Temat tajemnicy zawodowej bardzo szybko stał się w kontekście infekcji wirusem HIV przełomowym argumentem. Nigdy, przed pojawieniem się AIDS, tajemnica zawodowa nie była poddana tak silnej dyskusji, prowadząc wręcz do głębokich konfliktów między prawem, deontologią i etyką. Myśl etyczna bardzo szybko zetknęła się z trudnością interpretacji zasad etyki, przede wszystkim w przełożeniu tej myśli na praktykę. Problem - ujawnić czy przemilczeć - na nowo zwrócił uwagę na relację lekarz-pacjent, relację, która z pewnością jest pierwszoplanowym elementem w wyjaśnianiu "niejasnych obszarów" mogących się pojawić w związku z etycznymi decyzjami, która jednak nie zawsze jest interpretowana w sposób jednomyślny jako obowiązek dobroczynności lekarza także w stosunku do społeczeństwa, a nie tylko wobec pojedynczego pacjenta. Z tego powodu, pomimo bezwzględnej wagi i fundamentalnego znaczenia tajemnicy zawodowej w działalności lekarskiej, w niezwykle mocny sposób wyłania się potrzeba zwrócenia jeśli nie większej, to takiej samej uwagi na te osoby, które w konsekwencji rygorystycznego przestrzegania tajemnicy poważnie narażałyby życie.

Społeczny interes zdrowia może w takich przypadkach wymagać ujawnienia tajemnicy (taka jest sytuacja zakażenia wirusem HIV, które jak do tej pory jest nieuleczalne i śmiertelne), a klasyczne zasady etyki lekarskiej, takie jak odwołanie się do zasady koniecznego szacunku należnego człowiekowi, zbiegają się w wyznaczaniu cech relatywności tajemnicy lekarskiej i warunków, w jakich można uznać jego ujawnienie osobom trzecim za prawomocne, (np. prawo do życia współmałżonka osoby seropozytywnej jest stawiane przed prawem do tajemnicy zawodowej!) . Podstawy do odstępstwa od tajemnicy można odnaleźć w zasadzie sprawiedliwości, czyli w konieczności unikania niesłusznej szkody wyrządzanej niewinnej trzeciej osobie lub sobie samemu, o ile osoba dochowująca tajemnicy reprezentuje niesprawiedliwego agresora. Naturalnie przyznawany priorytet nie może przekraczać granic konieczności.

Następujące warunki etyczne wyjawienia tajemnicy: konieczność wyjawienia tajemnicy rodzi się z wymogu ochrony takiego samego lub wyższego fundamentalnego prawa do poufności: w praktyce tylko życie lub nienaruszalność osób trzecich; lekarz zrobił wszystko, aby przekonać pacjenta o konieczności wyjawienia tajemnicy; nie ma innego sposobu ochrony zdrowia osób trzecich; lekarz przedsięwziął wszystkie możliwe środki ostrożności; lekarz podejmie się wsparcia psychologicznego poinformowanej osoby; nie wyjawia się więcej, niż jest to potrzebne; odbiorca wyjawionej tajemnicy jest małżonkiem.

Infekcja HIV stawia lekarzom także wielkie problemy etyczne ze względu na badania naukowe i doświadczenia z nowymi farmaceutykami. Wymóg wprowadzenia nowych potencjalnych terapii patologii wywodzących się z infekcji wirusem HIV oraz konieczność klinicznych doświadczeń w kontekście takich terapii są przyczyną powstawania konfliktów o charakterze etycznym, często w ścisłym związku z problemami naukowymi, polityczno-społecznymi i medyczno-prawnymi.

Według nas trzy zasady mogą generalnie stanowić etyczny punkt odniesienia w doświadczeniach na człowieku. Zasada terapeutyczna usprawiedliwiająca każde zaangażowanie społeczne i naukowe skierowane na poszukiwania terapii skutecznej w przypadku ciężkiej i śmiertelnej choroby, takiej jak AIDS, czyniące doświadczenia na człowieku, w granicach określonych przez dalsze zasady, działaniami dozwolonymi. Zasada poszanowania ludzkiej godności, tak w sensie szacunku dla ochrony jej fizycznej pełni, jak i w sensie szacunku dla jej autonomii w decydowaniu o wyrażeniu zgody, tak jak się traktuje zdrowego wolontariusza, chorego na AIDS czy osobę seropozytywną. Zasada instynktu społecznego i solidarności, którą trzeba widzieć z jednej strony przez zaangażowanie wspólnoty zdrowych w wyasygnowanie koniecznych funduszy na badania, a z drugiej strony - zaakceptowanie nieproporcjonalnego ryzyka ponoszonego przez osoby poddane doświadczeniom: bez współpracy każdej ze stron nie można osiągnąć wspólnego dobra.