Historia miejsca kultu

Sporne, dzisiaj jeden z wielu przysiółków Korczyny, usytuowane jest w południowo-zachodniej części gminy Korczyna. Od strony południowej przylega bezpośrednio do granicy miasta Krosna.
Jadąc z Krosna ulicą Białobrzeską lub idąc szlakiem turystycznym przez pasmo góry Garncarskiej dociera się do miejsc, skąd rozciąga się przepiękny widok na usadowioną w dolinie potoku Morcinek miejscowość Sporne, a za nią pasmo Łysej Góry i pasmo góry Zamkowej, na którym widać ruiny zamku Kamieniec (Odrzykońskiego), rezerwat skalny „Prządki” oraz na pasmo wzgórz Królewskiej Góry. Nieznana jest dokładna data założenia osady a następnie wsi. Prawdopodobnie miało to miejsce w XIII w. Najstarsze dokumenty historyczne, w których wspomina się o Spornem, pochodzą z 1402 r. Zostały wydane przez Macieja, biskupa przemyskiego i dotyczą uposażenia kaplicy zamku Kamieniec leżącego wówczas w ziemi sanockiej. Dziesięcinę ze Spornego pobierali kapelani do 1637 r., tj. do czasu, gdy ówczesny właściciel Zamku Wyższego Piotr Firlej zawarł umowę z kapelanem Janem Zbigniewiczem, na podstawie której zamiast dziesięciny miał otrzymywać od ludzi tej wsi siedem florenów rocznie.
Inne dokumenty, w których się wspomina między innymi o wsi Sporne dotyczą już parafii Korczyna. W 1621 r. Sebastian Pelcz, zagrodnik korczyński, wybudował kościół dosyć obszerny, drewniany, pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, który 24 kwietnia 1622 r. poświęcił Jan Wężyk, biskup przemyski. Kościół miał pięć ołtarzy. Parafia obejmowała wieś Korczynę, Sporne, Podzamcze i liczyła dusz 800. Wielokrotnie miejscowość wymieniana jest w aktach związanych z podziałem dóbr pomiędzy poszczególnych spadkobierców, we władaniu których były okoliczne ziemie. W różnych okresach swojego istnienia Sporne było własnością dziedziców Zamku Wyższego bądź Niższego. Doceniając pracowitość i uczciwość mieszkańców, w 1705 r. Mikołaj Henryk Firlej z Dąbrowicy - kanonik krakowski, nadał im dożywotnie prawo pasienia krów na „dębinie”. Oryginał aktu z pieczęciami jest w posiadaniu mieszkańców. Akt ten, jak i wcześniejsza przynależność do parafii w Korczynie, na stałe związał mieszkańców gromady spornieńskiej z dziedzicami dworu korczyńskiego i Korczyną.
Polski pejzaż nierozerwalnie związany jest z krzyżem, kapliczką, figurą czy kościołem. Nie inaczej jest więc w Spornem, w którym na przestrzeni minionych wieków i obecnych lat jego mieszkańcy byli w 100% wyznania rzymskokatolickiego, uczestniczyli w życiu sakralnym parafii Korczyna, wspierali wszelkie inicjatywy związane z jej działaniem o czym świadczą posiadane dokumenty oraz kronikarskie zapisy i tak:
Najstarsza zachowana spornieńska kamienna kapliczka stoi w pł-zach. części Spornego. Kapliczka jest trójkondygnacyjna, kształtu słupowego o wysokości ~4 m. Na dolnej części od strony ulicy znajduje się płycizna z napisem: NA CHWAŁĘ BOGU FUNDATORZY KATARZYNA WAWRZYNIEC URBANKOWIE R. P. 1863. W górnej części znajduje się nisza. Po obu jej stronach widoczne są kontury kolumienek. Wewnątrz niszy znajduje się kamienna figurka Madonny z Dzieciątkiem. Na szczycie osadzony jest kuty krzyż stalowy.
Dzisiaj trudno jest jednoznacznie ustalić, jaka była faktyczna intencja fundatorów jej wybudowania. Był to okres powstania styczniowego narodu przeciw uciskowi zaborców rozpoczętego 22 stycznia 1863 r. Nie udało mi się ustalić czy ktokolwiek z tej rodziny brał czynny udział w powstaniu i z tym związana była jej budowa, czy też była ona wyrazem rozwijającego się wówczas w kraju kultu i szczególnej czci Matki Bożej. Godnym odnotowania jest fakt, że następnym sukcesorem kapliczki została rodzina Tomkowiczów, a z tej dziewięcioosobowej rodziny pięć najstarszych sióstr przyjęło śluby zakonne.
Jak dobrze pamiętam, w latach powojennych, zawsze w maju wieczorem obok przystrojonej kwiatami kapliczki gromadziła się młodzież i dorośli, modląc się i śpiewając pieśni do Matki Bożej. Od czasu wybudowania kościoła filialnego, pieśni i nabożeństwa majowe są sprawowane tamże, a tylko nieliczni wierni gromadzą się sporadycznie pod kapliczką.
W latach 1881-1888 - spornianie czynnie fizycznie i finansowo wspierali budowę murowanego kościoła w Korczynie, poświęconego w 1882 r. przez bp. Ignacego Łobosa, sufragana przemyskiego.
Od roku 1908 - finansowo i czynnie fizycznie podjęli budowę nowego kościoła parafialnego w Korczynie pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polski, jako czwartego w historii parafii, wybudowanego w latach 1910-1914, konsekrowanego 23 maja 1914 r. przez biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara.
Znaczna odległość od kościoła parafialnego powodowała jednak, że większość wiernych uczestniczyła w coniedzielnej liturgii Mszy św. w kościołach pobliskiego Krosna.

Historia budowy kościoła filialnego

W latach II wojny światowej, w chwilach grozy, rozpaczy i bezradności człowieka wobec okrucieństwa faszystów, grupa ludzi ukryta w schronie (piwnicznej ziemiance), w gorącej modlitwie prosiła Matkę Bożą o ratunek. Równocześnie złożyła obietnicę wybudowania Jej przydrożnej, dziękczynnej kaplicy. Spokojnie mijały powojenne lata. Każdy żył swoim życiem i wydawało się, że starsi zapomnieli o swoim przyrzeczeniu. A Matka Boża była jak zawsze cierpliwa i potrafiła czekać. Z chwilą przyjęcia przez naszą wspólnotę kopii małego obrazu Matki Bożej Częstochowskiej powróciła myśl, aby spełnić złożoną obietnicę.
W maju 1981 r. odbyło się pierwsze spotkanie pod przewodnictwem gorącego zwolennika budowy ks. prał. Stanisława Władyki, który wiedział o złożonej przez wiernych obietnicy, i wówczas podjęto decyzję o budowie kościoła.
Przewodniczącym społecznego komitetu budowy został wybrany Bolesław Szmyd. Był to bardzo trudny okres do realizacji tego typu zamierzeń, a wprowadzony 13 grudnia 1981 r. stan wojenny jeszcze opóźnił działania zarówno w uzyskaniu pozwolenia, jak i rozpoczęciu budowy. Kościół zaprojektował architekt Jan Rządca z Leska. Stawiane wówczas trudności nie zniechęciły jednak do kontynuacji rozpoczętych prac. Po wykonaniu fundamentów i murów w stanie surowym do wysokości więźby dachowej, w 1984 r. poświęcenia miejsca i wmurowania aktu erekcyjnego dokonał bp Ignacy Tokarczuk. Na okoliczność tę Biskup przekazał naszemu kościołowi obraz olejny przedstawiający scenę Nawiedzenia. Obraz ten umieszczony jest w głównym ołtarzu. Mszę św. na tę okoliczność przy ołtarzu ustawionym przed wejściem głównym do kościoła celebrował bp Ignacy Tokarczuk wraz z ks. prał. Stanisławem Władyką oraz ks. Kazimierzem Kaczorem.
Kościół został wzniesiony i wyposażony wysiłkiem miejscowej, liczącej ponad 100 rodzin społeczności, dzięki jej ofiarności i społecznej pracy, jak również ofiarności rodzin z sąsiednich miejscowości, rodaków z zagranicy, rodaków mieszkających w różnych miejscowościach w Polsce, a także innym znanym nam i anonimowym dobroczyńcom pod kierunkiem Księży Proboszczów: ówczesnego - ks. prał. Stanisława Władyki oraz obecnego - ks. Edwarda Sznaja.

Uroczystość konsekracji

Po pięknym tradycyjnym przywitaniu abp. Józefa Michalika, metropolity przemyskiego i wejściu do wnętrza świątyni, Tadeusz Wojnar przedstawił krótko historię jej budowy oraz ważniejsze wydarzenia i doniosłe uroczystości, jakie odbyły się w tym kościele.
Na uroczystą liturgię poświęcenia kościoła złożyły się: poświęcenie wody i pokropienie nią ołtarza, ścian kościoła i wszystkich w nim zgromadzonych, Litania do Wszystkich Świętych Pańskich, modlitwa poświęcenia kościoła i ołtarza oraz obrzędy namaszczenia krzyżmem ołtarza i ścian, okadzenia ołtarza i wnętrza kościoła i oświetlenia ołtarza i kościoła. Cztery miejsca zaznaczone na ścianach świątyni zacheuszkami namaścili kolejno: Ksiądz Arcybiskup, archiprezbiter krośnieński ks. prał. Kazimierz Kaczor, ks. dziekan Jan Szpunar, ks. proboszcz Edward Sznaj.
Następnie dokonano nakrycia ołtarza na znak, że ołtarz jest miejscem Ofiary Eucharystycznej oraz stołem Pańskim. Po tym liturgicznym akcie uroczyście zapalono wszystkie światła w kościele. Oświetlenie ołtarza i kościoła przypomina, że Chrystus jest Światłem, którego blaskiem jaśnieje Kościół, a dzięki niemu także cała ludzkość.
W homilii Ksiądz Arcybiskup w pięknych słowach nawiązał do kościoła jako żywej budowli.
Radość konsekracji budowanej przez lata i upiększanej świątyni pogłębiona została radością z dobrze przygotowanych do tej chwili serc i dusz wiernych skupionych przy tym kościele. Służyły temu 3-dniowe rekolekcje, które głosił ks. dr Waldemar Janiga - wikariusz naszej parafii w latach 1990-1992.
W imieniu wszystkich zgromadzonych w kościele i tych, co ten kościół budowali, ale odeszli już z tego świata, podziękowanie Księdzu Arcybiskupowi za dokonaną konsekrację złożyli: Lucyna Szubert i Mirosław Szmyd. Na zakończenie Ksiądz Arcybiskup wyraził słowa uznania i podziękował za wzorowe przygotowanie kościoła i przebieg uroczystości konsekracji.
W tej pięknej i niecodziennej uroczystości wzięli udział wierni ze Spornego, Korczyny, z miejscowości sąsiednich, zaproszeni goście z duszpasterzami, władze samorządowe i radni gminy Korczyna. Całość uroczystości swoim śpiewem uświetnił chór „Chorus” pod kierownictwem Stanisława Szostaka.
Słowa podziękowania należą się ks. prał. Stanisławowi Władyce, bez którego zaangażowania nie byłoby tej świątyni, ks. proboszczowi Edwardowi Sznajowi, który w ciągu ostatnich 3 lat swoim zaangażowaniem i serdecznością zjednał spornieńską wspólnotę i doprowadził do pięknego wykończenia świątyni i uroczystego obrzędu konsekracji oraz wszystkim darczyńcom, którzy swoją pracą i ofiarnością przyczynili się do jej powstania i wykończenia. Słowa podziękowania należą się również Siostrom Służebniczkom - siostrze przełożonej, s. Marii za fachową pomoc w ustrojeniu kościoła i posłudze przy sprawowaniu liturgii, oraz s. Marioli, sercance, za upiększanie grą na organach i pięknym śpiewem sprawowanych Mszy św. i ks. Piotrowi Lipińskiemu za nadzór nad przygotowaniem i przebiegiem konsekracji.
Wybudowany i poświęcony Dom Boży jest otwarty dla wszystkich wiernych. „Niech ten Dom Boży służy uświęceniu mieszkańców Spornego, oraz wszystkich tu przybywających” - napisał Ksiądz Arcybiskup w dokumencie uroczystej konsekracji.