Legniczanie mieli niecodzienną okazję wysłuchania chorału gregoriańskiego w wykonaniu praskiego zespołu Schola Gregoriana Pragensis.
36 Konkurs Chórów „Legnica Cantat” zakończył się zwycięstwem toruńskiego chóru „Astrolabium”, który podobnie jak większość biorących udział w festiwalu zespołów wykonywał współczesne utwory. Pokazowy, pozakonkursowy koncert zespołu z Czech był więc czymś zupełnie odmiennym, odbiegającym od prezentowanego repertuaru. I trudno się dziwić - okresy muzyczny, w którym zaczęła się historia chorału dzieli od dzisiejszych czasów blisko 1500 lat. Wyznaczenie sztywnych ram muzyki liturgicznej zaczyna się bowiem podczas okresu panowania papieża Grzegorza I Wielkiego, którego pontyfikat trwał od 590 do 604 r. To właśnie jemu przypisuje się koncepcję ujednolicenia śpiewu kościelnego, który wcześniej był dość zróżnicowany. Sam proces trwał oczywiście dłużej do VII w.
Chorał gregoriański pierwotnie określano jako śpiew rzymski (cantus romanus). Do Polski muzyka ta dotarła na przełomie VIII i IX wieku. Od zawsze śpiewany był wyłącznie przez głosy męskie, bo w ówczesnym kościele obowiązywała zasada mulier taceat in ecclesia (kobieta w kościele musi milczeć). Jednak aż do czasów soboru trydenckiego (odbył się w latach 1542-1564) nie było dokładnych, oficjalnie zaakceptowanych ustaleń co do chorału. Dopiero papież Grzegorz XII (panujący w latach 1572-1585) wydał w 1577 r. dwa oficjalne zbiory chorałów: Graduale Romanum i Antiphonale Romanum. Zawierały one ok. 3000 śpiewów.
Ok. roku 1400 urodził się natomiast Piotr z Grudziądza. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim podróżował po Europie, na dłużej zatrzymując się w Wiedniu, Bazylei, na Śląsku, czy nawet w pobliskich Żaganiu i Głogowie. Tworzył głównie muzykę popularną, dla zamożniejszej części społeczeństwa, sam też pisał łacińskie teksty. Ale poza muzyką popularną Piotr z Grudziądza zajmował się również pieśniami liturgicznymi, głównie chorałami. Do dziś przetrwały 23 tego typu utwory jego autorstwa. 11 z nich wykonali w legnickiej katedrze chórzyści Schola Gregoriana Pragenisis.
Zespół ten został założony został przez Davida Ebena w 1987 r. Eben - kierownik artystyczny zespołu to absolwent praskiego konserwatorium i studiów muzykologicznych na wydziale filozofii Uniwersytetu Karola. Podczas studiów zainteresował się muzyką średniowieczną, a zwłaszcza chorałem. Swe umiejętności w tej dziedzinie doskonalił w Konserwatorium Paryskim i klasztorze Solesmes, w którym znajduje się centrum badań nad chorałem gregoriańskim. Sam zespół znany jest już w całej Europie i należy do absolutnej światowej czołówki interpretatorów średniowiecznej muzyki religijnej. Koncertował już praktycznie wszędzie, a w swej twórczości łączy wpływy najstarszej muzyki liturgicznej i czeskiej tradycji chorałowej. Koncert w katedrze legnickiej zaszczyciło swą obecnością wielu duchownych, na czele z nowym biskupem legnickim Stefanem Cichym, który z wykształcenia jest liturgistą i pełni funkcję przewodniczącego Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski. Odpowiada więc również za śpiew liturgiczny. Mimo że słowa gregoriańskich chorałów dla większości publiki były zapewne niezrozumiałe, to w żaden sposób nie przeszkadzało to w odbiorze. Tej muzyki nie wolno odbierać, trzeba ją poczuć. A pięknie oświetlone, monumentalne wnętrze legnickiej katedry było chyba miejscem najlepszym z możliwych do zrealizowania tego koncertu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu