W słowie wprowadzenia skierowanym do uczestników uroczystości Michael Schudrich - Rabin Polski powiedział między innymi – jesteśmy tutaj na rocznicy upamiętniającej likwidację Getta. Warto pomyśleć w jaki sposób ten proces się zaczął. Holokaust był czymś unikalnym i nie można pomyśleć, że był inny – nowy. Nie, on był unikalny! Jednak nie oznacza to, że nie można się czegoś nauczyć od holokaustu w naszych czasach. Jak to się zaczęło? Istotne jest tu jedno słowo – „podludzie”. Jeśli zaczniemy mówić, że jakaś grupa – to nie są ludzie – oni są w jakiś sposób gorsi od nas, to już powinno się zapalić u nas czerwone światło. Uwaga! Uwaga! Pamiętajmy, że kiedy słyszymy, iż jedna grupa ludzi już nie jest prawdziwymi ludźmi – że są gorsi od nas – to nie musi być holokaust, ale to już oznacza coś złego! – zauważył rabin!
Następnie Dawid Szychowski – Rabin łódzkiej Gminy Żydowskiej - odczytał w języku hebrajskim Psalm 130, po czym tym samym psalmem modlili się ksiądz biskup Ireneusz Pękalski oraz duchowni z łódzkiego oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej. Odtworzono także żydowskim Kadisz, który podczas ubiegłorocznych – jubileuszowych uroczystości – odmówił Jehuda Widawski – ocalały z Ghetta Litzmannstadt.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Uroczystości na łódzkim kirkucie zakończyło złożenie zniczy pod pomnikiem upamiętniającym likwidację łódzkiego Getta przez ocalałych.
Przez 5 lat okupacji przez łódzkie Getto przeszło 200000 Żydów z Łodzi, z pobliskich miejscowości oraz z miast Rzeszy i protektoratu Czech i Moraw. Cierpiących głód mieszkańców zmuszono do niewolniczej pracy na rzecz niemieckiej gospodarki wojennej. Latem 1944 roku na rozkaz niemieckich władz okupacyjnych Getto zlikwidowano jako ostatnie w Europie. Wojny przeżyła tylko garstka mieszkańców Getta.
Cmentarz żydowski w Łodzi został założony w 1892 roku, położony w południowej części Bałut, na niewielkim wzniesieniu pomiędzy ulicami Bracką, Zagajnikową, Zmienną i Inflancką. Łódzki kirkut jest największa w Polsce pod względem powierzchni nekropolia żydowska (42 ha, ponad 230 tys. pochowanych, w tym ok. 45 tys. stanowią mogiły zmarłych i zamordowanych w okresie funkcjonowania łódzkiego getta). W momencie założenia był największym cmentarzem żydowskim w Europie, obecnie największym jest cmentarz berliński.