Wszyscy Polacy od wieków za honor poczytywali sobie pielgrzymkę do Częstochowy, szli tam pieszo, w trudach i znojach, wszyscy chcieli spojrzeć w dobrotliwe oczy Maryi, zawierzyć się Jej bezgranicznie i oddać całkowicie. Świętość tego miejsca uszanować musieli nawet zaborcy i okupanci. Przez całe stulecia Jasna Góra była źródłem otuchy, gdy wydawało się, że już wszystkie światła nadziei w narodzie zagasły.
„Nowy Testament pokazuje Ją (Maryję) nie tylko na początku, ale i na końcu życia Chrystusa, a także przy rozpoczęciu Jego publicznego posługiwania i przy narodzeniu Kościoła” - tak pisze ks. Adam Rybicki w Leksykonie duchowości katolickiej. Maryja jest obecna przy końcu życia ziemskiego Jezusa, który umiera na krzyżu za zbawienie świata. Nad Jego głową widnieje, na tabliczce, tytuł Jego winy: „Jezus Nazarejczyk, król żydowski”. Tytuł ten wynikał z treści rozprawy sądowej przed Piłatem. Piłat pytał: „A więc jesteś królem? Odpowiedział Jezus: „Tak, jestem królem” a wcześniej powiedział: „Królestwo moje nie jest z tego świata” (por. J 18, 33-37). A więc tytuł „królewski” Jezusa Chrystusa nie pochodzi ani z ludzkiego wyboru, ani z ludzkiego nadania.
Maryja o królewskiej godności swojego Syna dowiaduje się już w dniu zwiastowania: „Będzie On wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca” (Łk 1, 32-33). Słusznie więc Maryi przysługuje tytuł Królowej. Nie przypadkowo więc piąta tajemnica chwalebna Różańca świętego nosi wezwanie: „Ukoronowanie Maryi na Królową nieba i ziemi”, a w Litanii Loretańskiej znalazło się aż 14 wezwań rozpoczynających się od tego tytułu - od „Królowo Aniołów” po „Królowo Polski”.
O. Stanisław Kałdon w swoich Kazaniach Maryjnych pisze: „Przyszła do nas ze świętym Wojciechem. To właśnie z jego ducha wyrasta pierwsza pieśń maryjna, jaką śpiewało polskie rycerstwo, które wzięło ją za hymn narodowy: Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja. Przyzwyczailiśmy się mówić: „nasza Matka i Królowa”. Tytuł Królowa jest tytułem oficjalnym, potwierdzonym przez władców i włączonym w tradycję narodową. Do Niej szli wszyscy królowie, od Władysława Jagiełły poczynając. Nie był tylko w Częstochowie ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski, choć na jego przybycie zbudowano specjalną bramę przy Klasztorze Jasnogórskim. Już Jan Długosz w swoim Liber Beneficiorum używa tytułu Królowa. A oto cytat: „Obraz Maryi Najchwalebniejszej i Najdostojniejszej Dziewicy i Pani, Królowej świata i Królowej naszej... o przeładnym wyrazie twarzy, która spoglądających przenika szczególną pobożnością - jakbyś na żywą patrzył”.
Obrona Jasnej Góry w czasie potopu szwedzkiego w 1655 r. upewniła naród, że Królowa Polski czuwa nad jego losami. Dlatego król Jan Kazimierz 1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej uroczystym aktem oddał kraj pod opiekę Matki Bożej, obierając Ją Królową Polski.
Oficjalnie święto Królowej Polski zostało ustanowione dopiero na początku XX w. przez papieża Piusa X i początkowo tylko dla archidiecezji lwowskiej. Na całą Polskę rozszerzył je papież Pius XI w 1924 r. Natomiast Jan XXIII ogłosił Najświętszą Maryję Pannę Królową Polski - główną patronką kraju razem ze świętymi biskupami i męczennikami Stanisławem i Wojciechem. Tegoż papieża tak ciepło wspomniał Stefan Kardynał Wyszyński w swoim przemówieniu 15 sierpnia 1960 r. podczas pierwszego Ogólnopolskiego Kongresu Królowej Polski: „Obecnie panujący papież Jan XXIII na chwilę przed swoją koronacją wołał do mnie: »Częstochowa, Częstochowa! Spraw to, aby się wiele za mnie modlono przed waszą Matką Bożą«. Pragnął tego, bo sam był kiedyś na Jasnej Górze jako pielgrzym. W księgach pamiątkowych zostawił napis, ślad swej obecności: »Niechże zapanuje pokój mocą Twoją, Królowo Polski, i obfitość w strażnicach Twoich«”.
Moc i potęgę Królowej Polski rozumieli także nasi wrogowie. Generalny gubernator Hans Frank w 1940 r. pisał: „Gdy wszystkie światła dla Polski zgasły, to wtedy była jeszcze Święta z Częstochowy i Kościół”. Ale najlepiej rolę Maryi jako Królowej Polski rozumieli Pasterze Kościoła w naszej Ojczyźnie. Pod przewodnictwem kard. Augusta Hlonda 8 września 1946 r. milionowa rzesza Polaków dziękowała na Jasnej Górze Bogu za uratowanie Narodu od totalnej zagłady. Na łożu śmierci w 1948 r. mówił: „Zwycięstwo, gdy przyjdzie, będzie to zwycięstwo Matki Najświętszej. Ja odejdę, ale przyjdzie inny i moje dzieło poprowadzi dalej”.
Testament Prymasa Hlonda stał się programem duszpasterskim jego następcy Prymasa Wyszyńskiego, który „wszystko postawił na Maryję”. Dzieło zawierzenia losów Narodu i Kościoła Maryi - Królowej Polski zawarł Prymas Tysiąclecia w Jasnogórskich Ślubach Narodu i w Wielkiej Nowennie przed millenium chrztu Polski, której ukoronowaniem był milenijny „Akt oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego”.
W ramach Wielkiej Nowenny i przygotowań do millenium chrztu Polski kopia Wizerunku Matki Bożej - Królowej Polski 26 sierpnia 1957 r. rozpoczęła peregrynację. Królowa Polski wyruszała w drogę, aby nawiedzić kościoły katedralne i świątynie parafialne. Peregrynacja obrazu była wielką manifestacją wiary. I tak jest do dziś.
W ubiegłym roku, od marca do września, Maryja nawiedziła również naszą diecezję zamojsko-lubaczowską. Ileż łask, nawróceń, pojednań dokonało się dzięki tym odwiedzinom, wie tylko Ona i Jej Syn. Przeżyjmy z wiarą uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, powtarzając jak nasi przodkowie: „Maryjo, Królowo Polski, jestem przy Tobie, pamiętam, czuwam!”.