Paulini znani są w Polsce przede wszystkim jako kustosze narodowego sanktuarium maryjnego na Jasnej Górze. Od 1991 r. mała wspólnota paulińska opiekuje się także włoskim sanktuarium w Rawennie (santuario Santa Maria in Porto), gdzie od dziewięciu wieków czczona jest grecka ikona Matki Bożej. W 1998 r. polscy paulini otrzymali od kard. Marco CeM, patriarchy Wenecji, wspaniały dar - relikwie ich duchowego ojca, św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Relikwie umieszczono w bazylice Najświętszej Maryi Panny w Porcie, która stała się w ten sposób także sanktuarium paulińskim. 15 stycznia 2002 r. paulini w Rawennie, tak jak ich współbracia na całym świecie, czcili św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Natomiast w niedzielę 20 stycznia odbyły się otwarte uroczystości poświęcone Pierwszemu Pustelnikowi. Wspólnotę paulińską w Rawennie zaszczycił swą obecnością Stefan II Ghattas, katolicki Patriarcha Aleksandrii, zwierzchnik Kościoła koptyjskiego w Egipcie - ojczyźnie św. Pawła. Odprawił on uroczystą Eucharystię w obrządku koptyjskim; koncelebrowali z nim ojcowie paulini i kapłani koptyjscy. Z okazji pobytu Stefana II Ghattasa w Rawennie przeprowadziłem z nim krótką rozmowę.

WŁODZIMIERZ RĘDZIOCH: - Wielce Błogosławiony Patriarcho, kim jest katolicki Patriarcha Aleksandrii?

PATRIARCHA STEFAN II GHATTAS CM: - Należę do Zgromadzenia Misjonarzy św. Wincentego aO Paulo (lazarystów), a od 1986 r. piastuję urząd koptyjskiego Patriarchy Aleksandrii.
Patriarcha stoi na czele całego Kościoła sui iuris, tzn. jest kimś więcej niż arcybiskupem, któremu podlega jedna diecezja. Partiarcha Aleksandrii należy do rady siedmiu katolickich Patriarchów Wschodu, ale - z punktu widzenia chronologicznego i kanonicznego - poprzedza innych Patriarchów. Papież Jan Paweł II mianował mnie kardynałem na konsystorzu 21 lutego 2001 r.

- Proszę nas zapoznać z egipskim Kościołem koptyjskim?

- Kościół w Egipcie powstał w 64 r. w rezultacie działalności św. Marka Ewangelisty. Zwany jest Kościołem koptyjskim od greckiego słowa aigyptos, co oznacza "egipski" (Arabowie, którzy w VII wieku podbili Egipt, przekształcili je w "kopt", "koft"). Po edykcie Konstantyna w IV wieku prawie cała ludność Egiptu przyjęła wiarę chrześcijańską. Niestety, część Kościoła w Egipcie opowiedziała się za doktryną monofizytyzmu, co spowodowało jego rozłam. Powstały w ten sposób dwa biskupstwa: jedno - wierne Konstantynopolowi, drugie - monofizyckie, koptyjskie. W VII wieku chrześcijanie koptyjscy przyjęli z otwartymi rękoma Arabów-muzułmanów, przekonani, że ci pomogą im wyzwolić się z bizantyńskiego jarzma. Wkrótce jednak przekonali się, że popełnili wielki błąd. W ciągu kilku wieków chrześcijanie stali się mniejszością, a dziś na 70 mln mieszkańców jest ok. 7 mln chrześcijan ( katolików koptyjskich jest jedynie ok. 200 tys., podobnie jak protestantów) . Prezydent i rząd są muzułmanami.

- Czy w Egipcie - ziemi pierwszych eremitów - jest wciąż żywa tradycja monastyczna?

- Tradycja monastyczna według reguły św. Pachomiusza jest bardzo żywa, szczególnie w koptyjskim Kościele ortodoksyjnym. Istnieje 7 kwitnących klasztorów: 5 w Wadi´n Natrun i 2 nad Morzem Czerwonym (klasztory św. Antoniego i św. Pawła), oraz wiele mniejszych w różnych diecezjach kraju. Niektórzy mnisi decydują się także, by przez pewien czas prowadzić życie pustelnicze. Z reguły przebywają na pustyni obok klasztoru, do którego należą.

- W tym roku Patriarcha Aleksandrii uczestniczy w uroczystościach na cześć św. Pawła Pierwszego Pustelnika w Rawennie, gdzie jest gościem polskich paulinów, duchowych synów egipskiego mnicha. Czym są dla Wielce Błogosławionego Patriarchy te wspólne uroczystości?

- Bardzo się cieszę z pobytu w Rawennie, gdzie mogę oddać cześć św. Pawłowi wraz z ojcami paulinami, którzy są jego duchowymi synami. Oczywiście, dzisiaj paulini poświęcają się działalności duszpasterskiej i nie prowadzą już życia pustelniczego jak św. Paweł. Zachowali jednak jego ducha, by we współczesnym, chaotycznym świecie ukazywać znaczenie ascezy i modlitwy. Świat potrzebuje tego typu wzorców. Mam nadzieję, że w przyszłości paulini założą także swą wspólnotę w Egipcie, by powrócić do źródeł tradycji św. Pawła Pierwszego Pustelnika.