Ludzie morza od dawna wzywają imieniem Stella Maris Tę, w której opiekę zawsze ufali - Maryję Pannę. Jej Syn Jezus Chrystus towarzyszył swoim uczniom w przeprawach łodzią, pomagał im w trudach codziennej pracy i uspakajał burze. Także Kościół towarzyszy ludziom morza i troszczy się o szczególne potrzeby duchowe tych, którzy przez życie i pracę związani są z morzem. ( Jan Paweł II, List Apostolski o Duszpasterstwie Ludzi Morza)
Określenie Matki Bożej jako Gwiazdy Morza bierze swój początek
od świadectwa tego, "którego Jezus miłował" i któremu, umierając
na krzyżu, oddał w opiekę swą Rodzicielkę: "Oto Matka twoja" (J 19,
27). Przemilczając starannie swoje imię, autor czwartej Ewangelii
- Jan, pośrednio potwierdza dane tradycji, że to właśnie Maryja stała
się od tej godziny, "kiedy ów uczeń wziął Ją do siebie" (por. J 19,
25-27), przykładem drogi Kościoła, którą musieli przebyć uczniowie
Jezusa, by dotrzeć z Ewangelią do różnych ludów i narodów. A Matka
Jezusa stała się od owej godziny żywym świadectwem wiary i Matką
Kościoła łączącego Jej Syna z ludźmi. To właśnie swej Matce Jezus
powierzył wtedy cały swój Kościół na ziemi. Natomiast po zmartwychwstaniu
powiedział swoim uczniom: "... gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie
Jego moc i będziecie moimi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei,
i w Samarii, i aż po krańce ziemi" (Dz 1, 8).W słowach tych zawiera
się cała misja apostolska uczniów Jezusa Chrystusa oraz wszystkich
misjonarzy udających się do pogan z Jego Dobrą Nowiną. Dla wielu
z nich droga prowadziła przez morze, po którym - w owym czasie i
aż po dziś dzień - żegluga odbywa się przy orientowaniu na Gwiazdę
Polarną. Tę Gwiazdę zwie się także Polaris lub inaczej Stella Maris
- Gwiazda Morza. Znajduje się ona w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy (
Ursa Minior) na północnym sklepieniu nieba.
Choć nosząca tyle różnych nazw Gwiazda pod względem jasności
nie należy do gwiazd najodpowiedniejszych dla przeprowadzania obserwacji,
to znajduje ona jednak wciąż praktyczne zastosowanie w astronawigacji
i nawigacji morskiej. A dzieje się tak dlatego, że Gwiazda ta plasuje
się stale w pobliżu bieguna północnego, a jej deklinacja wynosi w
przybliżeniu 89 st. N.
Z położenia tej Gwiazdy wynikają dwie zależności upraszczające
postępowanie przy obliczaniu linii pozycyjnej, a mianowicie:
a) rzut Gwiazdy Polarnej na powierzchnię Ziemi znajduje
się niezmiennie w pobliżu północnego bieguna geograficznego i wobec
tego z wystarczającą dokładnością można przyjąć, że równoleżnik,
na którym rzeczywiście się znajduje dany obserwator czy statek, jest
wprost punktem precyzyjnym;
b) zmierzona i przeliczona odpowiednio wysokość Gwiazdy
Polarnej tylko nieznacznie różni się od szerokości geograficznej
obserwatora; znając zatem tę różnicę oraz wysokość Gwiazdy Polarnej
można określić szerokość, na której aktualnie znajduje się dany obserwator;
tę szerokość, w odróżnieniu od zaliczonej, nazywamy szerokością obserwowaną,
czyli gammą.
Właśnie ten astronomiczny fenomen, kontekst czy charakter
Gwiazdy Polarnej sprawił, iż została ona już dawno temu określona
królową wśród gwiazd, później pobożni marynarze nadali jej po prostu
jeszcze jedno imię: Maryja Gwiazda Morza - Stella Maris. To według
tej Gwiazdy orientowali się w swoich podróżach Apostołowie Chrystusa
- św. Piotr, św. Paweł, Ewangeliści - św. Jan, św. Łukasz i św. Marek,
a po nich wszyscy wielcy odkrywcy oraz święci i misjonarze nowych
ziem i ludów. I tak to wciąż trwa.
Św. Jan, pod którego opiekę oddał Jezus swoją Matkę,
opisuje w dwunastym rozdziale Apokalipsy dziwne widzenie. Widzi walkę
smoka z tajemniczą Niewiastą obleczoną w słońce i księżyc pod jej
stopami, a na Jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu (por. Ap 12, 1)
. To wymowne widzenie umiłowanego ucznia Chrystusa wskazuje miejsce
przebywania Maryi: firmament nieba.
I tam - w tym niebiańskim wizerunku - ludzie morza odnajdują
stale Tę, która wraz z ciałem i duszą została wzięta przez Syna do
nieba. Do stanu, o którym "ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało,
ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował
Bóg tym, którzy Go miłują" (1 Kor 2, 9).
Najświętsza Maryja Panna jest najlepszym wzorem wszelkich
cnót. Jest więc przez ludzi czczona i proszona jako Pani, Królowa,
Matka albo - z głębi serca - przyzywana jako Matuchna, Mateczka,
Bogarodzica, Przenajświętsza Panna, Miriam, Myrjam, Mary, Maryja;
skromna żydowska dziewica, wybrana i wywyższona przez Boga, od początków
Kościoła jest kochana i wielbiona przez ludzi. Przez ludzi morza
Maryja czczona jest od dawna jako ich Stella Maris - Gwiazda Morza;
a to również dlatego, że wyraz "morze" wpisany jest w Jej imię. Bowiem
drugi człon Jej imienia "jam" po aramejsku oznacza - morze, a całe
zaś imię można odczytać jako "gorzkie morze" bądź też "morze goryczy"
. Ta ostatnia interpretacja najwyraźniej nawiązuje do postaci Matki
Jezusa jako Boleściwej czy Współcierpiącej wraz ze swoim Synem pod
Jego Krzyżem. Jest to też zapewne najbliższe określenie Matki Bożej
jako Gwiazdy Morza, która jest widzialnym znakiem, przykładem, sprawdzianem,
wzorem, za którym mamy podążać. Czyli za tym wszystkim, co współtworzy
nasze bezpieczeństwo, człowieczeństwo, los i nasze ludzkie życie.
Byśmy stale podążali za prowadzącą nas niezawodnie i pewnie Gwiazdą.
Gwiazdo Morska - módl się za nami!
Pomóż w rozwoju naszego portalu