działania, przede wszystkim Stefana Jakubowskiego, coraz ściślej wiązały dotychczasową Jaworzynę z osobą Ojca Świętego. W 10. rocznicę zamachu na Jana Pawła II, w 1991 r. bp Jan Szkodoń poświęcił ufundowany przez państwa Jakubowskich krzyż - „Ludziom Gór”. Jego podstawę stanowi kapliczka, w której u stóp Matki Bożej z Dzieciątkiem umieszczono płaskorzeźbę Ojca Świętego.
Corocznie w masywie Leskowca organizowane są turystyczne rajdy Szlakiem Jana Pawła II. Papieskie rajdy i zloty Oddziału PTTK „Ziemi Wadowickiej” w Wadowicach wiązały ich uczestników z Ojcem Świętym m.in. przez konkursy na temat Wadowic lub konkursy literackie czy fotograficzne.
Turystów, a coraz częściej także pielgrzymów, witają nieopodal schroniska PTTK na Leskowcu takie m.in. sentencje:
„«Groń Jana Pawła II (poprzednio Jaworzyna) błogosławi swym krzyżem wszystkim wędrowcom szukającym w górach ciszy serca i wewnętrznego ładu. Przypomnijcie sobie, że wyszedłem spośród Was, i że mam prawo do Waszych serc i Waszej modlitwy». Jan Paweł II
9 września 1995 r. na Groniu Jana Pawła II miało miejsce poświęcenie kaplicy przez ordynariusza diecezji bielsko-żywieckiej - bp. Tadeusza Rakoczego. Kaplica całkowicie odmieniła charakter tej części Beskidu Małego. Z inicjatywy Stefana Jakubowskiego wytyczony został do schroniska PTTK na Leskowcu od strony Rzyk pielgrzymkowy „Szlak Serc”, a Oddział PTTK w Wadowicach uzupełnił sieć szlaków turystycznych na Groń Jana Pawła II o szlaki nowe z Tarnawy Górnej i ze Śleszowic.
15 lipca 2001 r. poświęcono pomnik Ojca Świętego oraz jubileuszowy dzwon. Tymczasem przez wiele lat trwała cisza i ogólna niemoc w sprawie zmiany nazwy góry. Po uporczywych staraniach, a szczególnie po niezliczonych pobytach w wielu urzędach budowniczego kaplicy papieskiej na Groniu Jana Pawła II - Stefana Jakubowskiego, udało się problemem zainteresować szerokie gremia administracyjne i kościelne. Sprawa nabrała niezwykłego przyspieszenia w 2002 r., gdy sam Ojciec Święty Jan Paweł II wyraził zgodę na taką formę uhonorowania jego osoby w zakątku gór, szczególnie bliskich jego sercu.
Dlatego opisany precedens pokazuje, że cały problem karpackiej toponomastyki należy podjąć jak najszybciej, niech to będzie dobrą zachętą dla innych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Mazowiecka Kurator Oświaty odwołała Konkurs o kard. Wyszyńskim dla dzieci

2024-10-16 06:55

[ TEMATY ]

Kardynał Stefan Wyszyński

odwołany konkurs

uśmiechnięta Polska

Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie

Wioletta Krzyżanowska odbiera od minister Barbary Nowackiej powołanie na stanowisko kuratora

Wioletta Krzyżanowska odbiera od minister Barbary Nowackiej powołanie na stanowisko kuratora

Po 18 latach znika ze szkół podstawowych województwa mazowieckiego Konkurs o Kardynale Stefanie Wyszyńskim Prymasie Tysiąclecia. Ma to być decyzja tamtejszej kurator oświaty Wioletty Krzyżanowskiej.

Z wielkim smutkiem zawiadamiam, że Kuratoryjny Konkurs o Kardynale Stefanie Wyszyńskim Prymasie Tysiąclecia dla uczniów klas IV – VIII szkoły podstawowej województwa mazowieckiego w roku szkolnym 2024/2025 został odwołany - taki komunikat pojawił się wczoraj w mediach społecznościowych Instytutu Prymasowskiego Stefana Kardynała Wyszyńskiego.
CZYTAJ DALEJ

Nieznane fakty z życia bł. ks. Popiełuszki

[ TEMATY ]

bł. Jerzy Popiełuszko

ks. Jerzy Popiełuszko

bł. ks. Jerzy Popiełuszko

ks. Popiełuszko

Ośrodek Dokumentacji Życia i Kultu Księdza Jerzego Popiełuszki

Ks. Jerzy Popiełuszko zmienił swoje imię dopiero w wieku 23 lat. Jego świętość widoczna była w zwykłej codzienności. Ludzie lgnęli do niego, dawał im nadzieję w czasie kiedy najbardziej tego potrzebowali. Lubił papierosy, miał psa o imieniu "Tajniak", a nawet przyczynił się do nawrócenia Danuty Szaflarskiej - legendy polskiego kina. W 37.rocznicę jego męczeńskiej śmierci przyglądamy się życiu kapelana "Solidarności" i nieznanym powszechnie faktom z jego życia.

Ks. Jerzy Popiełuszko, duszpasterz ludzi pracy i kapelan "Solidarności" został zamordowany 19 października 1984 roku przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa z IV Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, który był odpowiedzialny za zwalczanie Kościoła katolickiego.
CZYTAJ DALEJ

Nie tylko studia - to też wspólnota

2024-10-19 12:30

[ TEMATY ]

inauguracja

Zielona Góra

IFT Zielona Góra

ks. Rafał Witkowski

IFT

IFT

Wykładowcy, studenci i słuchacze Instytutu Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein w Zielonej Górze 19 października 2024 uczestniczyli w uroczystej inauguracji nowego roku akademickiego.

Rozpoczęło się Eucharystią, której przewodniczył Pasterz diecezji bp Tadeusz Lityński. Dyrektor IFT ks. dr Piotr Bartoszek przywitał zebranych: – Cieszy obecność tak wielu studentów, słuchaczy, zwłaszcza tych, którzy rozpoczynają nowy rok akademicki i formacyjny. Cieszy obecność wykładowców, przyjaciół i pracowników. Dobrze jest spotykać ludzi wierzących. To nam pomaga wzrastać – powiedział. Podczas Mszy św. zaśpiewał chór osób zaangażowanych w Studium Muzyki Kościelnej.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję