Aby posługa organisty w Kościele płockim zawsze była związana z pierwszym scenariuszem, 20 maja br. wszyscy pełniący ją na terenie naszej diecezji zostali zaproszeni do udziału w sesji naukowej, zorganizowanej przez Diecezjalne Studium Organistowskie im. ks. Eugeniusza Gruberskiego, działające w ramach Soborowego Studium Teologiczno-Pastoralnego Diecezji Płockiej. Sesja była pierwszym z cyklu spotkań przewidzianych programem stałej formacji muzyczno-liturgicznej, którą zostaną objęci wszyscy organiści.
Zanim rozpoczęto część naukową ponad 200 zgromadzonych osób wysłuchało koncertu organowego w wykonaniu Pawła Górczyńskiego, wykładowcy w Diecezjalnym Studium Organistowskim, który wykonał kilka utworów z epoki baroku i oświecenia.
Obradom przewodniczył ks. kan. dr Daniel Brzeziński, dyrektor Soborowego Studium Teologiczno-Pastoralnego i przewodniczący Diecezjalnej Komisji Liturgicznej. W krótkim słowie inaugurującym obrady wyraził wdzięczność Biskupowi Płockiemu za objęcie patronatu nad sesją, przywitał także zaproszonych prelegentów i przedstawicieli wydawnictw muzycznych.
Pierwszą prelekcję wygłosił dyrektor Diecezjalnego Studium Organistowskiego, muzykolog ks. dr Piotr Wiśniewski. W swoim wystąpieniu nakreślił zadania organistów w świetle odnowionej liturgii po Soborze Watykańskim II. Przypomniał, że ich funkcja wymaga, by „nie tylko byli muzykami, lecz czuli ducha świętej liturgii”. Prelegent zwrócił uwagę na podstawowe liturgiczne zadania organistów, wśród których są akompaniament oraz gra solowa. W tym kontekście przypomniał, że akompaniament dozwolony jest w ciągu całego roku liturgicznego, gra solowa zaś zabroniona podczas Triduum Paschalnego. Akompaniament nie może towarzyszyć wszystkim śpiewom w liturgii. Nie wolno akompaniować m.in. śpiewom solowym celebransa i diakona (np. śpiew prefacji lub Ewangelii), chyba że zastępują oni psałterzystę. Ks. Wiśniewski zwrócił również uwagę na konieczną umiejętność transponowania pieśni, które w wielu śpiewnikach zapisane są w zbyt wysokich tonacjach.
Omawiając zadanie gry solowej, muzykolog przypomniał, że musi ona odpowiadać poszczególnym częściom liturgii. Podkreślił też, że w trakcie liturgii organista nie powinien być psałterzystą, kantorem czy dyrygentem chóru. Część tych funkcji może spełniać poza liturgią. Wtedy też powinien uczyć wiernych pieśni, w tym także śpiewów gregoriańskich. „Brak znajomości chorału gregoriańskiego praktycznie dyskwalifikuje organistę jako muzyka kościelnego” - stwierdził Prelegent.
Do referatu ks. Piotra Wiśniewskiego nawiązał w krótkim wyjaśnieniu ks. Daniel Brzeziński, który zwrócił uwagę na sens wyrażenia „Triduum Paschalne”. „Nie są to 3 dni, lecz 3 etapy zbawczego dzieła Chrystusa: męka i śmierć, spoczynek w grobie i zmartwychwstanie. Dlatego nie należy po Wigilii Paschalnej, która jest już obchodem Zmartwychwstania Pańskiego, śpiewać Gorzkich żali” - mówił ks. Brzeziński. Przypomniał też, że nie wolno zastępować części stałych Mszy św. piosenkami religijnymi.
Kolejną prelekcję wygłosił ks. dr Franciszek Koenig, teolog i muzykolog, pełniący funkcję diecezjalnego wizytatora ds. organów i organistów w diecezji gliwickiej. W wystąpieniu Odpowiedzialność organisty w zakresie właściwego utrzymania organów przypomniał, że organiści wraz z rządcami parafii są odpowiedzialni za prawidłowe funkcjonowanie organów. Ks. Koenig podkreślił, że instrumenty te są niezmiernie kosztowne i wymagają stałego nadzoru organmistrzowskiego. „Organy są często najcenniejszym przedmiotem w świątyni, zwłaszcza że niejednokrotnie są instrumentem zabytkowym, bowiem buduje się je na ok. 200 lat” - wyjaśniał Prelegent. Dodał, że budowa jednego głosu organowego to koszt ok. 20-25 tys. zł, zaś generalny remont jednego głosu to 5-6 tys. zł.
Referat ks. Franciszka Koeniga zakończył pierwszą część obrad. Po półgodzinnej przerwie na kawę, serwowaną w gościnnych progach seminaryjnego refektarza, uczestnicy zgromadzili się ponownie w sali obrad, by wysłuchać dwóch komunikatów. Pierwszy z nich wygłosił wikariusz parafii św. Tekli w Ciechanowie, liturgista ks. dr Cezary Bodzon, który zapoznał słuchaczy z zasadami doboru pieśni liturgicznych do poszczególnych części Mszy św. Drugi komunikat, poświęcony kwestiom prawnym związanym z zatrudnieniem i pracą organisty w parafii, zaprezentował kanonista ks. dr Andrzej Nowicki, kanclerz Kurii Diecezjalnej w Toruniu.
Sympozjum zwieńczyła dyskusja. W trakcie sesji organiści mieli także możność zapoznania się z ofertą wydawnictw muzycznych „Polihymnia” z Lublina oraz „Hejnał” z Płocka.
W sesji naukowej wzięło udział ponad 200 z ok. 220 organistów, jacy pełnią posługę w 244 parafiach na terenie naszej diecezji. Zdecydowaną większość (ok. 95%) wśród podejmujących to zajęcie stanowią mężczyźni.