7 września 1999 r. przypada 62. rocznica koronacji cudownej figury
Matki Bożej, określanej mianem Królowej Polskiego Morza. Znajduje
się ona w sanktuarium maryjnym w Swarzewie, położonym nad Zatoką
Pucką.
Z początkiem kultu figurki Matki Bożej w tej nadmorskiej
wiosce związane są trzy wersje legendy. W dwóch wspomina się o statku
holenderskim, który wiózł figurkę do Gdańska. Według jednej wersji,
w czasie burzy statek miał zaginąć wraz z całą załogą, a uratowana
figurka trafiła do Swarzewa. Zgodnie z drugą, modląca się załoga
miała zostać wysłuchana i wraz z figurką uratować się ze sztormu.
Jest też przekaz wspominający o ukazaniu się nad studnią swarzewską
przedziwnej jasności, a pośród niej figury Matki Bożej. W miejscu
tym, na drodze wiodącej z kościoła do Zatoki Puckiej, stoi okrągła
murowana kapliczka, otoczona wysokimi jesionami, zbudowana w latach
50. w miejscu poprzedniej. W jej wnętrzu znajduje się studzienka
z wodą, o której mówi się, że ma cudowne właściwości.
W legendach wspomina się, że w czasie pojawienia się cudownej
figury w Swarzewie nie było kościoła i dlatego przeniesiono ją na
Hel, do tamtejszego kościoła. Kiedy jednak w czasie reformacji mieszkańcy
Helu zmienili wyznanie, przechodząc na luteranizm, przedmioty dotychczasowego
kultu wrzucili do morza, wśród nich również figurkę, która jeszcze
tego samego dnia cudownie dopłynęła do Swarzewa. Tu zaś z wielką
czcią umieszczono ją w drewnianym kościółku.
Figurę nawiedzali licznie pielgrzymi z całych Kaszub. Za
przyczyną Matki Bożej dokonywały się cudowne uzdrowienia, a przybywający
wierzyli w moc otrzymywanych łask. Świadczą o tym nie tylko dokumenty (m.in. protokoły wizytacyjne), ale wciąż powiększająca się liczba
wotów dziękczynnych. Drewniany kościółek, stojący tu od XV w., wkrótce
został zastąpiony nowym, zbudowanym techniką pruskiego muru, ale
i ten okazał się niewystarczający na potrzeby rosnącego w sławę sanktuarium.
W latach 1877-80 zbudowano większą świątynię, która stoi tu do chwili
obecnej.
W ołtarzu głównym świątyni umieszczono figurę Matki Bożej,
dodając Jej srebrne berło i koronę, a także aureolę ze srebrnej blachy.
Ponadto w kościele znajduje się cenny zabytek malarstwa z XVII w.,
związany z kultem Matki Bożej. Jest nim duży, malowany na desce obraz,
przedstawiający Zatokę Pucką i kościoły w Helu, Pucku i Swarzewie.
Pod malowidłem zaś znajduje się opis legendarnych wydarzeń związanych
z figurą. Na uwagę zasługuje również cenny ołtarz boczny, wykonany
z marmuru i alabastru, datowany na XVII w. Został on przeniesiony
z poprzedniego kościoła. W ołtarzu umieszczone jest malowidło św.
Anny Samotrzeć, a nad nią ukazana jest - co stanowi wielką rzadkość
- Matka Boża w kapeluszu.
Kult Matki Bożej Swarzewskiej, bardzo żywy i szeroko rozpowszechniony
wśród okolicznej ludności, przyczynił się do nadania parafii przez
Stolicę Apostolską aż dwóch odpustów. W 1855 r. papież Pius IX ustanowił
odpust parafialny (potocznie zwany dużym) w dniu 8 września, w święto
Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Następnie w 1882 r. jego następca
na Stolicy Piotrowej, Leon XIII, ustanowił drugi odpust dla parafii
w Swarzewie w dniu 16 lipca, w święto Matki Bożej Szkaplerznej (zwany
potocznie małym, a także rybackim albo węgorzowym). Obydwa odpusty
mają zakres znacznie szerszy aniżeli święta parafialne. Ściągają
na nie do Swarzewa pielgrzymki z całej okolicy.
W okresie międzywojennym do tronu Swarzewskiej Pani przybywały
liczne pielgrzymki, zwłaszcza w czasie słynnych na całą okolicę odpustów.
Największym kultem otaczali Ją zawsze rybacy i wszyscy ludzie morza.
Również na statkach Żeglugi Polskiej SA, zgodnie z życzeniem załóg,
znajdowały się plakietki z wizerunkiem Królowej Polskiego Morza,
które umieszczano najczęściej na honorowym miejscu - w messie kapitańskiej.
Jej wizerunek znajdował się także na statkach pasażerskich "Pułaski", "
Kościuszko" czy "Polonia".
Koronacja cudownej figury szczerozłotymi koronami, połączona
z nadaniem Matce Bożej Swarzewskiej tytułu Królowej Polskiego Morza,
odbyła się 62 lata temu - 8 września 1937 r. Aktu koronacji dokonali:
bp Stanisław W. Okoniewski - ordynariusz diecezji i biskup pomocniczy
Konstanty Dominik, w obecności ok. 50 tys. wiernych oraz przedstawicieli
władz i instytucji państwowych. Z racji uroczystości dokonano również
poświęcenia dzwonu koronacyjnego, ufundowanego przez rodzinę Torlińskich
z Wielkiej Wsi, który po raz pierwszy rozbrzmiewał podczas uroczystości
koronacyjnych (nie zachował się jednak do dziś).
Po II wojnie światowej kult Matki Bożej Swarzewskiej, zwanej
też Gwiazdą Morza, Opiekunką Rybaków, Patronką Żeglarzy, nieustannie
się rozwija. Na tradycyjne odpusty przybywają liczne pielgrzymki.
Mają one swoje tradycyjne trasy, miejsca powitań, pożegnań, postojów.
Część pielgrzymów przybywa nawet wodami Zatoki Puckiej.
Pani ze Swarzewa, uhonorowana specjalnym tronem, patronowała
11 czerwca 1987 r. spotkaniu Papieża Jana Pawła II z ludźmi morza
w Gdyni.
Ojciec Święty wraz ze swoją modlitwą złożył Jej dar w postaci
srebrnego różańca.
Pomóż w rozwoju naszego portalu