Reklama

Modlitewne miejsca zamku odrzykońskiego

Niedziela przemyska 40/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na północ od Krosna, w pobliżu rezerwatu przyrody "Prządki" ( skały piaskowcowe o przedziwnych kształtach), nad wsią Odrzykoń bieleją, mimo zniszczenia, potężne jeszcze ruiny zamku "Kamieniec". Historycy przypuszczają, że w pierwotnej swej formie fortalicja ta była najpotężniejszym miejscem obronnym w Karpatach już w XII w. Spalona w XIII w. przez Tatarów, powstała w nowej murowanej, kamiennej postaci - jako własność dóbr królewskich - prawdopodobnie za czasów króla Kazimierza Wielkiego. Pierwsza udokumentowana wzmianka o zamku odrzykońskim pochodzi z 1348 r.

Przy końcu XIV w., za czasów króla Władysława Jagiełły, " Kamieniec" stał się własnością rodową słynnego rycerza, pogromcy Krzyżaków, Klemensa z Moskorzewa Pilawity, który tu zakładając gniazdo rodzinne zaczął się odtąd nazywać Kamienieckim. Można przypuszczać, iż "Kamieniec" był nagrodą królewską dla wiernego i zasłużonego wojownika. W 1399 r. wdzięczny pan na "Kamieńcu" podejmował w swoim zamku króla Władysława Jagiełłę.

Przejąwszy zamek, wspomniany rycerz Klemens już w 1397 r. urządził w nim i uposażył kaplicę pw. św. Urszuli i 11 tysięcy Panien. Fundacja zakładała obecność kapelana zamkowego, któremu zapewniała znaczące uposażenie. Fundację tę zatwierdził biskup przemyski Maciej Janina, samą zaś kaplicę poświęcił osobiście 10 października 1402 r. W późniejszym czasie kaplicę tę zniszczyli rodowi heretycy. Odnowił ją następca Kamienieckich, Jan Skotnicki, kasztelan połaniecki. W 1621 r. została poświęcona przez biskupa przemyskiego Jana Wężyka.

Prawdopodobnie poszerzono wtedy jej tytuł, który przybrał formę: Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, św. Anny, św. Urszuli i 11 tysięcy Panien. W czasie kanonicznej wizytacji biskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego w 1745 r., po tej kaplicy zostało samo miejsce.

Na początku XVI w. zamek "Kamieniec" został podzielony między dwa rody - Kamienieckich i Bonarów, jako tzw. zamek wyższy i niższy. Okres podwójnych właścicieli zamku, to ciągły czas zatargów i sporów; o studnię, o grunta, o kaplicę zamkową, o sady itp. Wiele było nienawiści i gniewu. Dopiero małżeństwo Mikołaja Firleja z Zofią Skotnicką przerwało niezgodę i zwady na odrzykońskim zamku. Literackim przejawem tych wydarzeń jest Zemsta Aleksandra Fredry, który również przez prawa rodowe związany był z tym miejscem.

Rodowy podział zamku na wyższy - odrzykoński i niższy - korczyński sprawił, iż kaplica zamkowa pozostała we władaniu właścicieli tego pierwszego. Seweryn Bonar, pan na niższym zamku urządził dla siebie drugą kaplicę, którą w 1543 r. poświęcił biskup przemyski Stanisław Tarło. Otrzymała ona tytuł Męki Pana Jezusa, Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, św. Anny, św. Urszuli, św. Zofii, św. Apolonii, św. Elżbiety, św. Jadwigi i 14 Wspomożycieli. W sto lat później kaplicę tę ubogacał uposażeniem Piotr Firlej. Na początku XVIII w. kaplica była miejscem opuszczonym i zaniedbanym - jej kapelan rezydował w Korczynie. W czasie wizytacji biskupa Sierakowskiego (1745 r.) już nie istniała. Obecnie na terenie ruin zamkowych trwają prace nad odtworzeniem tej kaplicy.

W minionych latach, w okresie letnim, na terenie ruin zamkowych, w najbliższym sąsiedztwie lokalizacji wspomnianej kaplicy, kapłani z Korczyny odprawiali Mszę św. w każdą niedzielę i święto dla okolicznych mieszkańców podzamcza i turystów. Było to chwalebe nawiązanie do posługi duszpasterskiej, jaką kiedyś kapelani zamkowych kaplic spełniali dla mieszkańców zamku i najbliższej okolicy.

U podnóża zamkowego, na wprost bramy wjazdowej, na bardzo prostym, surowym ociosie skalnym znajduje się skromna kapliczka z figurą Chrystusa frasobliwego, zwieńczona żelaznym krzyżem. Treść przymocowanej do skały tablicy wyjaśnia jej wotywny charakter: Dziękując Panu Bogu za ocalenie ociosu skały dokonał i kaplicę ufundował w 1866 r. Kazimierz Białas (1829-1889).

Przez wiele lat to niepozorne miejsce stanowiło w obrębie zamku odrzykońskiego, dotkniętego ruiną, ślad dziękczynnej chwały Bożej.

W 1998 r., staraniem korczyńskiego proboszcza ks. Stanisława Władyki, za wspomnianą kapliczką powstało przepiękne "Echo Lourdes" - jest to artystycznie zagospodarowana motywami religijnymi olbrzymia skała o niepowtarzalnym uroku. Centrum stanowi scena objawienia Najświętszej Maryi Panny św. Bernadecie. W odpowiednim miejscu widnieją tablice Bożych Przykazań, niżej skrót orędzia Matki Bożej z Lourdes. W podnóże skały wkomponowana jest XIV stacja drogi krzyżowej, która wybudowana przez korczyńskich parafian i duszpasterzy na Wielki Jubileusz 2000 r. bierze swój początek w samej Korczynie a tu się właśnie kończy. Ze skałą związany jest zadaszony ołtarz polowy, jako szczególne miejsce modlitwy, do czego zaprasza i zachęca tablica następującej treści:

PRZECHODNIU

powiedz swojej rodzinie i przyjaciołom,

że wielu okolicznych chrześcijan,

każdego 11-go dnia miesiąca o godzinie 16-ej,

tu pod tą Skałą gromadzi się, aby realizować Orędzie Matki Bożej z Lourdes.

Przemawiają do Boga modlitwą

różańcową w intencji nawrócenia grzeszników.

Składają akty pokutne, w postaci różnych

ofiar życia,

- cierpień i dobrych czynów.

Dokonują ucałowania tej skały na znak przeproszenia ziemi za zło, które czyni

na niej dzisiejszy człowiek.

I Ty czyń podobnie

Ostatnio, w ciągu niemal jednego roku, z inicjatywy proboszcza ks. Stanisława Władyki, wspólnota parafialna wybudowała w bliskim sąsiedztwie ruin zamkowych i "Echa Lourdes", dostosowany stylowo do całości kościół pw. Franciszka z Asyżu i św. Jana z Dukli. Planowany jest on również jako zakończenie wspomnianej drogi krzyżowej, zawierając w

sobie stację Zmartwychwstania Pana Jezusa. Kościół ten, będąc filią parafii Korczyna, już służy miejscowym wiernym oraz licznie nawiedzającym te miejsca turystom.

Modlitewne miejsca zamku odrzykońskiego w swej wymowie historycznej i obecnej ożywiają jego ruiny duchem wiary i pobożności, pobudzają do zadumy i refleksji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Ocena: +1 -2

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niosący zwycięstwo

2025-03-04 13:58

Niedziela Ogólnopolska 10/2025, str. 20

[ TEMATY ]

św. Nicefor

pl.wikipedia.org

Św. Nicefor, biskup

Św. Nicefor, biskup

Zasłynął jako obrońca ortodoksji przed cesarskim terrorem obrazoburstwa.

Święty Nicefor (z gr. „niosący zwycięstwo”) urodził się w Konstantynopolu. Jego rodzice należeli do wpływowej elity miasta, lecz nie uchroniło ich to przed prześladowaniami w okresie pierwszego ikonoklazmu. Za oddawanie kultu relikwiom i świętym obrazom Teodor, ojciec Nicefora, został zamęczony na śmierć przez popleczników cesarza. Nicefor, podobnie jak jego ojciec, do końca swoich dni pozostał wiernym obrońcą ortodoksji i kultu świętych obrazów.
CZYTAJ DALEJ

Dariusz Matecki trafił do oddziału szpitalnego w radomskim areszcie

2025-03-12 16:20

Adobe Stock

Pełnomocnik Dariusza Mateckiego przekazał, że poseł przebywa na oddziale szpitalnym aresztu w Radomiu; wg niego ma to związek ze schorzeniami posła, o których sąd był informowany. Przekazał też, że złożył zażalenie na zatrzymanie Mateckiego i planuje złożyć zażalenie na tymczasowy areszt wobec posła.

Mateckiego w ubiegły piątek rano zatrzymali funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na polecenie prokuratury w śledztwie dotyczącym Funduszu Sprawiedliwości. Prokuratura Krajowa postawiła posłowi sześć zarzutów zagrożonych karą do 10 lat pozbawienia wolności. Poseł PiS nie przyznał się do winy i złożył obszerne wyjaśnienia.
CZYTAJ DALEJ

Małopolskie: 750 tys. zł na renowacje zabytkowych kapliczek

2025-03-13 09:38

[ TEMATY ]

zabytkowe kapliczki

samorządy

odnowione

Karol Porwich/Niedziela

Kolejne zabytkowe kapliczki w województwie małopolskim zostaną odnowione w tym roku dzięki dotacji przyznanej przez władze regionu. Przeznaczono na ten cel 750 tys. zł. Do tej pory z pomocą samorządów uratowano prawie 780 takich obiektów. Czy ich śladem pójdą także inne samorządy?

Jak poinformowała w czwartek Iwona Gibas z zarządu Województwa Małopolskiego, władze regionu ogłosiły konkurs grantowy „Kapliczki Małopolski 2025”, tym samym doceniły wartość zabytkowych kapliczek i potwierdziły, że są one ważnym elementem dziedzictwa kulturowego Małopolski.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję