Adwent jako szczególny czas oczekiwania na przyjście Mesjasza domaga się jednocześnie głębszej refleksji nad tajemnicą i wielkością Bogurodzicy. Matka Zbawiciela zajmuje bardzo ważne miejsce w religii chrześcijańskiej. Jej obraz nie jest jednak jednorodny we wszystkich gałęziach chrześcijaństwa, co zauważymy śledząc eklezjologiczny aspekt nauki o Maryi, tj. mariologii. Poznanie źródeł (odnoszących się do wymiaru maryjnego) różnic dogmatycznych dzielących katolików i prawosławnych, pozwala lepiej zrozumieć istotne fundamenty naszej wiary. W tej materii nauki obu wyznań pozostają zgodne co do dwóch dogmatów: pierwszym - określającym Maryję jako Matkę Boga, drugim mówiącym o Dziewictwie Maryi. Trzeci dogmat, „O Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny” - nie został przyjęty przez prawosławie i stanowi różnicę między obu wyznaniami.
Pierwszy dogmat określający Maryję jako Matkę Boga przyjęto na soborze w Efezie w 431r. Odtąd Maryja jest nieprzyjaciółką węża, Siedzibą Boskiej Mądrości. Chrześcijańska myśl teologiczna podkreśla w ten sposób wyjątkowość Maryi: „Już z samego założenia i stworzenia jest Ona Matką Boga. Jej Boskie Macierzyństwo nie jest wydarzeniem, godnością. Jest ono całym Jej ustrojem, jest Nią sama. Ona jest Matką Boga, jak człowiek jest człowiekiem czy anioł - aniołem. Ona jedna stanowi osobną hierarchię, osobny porządek przewyższający nieskończenie wszystkie inne”. Dogmat ten łączy wszystkich chrześcijan i stanowi punkt wyjściowy dogmatyczno-liturgicznej ewolucji kultu maryjnego.
Drugim dogmatem maryjnym jest Jej nieustające dziewictwo, które ostatecznie wyrażone zostało na pierwszym soborze laterańskim w 1123 r.
Maryja określana jest mianem „zawsze Dziewicy”, „Przeczystej Dziewicy”, albo „Cudownej Panienki”. Owa „przejrzystość” Maryi uświęca Jej istotę, pozwala Jej triumfować nad złem, chroni Ją od nieczystych mocy. Dzięki temu dla całego Kościoła staje się Ona ożywczym pocieszeniem. Teologia prawosławna wyznając wieczne dziewictwo Maryi nie uznaje jednocześnie wyłączenia Jej spod grzechu pierworodnego, które wprowadza rzymski dogmat Niepokalanego Poczęcia ogłoszony w grudniu 1854 r. Prawosławie uważa, że Maryja posiada grzech pierworodny jak cała ludzkość. Jej ludzka natura, Jej ciało jest skażone grzechem i dopiero Syn, którego urodzi, będzie mógł odkupić grzech swojej Matki.
Inaczej kwestię tę rozpatruje mariologia katolicka. Bezgrzeszność Maryi pozostaje zdaniem Kościoła katolickiego w ścisłej harmonii z poprzednimi dogmatami, uzupełnia je i jest ich naturalną interpretacją. Potwierdzeniem słuszności tego zapisu są słowa pozdrowienia anielskiego skierowane do Maryi w czasie Zwiastowania: „Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami”. Jak pisze A. Nicolas w swej książce Życie Maryi, Matki Bożej: „Maryja posiadała łaski w takiej obfitości, że żadne słowo nie mogło godniej i ściślej wyrazić tego dostatku niż określenie: pełnia. To, co innym zostało dane w miarę, Ona otrzymała bez miary.(...) W chwili, gdy Anioł pozdrowił ją jako «łaski pełną», posiadała Ona niewątpliwie pełnię. Już ta pełnia przekracza świętość, wszystkich świętych i Aniołów”. Dzięki temu, że Maryja została wybrana na Matkę Boga - stała się niejako ośrodkiem całego stworzenia, w związku z czym musiała zostać wyposażona we wszystkie doskonałości, także w wolność od przyrodzonej zmazy grzechowej. Dzięki owej bezgrzeszności, Maryja może pomagać nam osiągnąć doskonałość na ziemi.
Pochylając się nad Tajemnicą Niepokalanego Poczęcia i znaczeniem tego dogmatu dla katolików, możemy świadomie przeżyć okres adwentowego oczekiwania, zrozumieć sens narodzin Mesjasza i lepiej przygotować się do duchowego odrodzenia.