Żytno - niewielka, istniejąca prawdopodobnie już w połowie XII wieku wieś położona w północno-wschodniej części archidiecezji częstochowskiej. Pierwszą parafię powołał tutaj abp Jarosław Bogoria w 1358 r. Zgodnie z panującym zwyczajem, drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca ufundował ówczesny właściciel Żytna Jakub Brondysz w 1314 r. jako tzw. Ecclesia propria dziedzica, wyposażając świątynię i plebana. Kolejny, także drewniany kościół powstał w 1593 r. z inicjatywy dziedzica Jana Bielskiego. Obecna świątynia pochodząca z 1874 r. zaistniała dzięki staraniom proboszcza ks. Tomasza Olkowicza, wsparciu parafian i pomocy właścicieli Żytna. Konsekracji kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny dokonał 30 maja 1885 r. biskup włocławski Aleksander Bereśniewicz. Warto dodać, że do budowy głównego ołtarza przyczyniła się mieszkająca w Żytnie w latach 1870-81 sługa Boża Wanda Malczewska, przedstawiana w ikonografii z różańcem, chlebem, lekarstwami i książką w ręku - atrybutami ważnymi również w dzisiejszych czasach. Do dziś żyje ona w pamięci i modlitwie tutejszego ludu. Parafia utrzymuje ścisły kontakt ze wsią Parzno w archidiecezji łódzkiej, gdzie spoczywa ciało kandydatki na ołtarze. W bocznej kaplicy kościoła, przed obrazem Wandy Malczewskiej, pośród wielu wotów, zawsze stoją świeże kwiaty i płynie nieustanna modlitwa o jej beatyfikację. W 2004 r. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żytnie otrzymał imię sługi Bożej Wandy Malczewskiej.
Parafia w Żytnie liczy obecnie około 1860 wiernych. Od 1996 r. posługę pasterską pełni ks. kan. Andrzej Tomala, który twierdzi, że chociaż świątynia okazała, okolica z wielkimi tradycjami a ludzie w większości o szczerych i gorących sercach, posługa w tej parafii nie należy do łatwych. Na przestrzeni wieków zmieniali się właściciele ziemscy, dobroczyńcy tutejszego kościoła, zmieniały się władze lokalne. Koszty utrzymania świątyni ciągle rosły, odwrotnie proporcjonalnie do hojności, a przynajmniej dobrej woli kolejnych ekip rządzących. Na szczęście, zostali gorliwi o Dom Boży parafianie. W ubiegłym roku poświęcono nowy obraz Jezusa Miłosiernego, omadlany w każdy piątek i rozpalający w parafii kult Bożego Miłosierdzia. 1 maja br. na skalniaku przed kościołem stanęła figurka św. Józefa, patrona robotników i rodzin, ufundowana przez rodziców dzieci przystępujących do I Komunii św. Marzeniem proboszcza jest pomalowanie po 45 latach wnętrza świątyni i utwardzenie placu przykościelnego, noszącego imię Jana Pawła II, na którym mimo braku nawierzchni, zrobiły sobie parking gminne autokary dowożące dzieci do pobliskiej szkoły. Wychodząc z założenia, że tylko modlitwą, pracą i ofiarą można utrzymać świątynię, Ksiądz Proboszcz szczególną uwagę zwraca na budowanie duchowego Kościoła. Podczas rozmowy ks. Andrzej Tomala cytuje słowa Jana Pawła II powiedziane podczas jednej z pielgrzymek do Ojczyzny: „Kościoły, których budowę z takim wysiłkiem, ale i entuzjazmem podejmowaliście, podejmujecie, prowadzicie - wszystkie powstają po to, ażeby przez nie Ewangelia Jezusa Chrystusa wchodziła w całe Wasze życie. Zbudowaliście kościoły. Wypełnijcie życie swoje Ewangelią”. Te słowa stały się jego dewizą i motorem do działania. W pracy z młodzieżą dominują dyskusje o sprawach wiary i katechezy na aktualne w Polsce i na świecie tematy. Godnym naśladowania jest odmawiana na lekcjach religii Koronka do Bożego Miłosierdzia. Obecny wikariusz ks. Rafał Gniła, sam uprawiający czynnie sport, stara się zainteresować nim młodych ludzi w parafii. W dziele tym sekunduje mu Ksiądz Proboszcz.
30 maja 2005 r. kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Żytnie obchodził 120-lecie konsekracji. Chociaż jubileusz minął bez wielkiego rozgłosu, warto będąc w pobliżu odwiedzić tę starą, pełną uroku świątynię, oddać hołd Bogu i wszystkim, którzy przyczynili się do jej świetności, a w trudnych współczesnych czasach chcą i potrafią dbać o dom Boży.