Z Anną Rastawicką - Przewodniczącą Krajowej Konferencji Instytutów Świeckich w Polsce - rozmawia Lidia Dudkiewicz

Lidia Dudkiewicz: - W połowie lipca br. w Częstochowie odbędzie się VIII Międzynarodowy Kongres Instytutów Świeckich. Proszę powiedzieć, dlaczego to wydarzenie jest ważne nie tylko dla jego uczestników...

Anna Rastawicka: - Instytuty świeckie są ciągle mało znaną formą życia konsekrowanego w Kościele. Poświęcenie się Bogu przeżywane w świecie, we własnej rodzinie, istniało już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa - było to dziewictwo poświęcone Bogu lub celibat dla Królestwa Bożego. W IV i V wieku zaczęły powstawać wspólnoty klasztorne, które intensywnie rozwinęły się w średniowieczu, podczas gdy życie konsekrowane w świecie praktycznie zanikło aż do czasów współczesnych. Dopiero w 1947 r. papież Pius XII ogłosił konstytucję apostolską Provida Mater Ecclesia. Był to dokument dający prawny fundament i miejsce w Kościele dla tej formy życia, którą Duch Święty na nowo wzbudził w sercach ludzi.
Kongres międzynarodowy jest płaszczyzną spotkania, a jednocześnie świadectwem i pewną społeczną manifestacją tego daru Bożego, który został nam powierzony. Przyjazd przedstawicieli instytutów świeckich z całego świata jest też okazją do poznania Polski, jej kultury i dziedzictwa duchowego.

- Jest to ósmy z kolei Kongres. Gdzie odbywały się poprzednie i jak często są one organizowane?

- Pierwszy Międzynarodowy Kongres Instytutów Świeckich miał miejsce w Rzymie w 1970 r. i wzięli w nim udział przedstawiciele 92 instytutów. Zrodził się z potrzeby współpracy i wymiany poglądów między instytutami. Wyłoniona przez ten Kongres komisja przygotowała statut Światowej Konferencji Instytutów Świeckich (CMIS). Konferencja została oficjalnie zatwierdzona przez Stolicę Apostolską w 1974 r. CMIS od 1980 r. co cztery lata organizuje Światowe Kongresy Instytutów Świeckich. Do tej pory odbyło się siedem takich Kongresów. Z wyjątkiem 1996 r., kiedy to Kongres zorganizowano w Brazylii, w Săo Paulo, wszystkie miały miejsce w Rzymie. W Brazylii zapadła decyzja, że Kongresy będą się odbywać na przemian: raz w Rzymie, a raz w terenie, w którymś z krajów, gdzie istnieją i działają instytuty.

- Fakt, że teraz Kongres odbędzie się w Polsce z pewnością trzeba traktować jako duże wyróżnienie...

- Początki tej decyzji trzeba widzieć we wspomnianym Kongresie w Brazylii. Uczestnicy tego spotkania zapragnęli, aby w Radzie Wykonawczej CMIS znaleźli się przedstawiciele różnych regionów świata: Europy Środkowo-Wschodniej, obu Ameryk, Azji i Afryki. Z Europy Środkowo-Wschodniej wybrano mnie, chociaż osobiście na Kongresie nie byłam. Myślę, że decydujący wpływ na ten wybór miała sława założyciela Instytutu Prymasowskiego - do którego należę - Stefana kard. Wyszyńskiego. Delegatka naszego instytutu z wielkim trudem dodzwoniła się do Polski z pytaniem, czy przyjmuję wybór. Przyjęłam. Było to dla mnie zupełnie nowe wyzwanie. Po pierwszej kadencji przyszła druga. Na Kongresie w Rymie w 2000 r. miałam możność dać świadectwo o polskim doświadczeniu obrony wiary przez zawierzenie Matce Najświętszej. Zaproponowałam, abyśmy także nasze instytuty zawierzyli Matce Kościoła. Potrzeba nam Jej pomocy dziś, gdy Jej Syn odrzucany jest przez tak wielu ludzi, prześladowany i lekceważony w życiu osobistym i społecznym. Projekt został przyjęty zdecydowaną większością głosów. Padła propozycja zorganizowania Kongresu w Meksyku - w Guadalupe, lub w Polsce - na Jasnej Górze, i dokonania tam zawierzenia. Rada Wykonawcza CMIS wybrała Polskę. Dlaczego? To oczywiste - Polska jest ojczyzną Ojca Świętego. Ponadto jest to kraj europejski położony jakby na przełęczy między Wschodem a Zachodem, a przede wszystkim w Polsce jest Jasna Góra.

- Co organizatorzy proponują uczestnikom? Kogo będziemy gościć na Kongresie w Częstochowie?

- Spodziewamy się ok. 350 osób ze 180 różnych instytutów z wielu krajów świata. Z Rzymu przybędą: kard. Eduardo Martínez Somalo - Prefekt Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz abp Piergiorgio Silvano Nesti CP - sekretarz Kongregacji. Sam Kongres jest, oczywiście, dużym wyzwaniem organizacyjnym - m.in. wszystkie wykłady plenarne będą jednocześnie tłumaczone na sześć języków. Poza obradami i spotkaniami w grupach językowych przewidziane jest czuwanie modlitewne w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze. Będzie też wspólny wyjazd do Oświęcimia i Krakowa oraz udział w koncercie Zespołu „Śląsk”.

- Co instytuty świeckie mają dziś do powiedzenia młodym? Dlaczego wybrano taki temat Kongresu?

- Gdy instytuty świeckie powstawały przed ponad 50 laty, w większości tworzyli je ludzie młodzi, którzy silnie oddziaływali na środowiska swoich rówieśników. Przykładem może być zmarły w młodości bł. Pier Giorgio Frassati, będący członkiem instytutu świeckiego, który w wielu krajach został ogłoszony patronem młodzieży akademickiej. Jednak z biegiem lat nasze wspólnoty nabrały stateczności i znacznie wzrosła średnia wieku ich członków. Dlatego przyszedł czas, aby po takich tematach, jak: formacja członków, misja instytutów w świecie, instytuty a ewangelizacja, zapytać także o to, co instytuty mają do przekazania młodym ludziom.
W wyborze tematu nie bez znaczenia był fakt, że poprzedni Kongres odbywał się w Rzymie w Roku Jubileuszowym, wkrótce po spotkaniu Ojca Świętego z młodymi świata na Torvergata. W świeżej jeszcze atmosferze spotkania Ojca Świętego z młodymi postawiliśmy sobie pytanie, co my mamy do zaoferowania tym młodym ludziom, których Bóg stawia na naszych drogach? Smutne chrześcijaństwo, przygnębienie - czy entuzjazm wiary i nadzieję? W osobie Jana Pawła II widzimy wzór człowieka starszego, a jednocześnie fascynującego młode pokolenie swoim autentyzmem, mocą ducha i miłością. Młodzi wiedzą, że on prawdziwie wierzy w Boga, wiedzą, że ich kocha, i to ich pociąga. Z drugiej strony - trzeba zdać sobie sprawę z zagrożeń, jakie młody człowiek spotyka we współczesnym świecie. I tutaj jest miejsce do działania dla świadków Chrystusa, którzy muszą powiedzieć, głównie młodym ludziom, że żyjemy na Bożym świecie. Ten świat może być supernowoczesny, skomputeryzowany we wszystkich możliwych dziedzinach, ale pozostanie Bożym światem, w którym trzeba żyć zgodnie z zasadami zapisanymi na tablicach Dekalogu i na kartach Ewangelii. Stąd nasze zwrócenie szczególnej uwagi na młodych i próba wyjścia do nich z naszymi propozycjami ewangelizacyjnymi na miarę nowoczesnego XXI wieku.

- Dziękuję za rozmowę. Życzę prawdziwie ewangelicznego wypłynięcia na głębię z młodymi i do młodych, aby napełnić rybackie sieci Kościoła entuzjazmem nowych świadków wiary.

VIII Międzynarodowy kongres instytutów Świeckich

Częstochowa, 17-21 lipca 2004 r.

Wyższe Seminarium Duchowne,
ul. św. Barbary 41
42-200 Częstochowa,
tel.: +48-34-365-12-15

PROGRAM

17 lipca - sobota
Przyjazdy i rozlokowanie uczestników
20.00 - Kolacja. Przywitanie i ustalenie grup językowych
21.00 - Apel Jasnogórski

18 lipca - niedziela
8.00 - Eucharystia
9.00 - Śniadanie
9.30 - Powitanie Przewodniczącej Rady Wykonawczej CMIS.
Przesłanie Ojca Świętego. Powitania zaproszonych
11.00 - Referat wprowadzający (M. Malaspina, E. Kusz, C. Ventura)
13.00 - Obiad
14.30 - Wprowadzenie metodologiczne do pracy w grupach
15.00-16.30 - Praca w grupach - I tura
17.00-18.30 - Praca w grupach - II tura
18.45 - Modlitwa wieczorna
19.15 - Kolacja
20.30 - Wieczór folklorystyczny

19 lipca - poniedziałek
7.30 - Eucharystia
8.45 - Śniadanie
9.15-11.45 - Okrągły stół. Moderator: prof. Don Franco Appi
Uczestnicy: Silvia Curiel - psycholog - Instytut „Regnum Mariae” - Meksyk; Savio Maxwell Pinto - bankowiec - Istituto „Cristo Re” - Indie; Speciose Mujawayezu - pielęgniarka - Instytut „Vita et Pax” - Rwanda; Maria Trinidad Conde - profesor filologii hiszpańskiej - Istituto „Alianza en Jesu por Maria” - Hiszpania; Renita Fabic - docente universitaria - Istituto „Missionarie della Regalita” - Filipiny
12.15 - Modlitwa
12.30 - Obiad
Popołudnie - Zwiedzanie KL Auschwitz i Krakowa

20 lipca - wtorek
7.45- Śniadanie
8.30 - Eucharystia
9.30-11.00 - Referat ks. dr. Piotra Walkiewicza Aktualność powołania do instytutów świeckich
11.30-12.30 - Praca w grupach
13.00 - Obiad
15.30-17.00 - Praca w grupach
17.30-19.30 - Zebranie plenarne podsumowujące pracę w grupach
20.00 - Kolacja
21.00 - Czuwanie modlitewne i Akt zawierzenia się Maryi w Sanktuarium Jasnogórskim

21 lipca - środa
7.30 - Śniadanie
8.30 - Jutrznia
9.30 - Wnioski: perspektywy teologiczne (P. Yves Gérard)
Wnioski z Kongresu (Dora Castenetto)
11.45 - Eucharystia
13.00 - Obiad