Wyciem syren i głosem dzwonu „Pamięć i Przestroga” oraz widowiskiem słowno-muzycznym rozpoczęły się w Wieluniu obchody 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

– Tamten świt, gdy wstawał 82 lata temu, to był dzień, który witał mieszkańców Wielunia i Polaków już w zupełnie innej rzeczywistości – rzeczywistości utraty wolności, ale przede wszystkim w rzeczywistości okupacji, grozy, cierpienia, utraty życia – podkreślił prezydent.

Andrzej Duda przypomniał, że podczas II wojny światowej zginęło 6 mln Polaków. Wskazał również, że dzwon „Pamięć i Przestroga” „jest dzwonem pamięci o 60 mln ofiar II wojny światowej na całym świecie”. – Bijący dzwon jest także przestrogą, ponieważ na świecie – zwłaszcza, niestety, w naszych okolicach – jest w ostatnich latach coraz więcej niepokoju. Widzimy nowe zjawiska, nowe sposoby rozwijania i budowania konfliktów, nowe sposoby wywoływania kryzysów. Nazywa się je często hybrydowymi. Nie jest to wojna, którą można by nazwać wprost, ale to działanie destabilizujące, burzące porządek w krajach, podminowujące pozycję krajów, podminowujące pozycję ich władz. Toczy się je na różne sposoby – i fizycznie, i werbalnie – ubolewał prezydent.

Jednocześnie zaapelował „do wszystkich odpowiednich organów państwa o wyciąganie stanowczych konsekwencji wobec sprawców tego typu zachowań, wobec ludzi, którzy nie wiedzą, co to znaczy Polska wielkimi literami”. – Bo jeżeli będą dopuszczali do tego, że będą ją pisali małymi, to ona zniknie, tak jak znikała już w dziejach przez nieodpowiedzialność, lekceważenie, przez jątrzenie wewnętrznych konfliktów, przez psucie państwa, przez podważanie jego fundamentów. Między innymi to było przyczyną w II Rzeczypospolitej tego, że można nas było napaść i pokonać – zaznaczył Andrzej Duda.

Dodał, że „w Wieluniu rodziny pamiętają, wiedzą doskonale, jaka jest cena bezsilności i bezbronności, które spotkają się z bestialstwem”.

W uroczystości rocznicowe wpisały się również: przekazanie sztafetom z Burzenina, Sieradza i Ostrzeszowa Ognia Pokoju zapalonego w Polskiej Nowej Wsi pod Opolem, międzywyznaniowa modlitwa o pokój, Apel Pamięci, salwa honorowa i złożenie wieńców pod obeliskiem upamiętniającym ofiary bombardowania Wielunia, pod obeliskiem upamiętniającym zburzoną synagogę i żydowskich mieszkańców miasta oraz w miejscu dawnego szpitala Wszystkich Świętych.

Wieluń był jednym z pierwszych miast, na które 1 września 1939 r. spadły niemieckie bomby. Od godz. 4.40 do 14 na miasto spadło 380 bomb o łącznej wadze 46 ton. Według różnych źródeł w wyniku ataku Luftwaffe zginęło od 1200 do ponad 2 tys. osób. W gruzach legło 75 proc. miejskiej zabudowy. Zdaniem historyków, miasto zbombardowano, by przetestować sprzęt i zastraszyć ludność cywilną.