Początki
Mariówka - niewielka miejscowość na ziemi opoczyńskiej - jest głównym centrum działalności Zgromadzenia Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej, założonego w 1878 r.
przez bł. o. Honorata Koźmińskiego.
Początki Mariówki sięgają 1903 r. Wiosną tegoż roku Zgromadzenie kupiło od Henryka Kiedrzyńskiego, dziedzica w Smogorzowie, majątek ziemski, celem założenia tu domu formacyjnego i rozwinięcia
działalności oświatowej na wsi. Za radą Ojca Honorata, nabytą posesję, na cześć Maryi - głównej Patronki Zgromadzenia, nazwano Mariówką.
Zagospodarowanie tak dużej posesji (ok. 62 ha) od początku stwarzało wiele problemów.
Przewijają się one m.in. w korespondencji sióstr służek do Ojca Honorata, przebywającego w klasztorze nowomiejskim. Siostry pisały, że w Mariówce „za wiele [jest]
ziemi, gospodarstwo zbyt trudne (...) grunt sapowaty i pracowity [jest]. Przez jakiś czas trzeba [go] dobrze uprawiać, aby stał się produkcyjnym”. Ponadto Mariówka znajdowała się za daleko
od kolei i od większego miasta. Stąd przełożone zastanawiały się, czy Mariówki nie sprzedać „choćby ze stratą małą, a w innym miejscu odpowiednim kupić”.
Założenie Szkoły Gospodarczo-Rzemieślniczej
W powstałych w Mariówce budynkach po 1903 r. Zgromadzenie otworzyło Szkołę Gospodarczo-Rzemieślniczą. Pod osłoną szkoły funkcjonował od 1908 r. nowicjat dla całego Zgromadzenia. Oficjalnie
dla władz zaborczych nowicjat stanowił jej internat. W kaplicy, skrzętnie ukrywanej przed czujnym okiem żandarmerii carskiej, pozostawał na stałe Najświętszy Sakrament. Przechowywano Go w szufladce
drewnianego krzyża, aby na wypadek rewizji mógł być przeniesiony do pobliskiego kościoła parafialnego w Smogorzowie.
Program szkoły, ograniczający się pierwotnie do działu gospodarczego, poszerzono o różne działy rzemiosł. Mimo zakazu nauczania przedmiotów teoretycznych starano się dać uczennicom (tj.
ok. 80 nowicjuszkom) pewien zasób wiedzy ogólnej.
W 1910 r. do Mariówki został przeniesiony dom generalny Zgromadzenia z Nowego Miasta n. Pilicą. Odtąd „zaczęło się nowe życie. Na wsi, z dala od większych miast, a tym
samym od policji, siostry mogły odprawiać wspólne rekolekcje” - pisze s. Waleria Głębocka w Kronice Zgromadzenia. Prowadził je często ks. dr Julian Młynarczyk (1882-1950),
profesor Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu, którego życie na stałe związało się z Mariówką. Ojciec Honorat tak wypowiedział się o nim: „Rzadki jest taki
kapłan, jakiego służkom teraz Opatrzność dała, któremu całkowicie zaufać mogą” (H. Koźmiński, Pisma, t. 5, list 174, z ok. 1916 r.).
W latach 1910-12 przysyłani urzędnicy carscy przeprowadzali w Mariówce rewizje celem wykrycia kaplicy i „tajnego klasztoru”. Urzędnik z Petersburga Petrow,
który przybył tu z pomocnikiem w 1912 r., zarządził zamknięcie internatu Szkoły Gospodarczo-Rzemieślniczej. Prześladowania ustąpiły po wybuchu I wojny światowej.
Z końcem 1914 r. w Mariówce, mimo działań wojennych, Zgromadzenie z inspiracji ks. dr. Juliana Młynarczyka zorganizowało Szkołę Ochroniarską. Jej celem było przygotowanie
sióstr i dziewcząt do pracy w ochronkach (dzisiejszych przedszkolach). Zgromadzenie, uwzględniając większe zapotrzebowanie społeczne na nauczycieli, zwłaszcza dla zaniedbanej oświaty
wiejskiej, również z inicjatywy ks. J. Młynarczyka, otworzyło w Mariówce w 1921 r. Żeńskie Seminarium Nauczycielskie z internatem, likwidując w 1922 r.
dotychczasową Szkołę Ochroniarską. W Seminarium kształciły się dziewczęta z całej Polski. W trosce o jego rozwój, na prośbę Zgromadzenia, ks. dr Julian Młynarczyk
przeniósł się w 1922 r. z Sandomierza do Mariówki. Ten gorliwy kapłan przez 28 lat pracował tu jako kapelan sióstr, ojciec duchowny całego Zgromadzenia i opiekun
duchowy młodzieży, następnie dyrektor szkół w Mariówce (1929-46). Dzięki jego twórczemu i ofiarnemu wysiłkowi oraz pracy zarządu Zgromadzenia Mariówka stała się znanym ośrodkiem
oświatowym. Ówczesne władze, doceniając pracę kulturalno-oświatową zarządu szkół i nauczycieli, przyznały w 1928 r. Złote Krzyże Zasługi: dyrektorce Seminarium Nauczycielskiego
- s. Wandzie Józefie Sieradzkiej i kierowniczce Szkoły Gospodarczo-Rzemieślniczej - s. Bożennie Kahl oraz Srebrny Krzyż Zasługi ks. dr. Julianowi Młynarczykowi.
Świetnie rozwijające się Seminarium Nauczycielskie w Mariówce w wyniku reformy szkolnictwa w 1936 r. zostało zamknięte.
W 1933 r. w budynkach Seminarium Nauczycielskiego Zgromadzenie otworzyło Prywatne Żeńskie Gimnazjum Ogólnokształcące, a w 1937 r. także Żeńskie Liceum Ogólnokształcące
im. Królowej Jadwigi. Wybuch II wojny światowej przerwał działalność tych szkół.
Prawie przez cały okres wojny gmachy szkolne w Mariówce zajmowało wojsko niemieckie i sztab oficerski. Przez pewien okres okupanci zajmowali też część pomieszczeń w domu
generalnym. Pomimo trudnego sąsiedztwa z Niemcami siostry opiekowały się rannymi żołnierzami polskimi. Włączyły się w akcje AK w charakterze łączniczek obwodu Opoczno.
Przyjmowały wysiedlonych z Ziem Zachodnich i warszawiaków po Powstaniu Warszawskim, pomagając im. W czasie wojny siostry organizowały też komplety tajnego nauczania na
poziomie podstawowym i średnim. Nadal czynna była niższa szkoła zawodowa z ograniczonym programem nauczania. Założono przedszkole, które funkcjonowało od 1943 do 1958 r.
Mariówka po 1945 r.
W rzeczywistości powojennej Zgromadzenie wznowiło nauczanie. W marcu 1945 r. w Mariówce uruchomiło Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Ogólnokształcące, następnie także Prywatne
Koedukacyjne Liceum Ogólnokształcące. W 1950 r. szkoła przyjęła nazwę: Prywatna Koedukacyjna Szkoła Ogólnokształcąca stopnia licealnego im. Królowej Jadwigi. W 1954 r.
władze państwowe zabrały Zgromadzeniu szkołę. Usunięto z niej siostry i zabrano budynki. Wcześniej dokonano też likwidacji szkół zawodowych. Pozostał tylko kurs krawiecki, prowadzony
do 1994 r.
Mariówka pozostała jednak wierna swoim początkom. Istnieje tu nadal dom formacyjny i dom generalny. Formację nowicjacką i junioracką pobierają siostry nie tylko z Polski,
ale także z krajów ościennych - Litwy, Łotwy i Białorusi. Mariówka jest sercem całego Zgromadzenia, jego dyspozycyjnym centrum.
Jest także miejscem formacji katolików świeckich, zorganizowanych w różnych grupach religijnych, m.in. takich jak: Rodziny Nazaretańskie czy Magnificat. Tutaj prowadzone są także rekolekcje
dla dziewcząt.
Po 38 latach przerwy Zgromadzenie powróciło do tradycji edukacyjnej w Mariówce. W 1992 r. otworzyło Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. św. Królowej Jadwigi z internatem,
w 1999 r. - Prywatne Gimnazjum Ogólnokształcące, a we wrześniu br. także szkołę podstawową.
Pomóż w rozwoju naszego portalu