W obliczu jednoczącej się Europy chrześcijanie stają wobec wezwania jedności Kościoła. Jest to niewątpliwie znak czasu, któremu trzeba sprostać. Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Jedności Chrześcijan - kard. Walter Kasper powiedział, że ekumenizm „jest chrześcijańską odpowiedzią na znaki czasu, dla której nie istnieje żadna, realistyczna alternatywa”.
Ruch ekumeniczny jest dziełem dokonywanym na wielu płaszczyznach. Jego sercem jest modlitwa. Z niej wypływają działania na polu teologicznym. Prowadzony jest dialog międzywyznaniowy. Poruszane są w nim kwestie doktrynalne. Podejmowane są wysiłki w celu usunięcia rozbieżności, by ostatecznie, w świetle Ewangelii, dojść do zgodności w nauce wiary. Nieodzownym elementem działań ekumenicznych jest także podejmowanie różnych inicjatyw charytatywno-społecznych oraz budowanie przyjaznych relacji pomiędzy chrześcijanami, którzy nierzadko są dla siebie sąsiadami.
Ponieważ ekumenizm nie jest domeną jedynie Kościoła powszechnego, lecz także Kościołów lokalnych, powinien być on również w nich rozwijany. Wychodząc na przeciw temu wezwaniu, Koło Naukowe Studentów i Katedra Teologii Dogmatycznej zorganizowały sympozjum ekumeniczne na temat: Tożsamość Kościołów a ekumenizm w zjednoczonej Europie. Sympozjum odbyło się 19 kwietnia br. w auli Jana Pawła II, w Arcybiskupim Wyższym Seminarium Duchownym. Zaproszonymi prelegentami byli duchowni trzech wyznań: prawosławnego, ewangelickiego i katolickiego. Wśród gości zaproszonych byli biskupi pomocniczy naszej archidiecezji: bp Jan Gałecki i bp Marian Kruszyłowicz. Po powitaniu gości przez opiekuna Koła Naukowego Studentów - ks. dr. Krzysztofa Wojtkiewicza i przewodniczącą Martę Hutnikiewicz, słowo wprowadzające w sympozjum wygłosił prodziekan Wydziału Teologicznego - ks. prof. Andrzej Offmański. Podczas sympozjum zostało zaprezentowanych 5 referatów.
Pierwszym prelegentem był ks. prof. Tadeusz Czapiga, który poruszył temat: Tożsamość Kościołów czy tożsamość Kościoła?. W swoim referacie Mówca podkreślił wspólny czas jedności jednego Kościoła Chrystusowego. Przez tysiąc lat Kościół istniał jako jedna wspólnota. Drugie tysiąclecie chrześcijaństwa naznaczone było podziałem Kościoła na zachodni (katolicki) i wschodni (prawosławny). Po 500 latach, w wyniku reformacji, nastąpił kolejny rozłam w Kościele zachodnim. Prelegent zauważył, że w obecnej dobie dynamicznych rozmów ekumenicznych należy wracać do wspólnego dziedzictwa doktryny chrześcijańskiej i szukać przede wszystkim tego, co łączy wszystkie Kościoły i wspólnoty kościelne. Oczywiście, nie oznacza to wcale pomijania różnic. Ale zbytnie koncentrowanie się na różnicach może prowadzić do uwikłania się w drobiazgi, które łatwo mogą zniechęcić do dalszego dialogu. Na koniec ks. Czapiga przypomniał, że podstawą wszelkich debat teologicznych powinna być postawa nieustannego nawracania się do Chrystusa, który jest Głową Kościoła i Źródłem prawdy. Wybrane zagadnienie było dobrym wprowadzeniem w problematykę sympozjum i stworzyło odpowiedni klimat.
Drugim referentem był duchowny Kościoła ewangelicko-augsburskiego, ks. radca Piotr Gaś. Tytuł jego wykładu brzmiał: Otwarty Kościół - misja poprzez codzienne życie w parafii. W swoim referacie Pastor mówił o problemach ekumenii z punktu widzenia pracy duszpasterskiej. Mając świadomość różnych uwarunkowań, w jakich rozwija się Kościół protestancki, została przedstawiona bardzo interesująca idea „Kościoła otwartego”. U jej podstaw leżał ewangelicki paradygmat „jedności w pojednanej różnorodności”. Mówca wyróżnił trzy typy otwartości: pierwszy to postawa otwarta z pewną rezerwą „ale”; drugi to otwartość bezgraniczna. Przy czym chodziło o otwartość dla wszystkich, ale nie na wszystko. A więc byłaby to otwartość Kościoła na każdego człowieka, ale nie na wszystkie jego idee i pomysły. Trzeci typ otwartości charakteryzował się zwróceniem uwagi na siebie. Miałby to być Kościół świętujący i przyciągający innych, choć koncentrujący tylko na sobie.
Po krótkiej przerwie odbyła się druga seria wykładów, którą rozpoczął duchowny Kościoła prawosławnego, proboszcz ks. Paweł Stefanowski. Przedstawił on zagadnienie: Prawosławie a ekumenizm. Mimo iż Kościół prawosławny dość wcześnie stał się członkiem Światowej Rady Kościołów, to jednak oficjalny dialog ekumeniczny z Kościołem katolickim rozpoczął za pontyfikatu papieża Jana Pawła II. Wśród wielu wymagań, jakie stawia prawosławie w ruchu ekumenicznym, podstawowym pozostaje postulat jedności wiary. Bez jedności wiary nie ma jedności Kościoła. Jedna wiara jest dla niego o wiele ważniejsza od jedności strukturalnej, którą traktuje jako coś zewnętrznego. Natomiast jedność w wierze to istota i cel dialogu ekumenicznego. Jeśli zostanie ona osiągnięta, to niejako sama przez się urzeczywistni także jedność Kościoła. Prelegent zaznaczył, że na drodze do jedności nie może być praktykowana interkomunia. Eucharystię traktuje Kościół prawosławny, podobnie jak Kościół katolicki, jako wyraz faktycznej, tzn. osiągniętej już jedności, a nie jako środek na drodze ku jedności. Przedłużając niejako tematykę dialogu ekumenicznego pomiędzy Kościołami prawosławnym i katolickim, kolejny prelegent, ks. dr Janusz Bujak wygłosił odczyt na temat: Teologiczne znaczenie odwołania ekskomunik z 1054 r. Po nakreśleniu tła historycznego całego wydarzenia, Koreferent mówił o znaczeniu, jakie miał fakt zniesienia ekskomunik z obu stron. Przede wszystkim w akcie tym chodziło o uczynienie niebyłym obu ekskomunik. Kościoły podkreśliły, że ekskomuniki wymierzone były przeciwko samym osobom, które je ogłaszały, a nie dotykały całego Kościoła zachodniego i wschodniego. Dlatego też nie mogą one mieć racji bytu i stanowić przeszkody w zbliżeniu się Kościołów do siebie. Oczywiście, skutków, jakie wywołały ekskomuniki, nie da się tak po prostu wymazać. Niemniej, można i trzeba przywrócić porządek miłości w relacji Kościołów w stosunku do siebie. Znamiennym tego przykładem był gest ucałowania stóp patriarsze Konstantynopola Dymitrosowi I przez papieża Pawła VI. O uznaniu jednego Kościoła przez drugi za prawdziwy Kościół Chrystusa stonowi fakt nazwania siebie Kościołami siostrzanymi.
Referatem zamykającym był wykład ks. dr. Krzysztofa Wojtkiewicza o Protestanckiej i katolickiej recepcji jedności Kościoła w „Communio Sanctorum”. Dokument Communio Sanctorum jest owocem 10-letniej ekumenicznej pracy bilateralnej grupy teologów katolickich i ewangelickich nad rozumieniem Kościoła jako „Wspólnoty Świętych”. Kościół rozumiany jest przez oba wyznania jako Communio. Jednak nie do końca jest jasne czy chodzi o communio widzialne, czy niewidzialne Kościoła. W dokumencie poddane zostały teologicznej refleksji kontrowersyjne punkty doktryny tak, by szukać wspólnego ich rozumienia. Niewykluczone zostały różne ujęcia jakiejś jednej prawdy, co miało wyraz w jasnym ukazywaniu tych różnic. Niemniej, obie grupy teologów były zgodne co do tego, że nie można zgodzić się na sprzeczności w doktrynie. Zwykły ludzki konsensus byłby sprzeczny z prawdą Ewangelii, która jest niepodzielna. Wspólna doktryna ma być więc wyrazem jedności Kościoła. W recepcji tego dokumentu, który nie ma żadnych mocy prawnych, lecz jest jedynie pomocą i wskazówką na drodze ku jedności, stanowiska obu Kościołów były dość zbieżne, choć niektóre kwestie pozostały nie rozwiązane, jak np. prymat papieża. Poza tym, każda ze stron kładła akcent na swoje rozumienie Kościoła: protestancka na duchową, niewidzialną stronę jednego Kościoła, a strona katolicka na oba wymiary, zarówno duchowy, jak i materialny, widzialny i niewidzialny. Dla Kościoła katolickiego wzorem jedności Kościoła jest tajemnica Wcielonego Słowa Bożego, który jest jedną Osobą o dwóch naturach.
Po przedstawieniu wszystkich referatów przewidziany był jeszcze czas na dyskusję panelową. Jednakże w przerwie uczestników sympozjum doszła wieść o wyborze nowego papieża, dlatego pominięto tę ostatnią część spotkania. Słowo podsumowujące sympozjum wygłosił bp Marian Błażej Kruszyłowicz. Podziękował on wszystkim referentom za przedstawienie swoich prelekcji i zaznaczył, że było to ważne wydarzenie w ekumenii na Pomorzu Zachodnim. Przedstawiciele różnych wyznań chrześcijańskich nie tylko modlą się wspólnie na nabożeństwach ekumenicznych, ale próbują też czynić kroku ku jedności Kościoła na polu teologicznym. Zamieszanie, jakie wywołało zakończenie konklawe i wybór Papieża, Ksiądz Biskup nazwał paradoksalnie najlepszym zakończeniem sympozjum ekumenicznego. Nie tylko katolicy, ale też prawosławni i protestanci z wielką nadzieją i radością będą przyjmować kroki nowego Ojca Świętego Benedykta XVI, zmierzające do urzeczywistnienia prośby Jezusa, aby Jego uczniowie byli jedno - ut unum sint.