Przewodnikiem był członek KIK-u Jacek Polak, który jak się okazało, jest skarbnicą wiedzy historycznej zarówno związanej z Jasną Górą jak też z naszą Ojczyzną.

Rozpoczęliśmy od Arsenału, gdzie znajdują się pamiątki i zdjęcia obrazujące czas zaboru rosyjskiego i burzliwe wydarzenia I wojny światowej. Słuchając Jacka Polaka i patrząc na zdjęcia pomnika cara Aleksandra II oraz rzesze pielgrzymów i pamiątek przez nich podarowanych Matce Bożej nie sposób oprzeć się refleksji, że choć Polski wówczas nie było - to była zawsze z nami Polakami Królowa Polski. Obecność Królowej Polski choć bez Polski była niezwykle silnie odczuwana przez naród, co dawało nam siłę oraz moc przetrwania i wolę walki o wolną Ojczyznę.

Z Arsenału przeszliśmy do Kaplicy Matki Bożej, gdzie wszystkie epitafia i tablice ufundowane przez pokolenia naszych rodaków upamiętniają poświęcenie, ofiarność i umiłowanie Boga i Ojczyzny. Niektóre dokumentują waleczność polskiego żołnierza na wszystkich frontach I i II wojny światowej, niektóre obrazują wierność Polsce i Kościołowi Polaków rozrzuconych na kresach, które już nigdy nie wróciły do Macierzy. Są tam intencje, by nasi rodacy pozostawieni za wschodnią granicą nie stracili wiary pod bolszewickim uciskiem. Wzruszająca jest niezwykła ilość wotów dokumentujących cudowne doświadczenia łask bożych za wstawiennictwem Matki Bożej.

W Skarbcu jasnogórskim mieliśmy możliwość podziwiać malarstwo Jana Matejki i Aleksandra Gierymskiego, wspaniałą sztukę jubilerską, przepiękne – haftowane złotem i wysadzane drogocennymi kamieniami ornaty – wszystko ofiarowane przez pokolenia wiernych Bogu i miłujących Ojczyznę – wysoko urodzonych, koronowanych, piastujących wysokie urzędy, laureatów Nobla a także zwykłych zjadaczy chleba.

Najnowszym muzeum na Jasnej Górze jest Kaplica Pamięci Narodu Polskiego im. o. Augustyna Kordeckiego stanowiąca mauzoleum - poświęcona 3 maja 1989 roku. Znajduje się w siedemnastowiecznej dzwonnicy między bazyliką a pomnikiem o. Augustyna Kordeckiego po lewej stronie przed wejściem do Skarbca. Znajdują się w niej relikwie i tablice pamięci narodowej. Urny z ziemią i prochami powstańców z 1831 i 1863 r., żołnierzy I wojny światowej, wojny bolszewickiej w 1920, żołnierzy walczących na frontach II wojny światowej (Westerplatte, Monte Cassino, Tobruk, Narvik, Arnhem, Falaise, Kołobrzeg). Są tam prochy powstańców warszawskich z 1944r., żołnierzy Armii Krajowej, pomordowanych w niemieckich obozach zagłady, więzieniach i stalinowskich łagrach. Powojenne dzieje dokumentują urny z ziemią zroszoną krwią robotników z Poznania, Radomia, Gdańska, Śląska a także bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Najnowszą pamiątką jest urna zawierająca szczątki gen. Andrzeja Błasika znalezione w Smoleńsku we wrześniu 2010 przez uczestników Rajdu Katyńskiego. Drugi pochówek odbył się 9maja 2015 roku w tejże kaplicy.

Na środku kaplicy znajduje się jeszcze nie zamontowane epitafium wraz z wieńcem ufundowane przez potomków Artura Wiśniewskiego oraz rodaków upamiętniające uwolnienie Jasnej Góry dnia 4.11.1918 roku spod zarządu wojska austro-węgierskiego.

Na zakończenie naszej wędrówki śladami Niepodległej jedna z członkiń KIK-u wyrecytowała wiersz Barbary Popiołek – organizatorki wycieczki - poświęcony martyrologii Polski, co dopełniło wzruszeń.