Uroczystą galę, podczas której nagrody wręczy prezes IPN Jarosław Szarek, zaplanowano we wtorek w południe na Zamku Królewskim w Warszawie.

"Rozgłośnia, założona przez zakonników ze Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela (redemptorystów), od 30 lat przybliża słuchaczom, obok treści religijnych czy społecznych, także historię Polski. Dzięki audycjom, takim jak +Rozmowy niedokończone+ czy +Aktualności dnia+, utrwalana jest pamięci o przeszłości, zarówno tej dawnej, jak i najnowszej" - podał IPN, przypominając też, że w 1998 r. Radio Maryja zaapelowało o przekazywanie świadectw dotyczących czasów niemieckiej okupacji. "Reakcja odbiorców zaowocowała ujawnieniem ogromnej skali pomocy niesionej przez Polaków skazanym na zagładę Żydom" - dodał Instytut.

"Ojcowie redemptoryści nie ustają w utrwalaniu pamięci o bohaterstwie Polaków w czasie II wojny światowej" - oceniła kapituła nagrody, której przewodzi prezes IPN. Nagroda ma charakter honorowy, a jej laureaci otrzymują tytuł Kustosza Pamięci Narodowej.

Inni tegoroczni laureaci to ks. Władysław Palmowski - kapelan Solidarności i osób represjonowanych w stanie wojennym w Nowej Hucie w Krakowie; pedagog, publicysta i działacz społeczny Jerzy Giza z Nowego Sącza; działacz Solidarności represjonowany przez władze PRL Czesław Nowak, który był jednym z organizatorów strajków w Gdańsku w grudniu 1970 r., w sierpniu 1980 r., w grudniu 1981 r. i w sierpniu 1988 r., a także Muzeum Polskie w Ameryce.

"Muzeum, działające od 1935 roku, jest jedną z najstarszych organizacji polonijnych w Stanach Zjednoczonych" - podkreślił Instytut.

W czasie uroczystości uhonorowani zostaną również laureaci "Kustosza" z 2020 r. (gala wręczenia nagród nie odbyła się wówczas z powodu epidemii): Kazimierz Cholewa, Wasyl Haniewicz, Andrzej Pityński, Wojciech Ziembiński, a także austriacki Komitet Pamięci Gusen

Nagroda "Kustosz Pamięci Narodowej" przyznawana jest od 2002 r. osobom i instytucjom za upamiętnianie dziejów Polaków z lat 1939-89, a także za działalność publiczną zbieżną z misją IPN. Instytut podkreśla, że wyróżnienie to ma m.in. chronić wartości, dzięki którym Polska przetrwała przez lata zniewolenia. Pomysłodawcą nagrody, która w tym roku przyznana została po raz dwudziesty, był historyk Janusz Kurtyka, prezes IPN w latach 2005-10.

W 2019 r. nagrody wręczono Wandzie Półtawskiej, Januszowi Horoszkiewiczowi, Markowi Strokowi, Polskiemu Towarzystwu Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie, oraz - pośmiertnie - Ryszardowi Kaczorowskiemu, ostatniemu prezydentowi RP na uchodźstwie. W ubiegłych latach laureatami zostali m.in. Władysław Bartoszewski, gen. Janusz Brochwicz-Lewiński "Gryf", Paweł Jasienica, prezydent Lech Kaczyński, Janusz Krupski, rosyjskie stowarzyszenie "Memoriał", a także Tomasz Merta, Zofia i Zbigniew Romaszewscy, historyk prof. Tomasz Strzembosz, Studium Polski Podziemnej, Oleg Zakirow czy Związek Sybiraków. (PAP)

nno/ dki/