Reklama

Wydarzenia z diecezji

Adam Adamandy Kochański patronem Zespół Szkół w Dobrzyniu

39 lat musiał Kochański czekać na dzień, w którym jego imieniem nazwano naszą szkołę” - powiedział Dariusz Kłobukowski, dyrektor Publicznego Gimnazjum w Dobrzyniu nad Wisłą. Tak też istotnie było, bowiem niespełna cztery dekady upłynęły od czasu, gdy ówczesne władze ludowe nie zgodziły się, by ów jezuicki myśliciel i matematyk został obrany patronem szkoły. I pewnie gdyby nie zabiegi władz szkoły nadal pozostawałby ten wielki syn dobrzyńskiej ziemi nieznany.

Niedziela płocka 44/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Sam dzień nadania Gimnazjum imienia Adama Adamandego Kochańskiego był dla dobrzynian wielkim świętem. Pierwszym punktem uroczystości była, połączona z poświęceniem sztandaru, Msza św., którą odprawił ks. kan. Wojciech Marszał, dziekan dobrzyński. W czasie homilii Ksiądz Dziekan zwrócił uwagę na potęgę ludzkiego umysłu, która wymaga jednak pracy nad sobą. „Wszystko bowiem, co piękne - powiedział - rodzi się w bólu, jak perła, która powstaje z krwi i ziarenka piasku”. Po Mszy św. uczestnicy przemaszerowali na szkolny wirydarz, gdzie odbył się historyczny dla społeczności gimnazjum apel. Akt nadania szkole imienia odczytał przewodniczący Rady Miejskiej Jerzy Żurawski. Wśród licznie zgromadzonych gości znaleźli się starosta lipnowski Przemysław Gęsicki, burmistrz Dobrzynia Czesław Bender, a także przedstawiciele Rady Miejskiej, Kuratorium, dyrektorzy szkół z powiatu lipnowskiego oraz rodzice młodzieży uczącej się w dobrzyńskim gimnazjum.
Po apelu goście mogli cieszyć się oglądaniem przygotowanej przez uczniów sztuki teatralnej o życiu i działalności Adamandego Kochańskiego, w holu można zaś było podziwiać wystawę poświeconą osiągnięciom szkoły. Mamy nadzieję, iż nowy patron będzie mobilizował uczniów i nauczycieli do stawiania sobie coraz wyższej poprzeczki.
Patron szkoły Adam Kochański, herbu Lubicz, pochodził z ziemi dobrzyńskiej, tej, która dwa wieki wcześniej wydała, coraz bardziej znanego światu, twórcę Prawa Narodów - Pawła Włodkowica. Urodził się 5 sierpnia 1631 r. - czy w samym Dobrzyniu, jak za Brownem i De Beckerem podaje Załęski, czy też gdzie indziej, w granicach ziemi dobrzyńskiej - tego na pewno powiedzieć nie można.
Po ukończeniu - jak wtedy mówiono - nauk średnich humaniorów i retoryki w Toruniu pod koniec sierpnia 1652 r. wstąpił do prowincji litewskiej Towarzystwa Jezusowego, czyli jezuitów. Po 2-letnim nowicjacie rozpoczął w Wilnie studia filozoficzne. Najazd wojsk moskiewskich w sierpniu 1655 r. na Litwę i Wilno wypędził młodych jezuitów z miasta. Czterech z nich wraz z Kochańskim przez Austrię i Węgry dotarło po kilku miesiącach do Niemiec. Po krótkim postoju w Würzburgu zostali wysłani przez przełożonych do Molsheim w Nadrenii w celu ukończenia przewidzianego kursu filozofii.
Ten krótki postój w Würzburgu był bardzo ważnym momentem w życiu Adama Kochańskiego. Tu bowiem zetknął się ze słynnym jezuickim matematykiem Schottem, który dostrzegł w nim niezwykły talent do nauk matematyczno-fizycznych i wciągnął do skromnej na razie współpracy: poprosił go o naszkicowanie figur do przygotowanego przez siebie dzieła Ogrom świata natury i sztuki. Owo dzieło stało się dla Kochańskiego punktem wyjścia do samodzielnej pracy naukowej, natknął się w nim bowiem na problemy, które pobudziły jego myśli i ukierunkowały do szukania nowych rozwiązań.
Po kilku miesiącach i konsultacji z wybitnym niemieckim matematykiem Kircherem przesłał Schottowi swoje dzieło, które ten entuzjastycznie reklamując, włącza do swego Kursu matematyki. Gnany losami świata i zakonu Kochański stale zmieniał miejsce swego pobytu, z nieustanną jednak gorliwością oddawał się pracy naukowej. W latach 60. i 70. XVII stulecia o. Adamandy przebywał w Bamberdze i we Florencji, skąd został przeniesiony do Pragi czeskiej, stamtąd do Ołomuńca i do Wrocławia. Wreszcie chciano wysłać Kochańskiego do Gdańska, który wówczas był miastem najbardziej zbliżonym w Polsce ku Zachodowi, gdy zupełnie niespodziewanie nadeszła do generała jezuitów prośba Króla Jana Sobieskiego, by zechciał mu przysłać o. Adama Kochańskiego do Warszawy. Król Jan chciał bowiem powierzyć opiece tego wybitnego matematyka swego syna Jakuba, który po ukończeniu szkół średnich przejawiał wysokie zainteresowanie naukami ścisłymi i, jak to określił Sobieski w liście z 25 czerwca 1678 r., „trudno mu znaleźć kogoś bardziej odpowiedniego, jak owego ojca Adama”. Kto podsunął Sobieskiemu Kochańskiego jako preceptora jego najstarszego syna, trudno z całą pewnością powiedzieć. Mógł to być któryś z jezuitów stojących blisko króla, mógł to być wreszcie sam Heweliusz, z którym Kochański korespondował, a którego z okazji wizyty w Gdańsku Sobieski odwiedził.
Przybycie Kochańskiego do Warszawy opóźniło się nieco ze względu na jego pobyt w uzdrowiskowych Cieplicach. W Warszawie stan jego zdrowia ciągle się pogarszał i w roku 1695 Kochański poprosił o pozwolenie na dłuższy wyjazd do Cieplic. Tu korzystał z gościnności hrabiego Clary-Aldringena, starego przyjaciela i mecenasa z czasów praskich, który zaprosił go do swego pałacu. Mimo złego stanu zdrowia Kochański ciągle pracował. Pomocą służył mu przywieziony z Warszawy technik, który budował potrzebne do eksperymentów urządzenia. Pochłonięty do końca pracą o. Adam Adamandy Kochański zmarł 17 maja 1700 r.
Kochański był postacią liczącą się w ówczesnym świecie naukowym. Dowodem na to niech będzie sam fakt korespondowania, już od wczesnych lat jezuickich, z uczonymi i sławnymi ludźmi tej miary, co Gamans (wielki erudyta i historyk), Le Gobien (prokurator misji chińskiej), Grimaldi (słynny sinolog), Lana (znakomity fizyk i wynalazca), Vota (dyplomata papieski) - spośród jezuitów; spośród świeckich - Wincenty Viviani (ostatni uczeń Galileusza), Karol Rinaldini (matematyk, członek Akademii Florenckiej), Andrzej Muller (słynny orientalista niemiecki) Filip Jakub Sachs (założyciel niemieckiej akademii naukowej); książęta toskańscy - Ferdynand II i kardynał Leopold. Niejeden spośród uczonych, nie wyłączając samego Leibniza, prosił Kochańskiego o wypowiedzenie opinii o wartości swoich pomysłów. To o. Adamandy pośredniczył między nowo utworzoną w Niemczech Akademią Nauk Przyrodniczych a florencką del Cimento, między Leibnitzem a Medyceuszami. On stał się ogniwem między wielkim filozofem niemieckim a pierwszym królewskim mecenasem sztuk i nauk w Polsce - Sobieskim. On to wreszcie, zdaniem Baruziego, zbliżył Leibniza do świata słowiańskiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Śmierć nie istnieje? Niezwykłe świadectwo kardiologa

2025-02-05 21:25

[ TEMATY ]

świadectwo

Graziako

Doświadczony lekarz, autor książki "Śmierć nie istnieje", który uratował ponad 40 000 serc, wielokrotnie był świadkiem niewytłumaczalnych uzdrowień, a nawet spektakularnych wskrzeszeń. Brzmi niewiarygodnie?

W swojej książce opisał ponad 20 historii, które potwierdziły jego wiarę w Boga. Dostarcza dowody na istnienie życia po życiu i zapewnia, że śmierci wcale nie powinniśmy się obawiać. A wszystko to w oparciu o swoją lekarską praktykę – ponad 30-letni staż i prywatne przeżycia m.in. śmierć syna.
CZYTAJ DALEJ

Benedykt XVI: Pasterz nie może być trzciną, która ugina się przy podmuchu wiatru

2025-02-05 18:25

[ TEMATY ]

Benedykt XVI

Abp Antonio Guido Filipazzi

Grzegorz Gałązka

5 lutego 2011 r., dokladnie 14 lat temu, Benedykt XVI udzielił sakry biskupiej pięciu kapłanom: Chińczykowi, Hiszpanowi, Wenezuelczykowi i dwom Włochom. Trzech z nich - ks. Savia Hona Tai-Fai, ks. prał. Marcella Bartolucciego i ks. prał. Celsa Morgę Iruzubietę - w grudniu ub.r. mianował sekretarzami różnych kongregacji Kurii Rzymskiej, a dwóch - ks. prał. Antonia Guida Filipazziego i ks. prał. Edgara Penę Parrę - w styczniu br., nuncjuszami apostolskim. Publikujemy homilię, którą wygłosił ówczesny papież.

«Żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało; proście więc Pana żniwa, żeby wyprawił robotników na swoje żniwo» (Łk 10, 2). Te słowa z Ewangelii dzisiejszej Mszy św. w tej chwili dotyczą szczególnie bezpośrednio nas. Jest to czas misji: Pan posyła was, drodzy przyjaciele, na swoje żniwo. Powinniście współpracować w posłannictwie, o którym mówi prorok Izajasz w pierwszym czytaniu: «Pan (...) Posłał mnie, abym głosił dobrą nowinę ubogim, bym opatrywał rany serc złamanych» (Iz 61, 1). Na tym polega praca przy żniwie na polu Bożym, na polu historii ludzkiej — na niesieniu ludziom światła prawdy, na uwalnianiu ich od ubóstwa prawdy, które jest prawdziwym smutkiem i prawdziwym ubóstwem człowieka. Na niesieniu im radosnej wieści, która jest nie tylko słowem, ale wydarzeniem: sam Bóg, we własnej osobie, przyszedł do nas. Bierze nas za rękę, pociąga nas ku górze, do siebie, i dzięki temu zranione serce zostaje uleczone. Dziękujmy Panu za to, że posyła robotników na żniwo historii świata. Dziękujmy za to, że posyła was, za to, że powiedzieliście «tak» i że teraz ponownie wypowiecie swoje «tak», aby być robotnikami Pana dla ludzi.
CZYTAJ DALEJ

Uczeń szkoły specjalnej zatrzymany za komentarz krytykujący Jerzego Owsiaka

2025-02-06 20:57

[ TEMATY ]

Owsiak Jerzy

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

Autorstwa Ralf Lotys (Sicherlich)/commons.wikimedia.org

Jerzy Owsiak

Jerzy Owsiak

Instytut Ordo Iuris złożył zażalenia w sprawie zatrzymania ucznia szkoły specjalnej za wpisy na Facebooku krytykujące Jerzego Owsiaka oraz na zastosowane wobec niego środki zapobiegawcze.

Wcześniej Instytut informował o postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę Rejonową Toruń Centrum – Zachód wobec 66-letniej emerytki, która zamieściła na Facebooku komentarz krytykujący niejasności finansowe wokół Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, o których od lat donoszą media.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję