Święty Mikołaj to jeden z najbardziej popularnych świętych w Kościele. Imię Mikołaj składa się z greckich słów Nike - zwycięstwo i laos - lud, co oznacza: „dający ludowi zwycięstwo”. Mikołaj urodził się ok. 270 r. w mieście Patara (Licja w płd.-zach. Azji Mniejszej, obecnie Turcja) i był jedynym dzieckiem zamożnych rodziców. Już w dzieciństwie często się modlił i był wrażliwy na biedę innych. Po śmierci rodziców odziedziczył majątek, którym chętnie dzielił się z potrzebującymi. Mikołaj po wyświęceniu na biskupa miasta Miry (obecnie Demere) odznaczał się wielką gorliwością pasterską, jak również troską o biednych. Za panowania cesarza Dioklecjana, gdy wybuchło prześladowanie chrześcijan, Biskup Mikołaj został uwięziony i dopiero w 313 r. wyszedł na wolność. Sławy przysporzyła mu interwencja u cesarza Konstantyna I na rzecz trzech młodzieńców skazanych za błahe przewinienie na karę śmierci. Zmarł 6 grudnia ok. 345-352 r. w Mirze i tam też został pochowany z wielką czcią. Przez całe swoje życie czynił ludziom dobro. W 1087 r. relikwie św. Mikołaja marynarze zabrali do miasta Bari we Włoszech.
Św. Mikołaj znany jest z wielu cudów, które dokonały się za jego przyczyną. Często powtarzana jest tzw. złota legenda, która mówi, że Święty dyskretnie podrzucił pieniądze zubożałemu szlachcicowi w Patarze, by ułatwić mu wydanie za mąż trzech jego córek. Znany jest też z tego, że przez modlitwę uratował żeglarzy tonących podczas burzy morskiej.
Na obrazach i rzeźbach św. Mikołaj przedstawiany jest jako anioł w stroju biskupim, lub z chlebem - symbolem jego dobroci, z kotwicą i okrętem, ponieważ uratował żeglarzy. Jest także ukazywany z księgą Pisma Świętego - symbolem oznaczającym najwyższy autorytet wiary i nauki Chrystusa, a także z trzema złotymi kulami - obrazującymi posag dla panien. Można również spotkać św. Mikołaja z kościołem i cerkwią, gdyż patronuje chrześcijanom zachodnim i wschodnim. Według legendy, otrzymał paliusz od Matki Bożej, dlatego widzimy go z tym symbolem władzy biskupiej.
Liczne są także zwyczaje i obrzędy związane ze św. Mikołajem. Na wsi polskiej św. Mikołaj był uważany za opiekuna pasterzy. W XIII wieku istniał w szkołach polskich zwyczaj rozdawania - pod patronatem św. Mikołaja - zapomóg i stypendiów. Ze szkół zwyczaj ten szybko przeniknął do rodzin polskich, gdzie przetrwał i funkcjonuje do dziś. Z kolei rózga św. Mikołaja należy do symboli życia. Jako narzędzie kary, służyła oddalaniu zagrażających życiu mocy i przekazywaniu pozytywnej siły witalnej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu