To dwudniowe spotkanie z przyrodą i kulturą Ziemi Biłgorajskiej było wspólnym dziełem Starostwa Powiatowego w Biłgoraju, Zespołu Szkół Leśnych w Biłgoraju, Nadleśnictwa Biłgoraj, PTTK Oddział w Biłgoraju, Kapituły „Dziedzictwo Narodu Święta Sprawa” i Polskiego Klubu Ekologicznego.
Pomysł zorganizowania konferencji pojawił się w dobrym momencie historii regionu, obecnie bowiem, pod wpływem zmian o wymiarze międzynarodowym i współczesnych dążeń do Europy, często zapominamy o tej małej Ojczyźnie, tak obfitującej w bogactwa przyrodnicze, kulturowe i historyczne. Zapatrzeni w wielki świat nie pamiętamy o tym, że rzeczywistość, w której żyjemy na co dzień, ma nam wiele do zaoferowania. To właśnie odkryciu tych walorów, przypomnieniu historycznych korzeni, promocji Ziemi Biłgorajskiej, miała służyć konferencja, podczas której swoje referaty zaprezentowało wielu znakomitych prelegentów.
Msza św. w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju pod przewodnictwem bp. Jana Śrutwy rozpoczęła spotkanie. Pierwszym punktem konferencji było uroczyste posadzenie dębu „Jan Paweł II” na placu przy budynku administracyjnym Nadleśnictwa Biłgoraj, przy ul. Zamojskiej 96. Jest to jedno z 1000 młodych drzewek ofiarowanych przez Nadleśnictwo w Tomaszowie Lubelskim, które zapuściły swe korzenie w poszczególnych parafiach diecezji zamojsko-lubaczowskiej. „Inicjatywa sadzenia dębów, będących pomnikami dla przyszłych pokoleń pojawiła się w 26. rocznicę wyboru na Stolicę Apostolską Jana Pawła II, w podzięce za Jego wielki pontyfikat. W tym celu powołano Kapitułę „Dziedzictwo Narodu Święta Sprawa”, która rozpoczęła akcję sadzenia drzewek od ich poświęcenia w Watykanie i posadzenia pierwszego dębu w Ogrodach Watykańskich. Następnie 30 kwietnia 2005 r., podczas Mszy św. w katedrze zamojskiej, celebrowanej przez bp. Jana Śrutwę, dęby przekazano parafiom diecezji zamojsko-lubaczowskiej oraz samorządowcom. Od maja do sierpnia 2005 r. w każdej parafii posadzono co najmniej po trzy dęby, przyjmując zasadę, iż pierwszy dąb poświęcony zostanie Janowi Pawłowi II, drugi - kard. Stefanowi Wyszyńskiemu, trzeci - osobie zasłużonej dla danej parafii lub istotnym wydarzeniom” - zaznaczył w swoim wystąpieniu starosta biłgorajski Stanisław Schodziński, członek Kapituły „Dziedzictwo Narodu Święta Sprawa”.
Marian Sadłos, autor programu sadzenia dębów, przedstawił genezę pomnikowych dębów, powracając do lat wojny. Opowiedział o wikariuszu ze swojej rodzinnej parafii w Lipsku nad Wisłą, który „zbierał małe grono ministrantów, brał łopatę, sadzonkę drzewka, odręcznie pisał akt posadzenia drzewka (...) i czytał zawartą w akcie historię opowiadającą w skrócie o najeździe barbarzyńców na naszą Ojczyznę. Akt wkładał w butelkę, lakował, a my (...) umieszczaliśmy go obok sadzonki drzewka i zakopywaliśmy. Byliśmy bardzo dumni z naszego udziału w tym przedsięwzięciu, z odrobionej lekcji historii”.
Podczas konferencji nie zabrakło też tematów mających zachęcić do odwiedzania i poznawania terenów Ziemi Biłgorajskiej i Roztocza. Prezes PTTK oddział Biłgoraj, Marian Kurzyna, mówił o walorach przyrodniczo-kulturowych Puszczy Solskiej i Roztocza. Prof. Roman Dziedzic z Akademii Rolniczej w Lublinie, prezentując osobliwości fauny Puszczy Solskiej, zapewnił tym samym jej promocję. Wszyscy zainteresowani obecnością znaków i śladów chrześcijaństwa na naszych terenach zaspokoili swą ciekawość słuchając referatu ks. dr. Wiesława Oleszka, członka Kapituły „Dziedzictwo Narodu Święta Sprawa”. Natomiast Adam Kornat, zastępca dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych z Lublina przedstawił program ochrony przyrody, walorów krajobrazowych i kulturowych, odtwarzania i wzbogacania przyrody.
Kolejną grupę stanowiły tematy historyczne, takie jak: Leśnicy w walce narodowowyzwoleńczej dr. Romana Gadzikowskiego, seniora lubelskiego leśnictwa i byłego żołnierza AK, Kampania wrześniowa na terenie Puszczy Solskiej - referat Tomasza Bordzania z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej, a także Puszcza Solska w powstaniu styczniowym - wystąpienie Tomasza Brytana. Dzięki tym tematom słuchacze mogli sobie uświadomić, że Puszcza Solska to nie tylko drugi co do wielkości w Polsce kompleks leśny, ale także miejsce krwawych walk o wolność Ojczyzny, w szczególności walk partyzantów z wojskami niemieckimi podczas II wojny światowej, zwłaszcza pod Osuchami i na Porytowym Wzgórzu, w Lasach Janowskich. Do wielowymiarowego charakteru konferencji przyczyniła się prelekcja ks. prof. Tadeusza Guza, który mówił o filozoficznych aspektach relacji pomiędzy przyrodą a kulturą.
Konferencję uświetniła młodzież z Zespołu Szkół Leśnych w Biłgoraju, przygotowując ciekawe prezentacje multimedialne pt.: Martwe drzewa oraz Tradycje łowieckie. Uczestników zachwycił także koncert sygnalistów z ww. szkoły, grających na rogach sygnały umowne, stosowane podczas polowania.
Po zakończonej części konferencyjnej zaproszeni goście mieli możliwość uczestniczenia w zajęciach terenowych, podczas których zaznajomili się z historią i planem rozwoju Zespołu Szkół Leśnych, poznawali okolicę, jej historię i kulturę. Odwiedzone przez gości miejsca, takie jak: rezerwat torfowiskowy Obary - wyłączony drzewostan nasienny oraz miejsce bytowania i toków głuszców, wzgórze Polak, Kościół na wodzie w Zwierzyńcu, Roztoczański Park Narodowy - Florianka, z pewnością są wielkimi atrybutami regionu Puszczy Solskiej oraz Roztocza i mogą stanowić naszą wizytówkę nie tylko w Polsce, ale także poza jej granicami.